Choroby drzew owocowych: Przyczyny i zwalczanie
Drzewa owocowe w ogrodzie pozwalają nam nie tylko cieszyć się własnymi sezonowymi owocami, ale zapewniają nam też upragniony latem cień. Dlatego warto o nie dbać i chronić przed szkodnikami. Często jednak skupiamy się jedynie na opryskach zwalczających larwy owadów latających, by w owocach nie znaleźć "białkowej wkładki". Tymczasem jabłonie, grusze czy śliwy narażone są na wiele innych zagrożeń, które mogą prowadzić nawet do obumarcia drzewa. Kiedy plamy na liściach czy korze powinny nas zaniepokoić i jak walczyć z chorobami drzew owocowych?
Przyczyny chorób drzew owocowych i ich profilaktyka
Najczęstszą przyczyną chorób drzew owocowych są grzyby. Wywołują one m.in. mączniaka, plamistość liści czy brunatną zgniliznę. Infekcja szybko się rozprzestrzenia i sprawia, że drzewo staje się osłabione, mniej odporne na mrozy i znacznie wolniej rośnie. Daje też o wiele mniej owoców. Inną przyczyną zakażenia są wirusy (wywołują one np. mozaikę jabłoni czy szarkę śliw) i bakterie (są odpowiedzialne np. za raka bakteryjnego i zarazę ogniową). Zdarza się również, że drzewo choruje na skutek nieodpowiednich warunków glebowych, zbyt niskiej temperatury, a także długich okresów suszy i upałów.
Warto więc wybierać odmiany drzew odporne na mróz i szkodniki. Ważne jest także szybkie usuwanie porażonych pędów, dzięki czemu ochronimy pozostałą część drzewa przed chorobą. Ważne jest też, by rany po cięciu zabezpieczać ochronnymi preparatami o działaniu antybakteryjnym i przeciwgrzybiczym. Aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia chorób, powinno się też regularnie usuwać zmumifikowane i zgniłe owoce znajdujące się na drzewie oraz pod nim.
Choroby wywoływane przez grzyby
Parch jabłoni i parch gruszy
To najczęstsze choroby, które objawiają się brunatnymi plamami na liściach (w przypadku jabłoni na wierzchniej stronie, a u gruszy na dolnej) oraz aksamitnym nalotem. Na owocach pojawiają się ciemne plamy przypominające strupy.
Drobna plamistość liści drzew pestkowych
Choroba dotyka najczęściej wiśnie, czereśnie i inne drzewa pestkowe. Pierwszym objawem są szarozielone przebarwienia na spodzie liści, z czasem na wierzchniej stronie pojawiają się brunatne plamy. Liście żółkną i opadają.
Mączniak
Na liściach, pędach, kwiatach i owocach drzewa można zaobserwować biały nalot. Z czasem dochodzi do ich deformacji i opadania, pędy przestają rosnąć, na owocach dostrzegalne są rdzawe plamy.
Zwalczanie chorób grzybowych
Najskuteczniejsze są opryski grzybobójcze. Konieczne jest też usuwanie porażonych liści, pędów i kwiatów, a także owoców. We wczesnej fazie choroby można też spróbować ekologicznych oprysków na bazie czosnku lub grejpfruta. Warto też przygotować domowy preparat – 200 g ząbków czosnku wystarczy rozetrzeć w moździerzu, a następnie zalać 10 litrami wody. Po 24 godzinach substancją można wykonać oprysk.
Choroby wywoływane przez wirusy
Szarka śliwy
Szarkę wywołuje wirus przenoszony m.in. przez mszyce. Choroba atakuje śliwy, brzoskwinie i morele. Objawia się charakterystycznymi żółtymi przebarwieniami w kształcie smug oraz ciemnymi plamami na owocach, które przedwcześnie gniją i opadają (stąd inna nazwa choroby – ospowatość śliw). Zakażonego drzewa nie da się już uratować – najlepiej usunąć je razem z korzeniami i spalić, by zapobiec rozprzestrzenianiu się wirusa.
Choroby wywoływane przez bakterie
Rak bakteryjny drzew pestkowych
Choroba atakuje najczęściej czereśnie, wiśnie, morele i brzoskwinie. Objawia się plamami wokół pąków, a także wyciekami z popękanej kory. Efektem jest zamieranie pędów i kwiatów. Na liściach pojawiają się też żółte przebarwienia, które brunatnieją i wykruszają się, powodując dziurawienie liści. Na gruszy ciemne plamy mogą być otoczone czerwoną obwódką. Konieczny jest oprysk preparatem miedziowym – zarówno chorych, jak i zdrowych drzew znajdujących się w sąsiedztwie.
