Co każdy rowerzysta wiedzieć powinien
Podpowiadamy, jak jeździć bezpiecznie i nie łamać przepisów. Kiedy możemy jechać po chodniku i dlaczego w lesie trzeba czasem przestrzegać zasad kodeksu drogowego.
Jazda zgodna z kodeksem
Nawet jeśli jazdę rowerem traktujemy wyłącznie jako przyjemny sposób aktywności fizycznej, taki jak aerobik czy bieganie, musimy pamiętać o stosowaniu się do zasad kodeksu drogowego.
Ścieżką rowerową czy jezdnią?
Jeśli na trasie, którą jedziemy rowerem, wytyczono ścieżkę rowerową, to właśnie po niej powinniśmy się poruszać. Pamiętajmy jednak, żeby zawsze poruszać się po jej prawej stronie.
Niektóre ze ścieżek to tzw. ciągi pieszo- -rowerowe. Korzystając z nich, musimy zawsze ustępować pierwszeństwa pieszym. W sytuacji gdy na trasie nie wyznaczono drogi dla rowerów, musimy jechać pasem ruchu na jezdni. Mamy na niej prawo wyprzedzać pojazdy zarówno z lewej, jak i z prawej strony, a także jechać obok innego roweru (pod warunkiem że nie utrudnia to ruchu i nie zagraża bezpieczeństwu na drodze). Dopuszczalne jest także przeciskanie się pomiędzy samochodami stojącymi w korku na sąsiadujących ze sobą pasach ruchu. Możemy to jednak robić jedynie pod warunkiem, że pasy nie są w tym miejscu oddzielone linią ciągłą. Przepisy te dotyczą tylko jazdy po drogach krajowych, ponieważ na rowerze nie można wjechać ani na autostradę, ani na drogę ekspresową (włącznie z pasem awaryjnym i poboczem). Warto mieć świadomość, że jeśli to zrobimy, możemy zapłacić mandat w wysokości 250 zł.
Karta rowerowa
Obowiązek jej posiadania mają tylko osoby, które nie ukończyły 18 lat.
Kartę rowerową można uzyskać od 10. roku życia, po zdaniu testów. Zarówno przeprowadzaniem takich testów, jak i wydawaniem kart zajmują się zazwyczaj dyrektorzy szkół. Karta rowerowa jest bezpłatna. Z obowiązku posiadania karty zwolnione są dzieci do 10. roku życia i osoby powyżej 16. roku życia, ale te ostatnie muszą mieć prawo jazdy kategorii: B1 (na pojazdy o masie nieprzekraczającej 400 kg), AM (na motorower), A1 (na motocykl) albo T (na ciągnik rolniczy).
Kara za jazdę po wypiciu alkoholu
Według polskiego prawa, wsiadając na rower, musimy być trzeźwi. Oznacza to, że we krwi nie możemy mieć więcej niż 0,2 promila alkoholu.
Jazda jednośladem w stanie po spożyciu alkoholu (czyli wtedy gdy mamy we krwi od 0,2 do 0,5 promila alkoholu), uznawana jest za wykroczenie. Grozi za nią mandat do 500 zł. Jeśli jednak policjant uzna, że stworzyliśmy szczególne zagrożenie na drodze, grozi nam kara grzywny od 20 zł do 5000 zł albo kara aresztu od 5 do 14 dni (art. 87 § 2 kodeksu wykroczeń). Za jazdę w stanie nietrzeźwości (czyli gdy we krwi mamy powyżej 0,5 promila alkoholu) grozi kara grzywny od 50 zł do 5000 zł albo kara aresztu od 5 do 30 dni (art. 87 § 1a kodeksu wykroczeń). W obu przypadkach sąd może (ale nie musi) dodatkowo orzec zakaz prowadzenia pojazdów - ale tylko niemechanicznych (czyli właśnie rowerów). Warto jednak wiedzieć, że złamanie takiego zakazu jest zagrożone karą pozbawienia wolności do lat trzech (art. 244 kodeksu karnego).
