Jak kompostować odpadki organiczne?

Kompostowanie to naturalna metoda rozkładania substancji organicznych przez mikroorganizmy – bakterie i grzyby. Dzięki procesom fermentacji (przy dostępie tlenu) otrzymujemy przy okazji wartościowy nawóz do roślin. Przy prawidłowym używaniu kompostownika nie musimy obawiać się nieprzyjemnego zapachu ani inwazji owadów. Kluczem do sukcesu jest wybranie odpowiedniego miejsca – najlepiej zacienionego i osłoniętego od wiatru. Wyrzucając odpadki, warto też pamiętać o naprzemiennym układaniu warstw bogatych w azot (tzw. zielone odpadki) i węgiel (zdrewniałe części roślin). Na dnie każdego kompostownika powinno się też umieścić grubą warstwę gałęzi i pędów (co najmniej 15 cm).

Nawóz z kompostownika

Nawóz powstały w procesie kompostowania jest uniwersalny – nadaje się do wszystkich roślin i upraw. Jest bezpieczny, a znajdujące się w nim cenne mikro- i makroelementy uwalniają się stopniowo i powoli. Kompost zwiększa żyzność gleby, podnosi jej próchniczość i poprawia przepuszczalność gliniastego podłoża. Nawóz kompostowy można stosować przez cały rok w dowolny sposób – nie grozi przenawożeniem roślin i nie uszkadza młodych okazów.

Najpopularniejsze kompostowniki, które wykorzystuje się na działkach i w przydomowych ogródkach, to te wykonane z tworzywa sztucznego. Nie posiadają dna, mają kilka komór i odpowiednie wywietrzniki zapewniające dopływ tlenu, ale jednocześnie chroniące przed wysuszaniem odpadków. Na rynku dostępne są też kompostowniki termiczne z biofiltracją, które jeszcze skuteczniej i szybciej rozkładają odpadki. Do naszych potrzeb warto też dostosować wielkość kompostownika. Jeśli zamierzamy umieszczać w nim skoszoną trawę i gałęzie, potrzebny będzie pojemnik o pojemności co najmniej 1000 litrów. Warto wiedzieć, że kompostownik możemy też zrobić samodzielnie za pomocą desek, które wystarczy owinąć czarną folią.

Kompostowanie jest też możliwe w mieszkaniu w bloku. Na rynku dostępne są specjalne i niewielkich rozmiarów kompostowniki. Umieszcza się w nich dżdżownice lub (jeśli ktoś nie przepada za robakami) co jakiś czas dosypuje specjalną mieszankę z bakteriami probiotycznymi. Powstały nawóz idealnie nadaje się do roślin doniczkowych.

Do kompostowania nadaje się większość organicznych odpadków, które zostają nam w kuchni – obierki z warzyw i owoców (wyjątkiem są cytrusy), zepsuta żywność (z wyjątkiem mięsa i ryb), skorupki jajek, fusy z kawy i herbaty, a nawet papier (tylko ten ekologiczny i niezadrukowany, np. ręczniki papierowe). Do kompostownika powinno się też wrzucać „odpadki” z ogrodu: skoszoną trawę, przekwitające kwiaty i rośliny, chwasty (ale tylko te, które nie zdążyły zawiązać nasion), a także liście drzew (z wyjątkiem dębu, olchy, cisa). Dobrym materiałem do kompostowania jest też popiół drzewny, piasek, trociny czy rozdrobniona kora.

Które odpadki nie nadają się do kompostowania?

Do kompostownika nie wolno wrzucać resztek mięsa i ryb (w tym kości i ości), tłuszczu, nabiału, a także owoców cytrusowych i ich obierek (np. z cytryny, pomarańczy czy kiwi). Ze względów sanitarnych kompostować nie powinno się również odchodów zwierząt domowych, kociego żwirku czy ściółek z klatek gryzoni. Częstym błędem jest kompostowanie niektórych liści (np. dębu, olchy) i igliwia – znacznie spowalniają one procesy fermentacji i zakwaszają kompost. W kompostowniku nie wolno też umieszczać roślin zainfekowanych – np. korzeni czy gałęzi objętych chorobami bakteryjnymi czy grzybowymi. Wraz z nawozem szkodliwe drobnoustroje możemy przenieść na zdrowe rośliny.