Kiedy można jechać po chodniku?
Za jazdę po chodniku grozi nam mandat w wysokości od 50 do 100 zł. Od tej reguły są jednak pewne wyjątki.
Po chodniku możemy wjechać jedynie w szczególnych sytuacjach. Jedną z nich jest towarzyszenie w jeździe dziecku, które nie ukończyło 10. roku życia i nie może korzystać z dróg rowerowych. Zgodnie z prawem drogowym możemy jechać po chodniku także wtedy, gdy warunki pogodowe zagrażają naszemu bezpieczeństwu (np. gdy jezdnia jest pokryta lodem). Z chodnika możemy też skorzystać, jeśli na jezdni nie wydzielono pasa dla rowerów, samochody mogą nią jeździć z prędkością większą niż 50 km/h, a na trasie, którą przemierzamy, nie ma ścieżki rowerowej. Chodnik musi być jednak szeroki na przynajmniej dwa metry. Kierujący rowerem musi też pamiętać, że jadąc po chodniku, trzeba zachować szczególną ostrożność, bo piesi zawsze mają tu pierwszeństwo.
Jak jeździć bezpiecznie?
Istnieją przepisy określające, w jaki sposób należy kierować rowerem, by nie stwarzać zagrożenia na drodze.
W trakcie jazdy należy więc trzymać obie ręce na kierownicy, nie można rozmawiać przez telefon komórkowy (można jednak mieć na uszach słuchawki). Zagrożone mandatem jest także czepianie się innych pojazdów. Jeśli chcemy używać jednośladu po zmroku, we mgle albo wjechać nim do tunelu, nasz pojazd musi być oświetlony, czyli być wyposażony w jedną lampę z przodu (białą lub żółtą) oraz jedną lampę z tyłu (czerwoną). Z tyłu roweru musimy mieć też czerwone światełko odblaskowe w innym kształcie niż trójkąt. Rower powinien również mieć sprawny dzwonek - za jego brak grozi nam mandat w wysokości 50 zł.
Rajd po lesie lub parku
Przepisy ruchu drogowego nie obowiązują poza drogami publicznymi.
Dziesięciolatek, który ma kartę rowerową, może samodzielnie (bez opieki osoby starszej) jeździć po drogach dla rowerów, a gdy ich nie ma, również po jezdniach dla samochodów.
Oznacza to, że np. po lasach i parkach możemy jeździć, nie stosując się do nich. Zanim jednak wyjedziemy na leśną ścieżkę, sprawdźmy, czy Rada Gminy nie zaliczyła jej do dróg publicznych. Pamiętajmy też, że w większości parków narodowych i rezerwatów jazda na rowerze jest zakazana poza wyznaczonymi miejscami.
Rola opiekuna: Jak jeździć na rowerze z dzieckiem?
Osoba dorosła może przewozić na swoim rowerze dziecko do siódmego roku życia.
Musi jednak ono korzystać ze specjalnego przymocowanego do roweru fotelika. Dzieci można również przewozić w przyczepce rowerowej, ale tylko takiej, która przeznaczona jest specjalnie do tego celu, a nie np. w przyczepie służącej do przewozu bagażu. Przyczepka rowerowa dla dziecka powinna być wyposażona w pasy bezpieczeństwa. Może nią jeździć dziecko w każdym wieku, ale pod warunkiem że nie mierzy więcej niż 120 cm. Dziecko, które nie skończyło 10 lat, samodzielnie może jeździć na rowerze tylko pod nadzorem osoby dorosłej i tylko po chodniku (albo np. po podwórku czy parku). W Polsce ani dorośli, ani dzieci nie mają obowiązku jazdy w kasku i kamizelce odblaskowej. Jednak akcesoria te zwiększają bezpieczeństwo jazdy, zwłaszcza malucha.
Iwona Krawczyk