Po pierwsze: higiena. Pięć podstawowych zasad bezpieczeństwa żywności

Partnerem publikacji jest Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA)

O zasadach bezpieczeństwa żywności należy pamiętać już w trakcie robienia zakupów. Dokładnie oglądajmy produkty pod kątem śladów zepsucia. Pleśń, zgnilizna, a nawet już ślady obicia powinny wykluczyć zakup danej sztuki. Zwróćmy również uwagę na to, jak produkty są przechowywane. Jeśli na przykład zauważymy, że lody czy mrożonki leżą w sklepie poza zamrażarką i obsługa sklepu zwleka z rozpakowaniem towaru, najprawdopodobniej ulegną częściowemu rozmrożeniu. Z kolei obrane, pokrojone i zapakowane warzywa (na przykład mieszanki sałat) powinny być przechowywane w lodówkach. Jeśli wystawione są na niechłodzonej półce z warzywami, zrezygnujmy z ich zakupu.

Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) zwraca również uwagę konsumentów na to, by czytali etykiety. Znajdziemy tam informacje nie tylko o składnikach (w tym alergenach) czy wartości odżywczej, ale także warunkach przechowywania, dacie minimalnej trwałości lub terminie przydatności do spożycia, jak również adres podmiotu wprowadzającego produkt do obrotu.

Podstawową zasadą utrzymywania higieny w kontakcie z żywnością jest częste i dokładne mycie rąk. Powinniśmy to robić przed przygotowaniem posiłku, a także w trakcie tej czynności i gdy już skończymy. Pamiętajmy o tym przede wszystkim po kontakcie z surowymi jajkami, mięsem, owocami morza.

O higienie trzeba pamiętać także w kontekście naczyń i powierzchni, na których przygotowujemy posiłek. Wszystkie blaty, noże i deski do krojenia należy myć ciepłą wodą z płynem do naczyń. Pamiętajmy o tym, że drewnianych desek nie powinno się wkładać do zmywarki, gdyż zbyt długie przebywanie w wodzie może spowodować pęknięcia włókien. Po użyciu zanurzmy je w gorącej wodzie i umyjmy płynem. Do ich czyszczenia (na przykład po krojeniu mięsa) można użyć soku z cytryny. Następnie należy deskę osuszyć ręcznikiem papierowym i odstawić na ociekacz.

I tak zostanie ugotowane, a spłukanie pod bieżącą wodą może spowodować przedostanie się bakterii na inne produkty jedzone na surowo. Za to owoce i warzywa należy myć, nawet jeśli planujemy je obrać, gdyż bakterie znajdujące się na skórce mogą zostać przeniesione z noża na miąższ. Wyjątkiem są te już myte lub oznaczone jako gotowe do spożycia.

Kolejną kwestią, na którą należy zwrócić uwagę, jest rozdzielanie produktów. Powinniśmy to robić już na etapie pakowania zakupów w sklepie: świeże owoce czy warzywa nie powinny znaleźć się w jednej reklamówce z domową chemią. Osobno pakujmy także surowe jajka, mięso i owoce morza. Jeśli używamy toreb wielorazowego użytku, powinniśmy je regularnie prać w wysokiej temperaturze.

Dla produktów takich jak wspomniane surowe jajka, mięso czy ryby przeznaczmy oddzielną półkę w lodówce. By nie dopuścić do zanieczyszczenia krzyżowego, do tych produktów powinniśmy używać oddzielnych desek i noży. Jeśli nie zamierzamy zjeść w najbliższych dniach zakupionej żywności, lepiej ją zamrozić.

Gotowanie zabija bakterie, pamiętajmy jednak, że temperatura musi być wystarczająco wysoka, by rzeczywiście było skuteczne. W przypadku mięsa, by stwierdzić, czy jest już gotowe, bardzo często kierujemy się sprawdzeniem tekstury i barwy. Zakładamy, że mięso, które nie wygląda na surowe, już nadaje się do spożycia. Tymczasem białko ścina się w niższej temperaturze niż ta, w której giną bakterie, dlatego możemy w kuchni używać termometru do żywności. Jak go prawidłowo stosować? Wetknijmy go w paru miejscach, przede wszystkim tam, gdzie mięso jest najgrubsze. Następnie umyjmy go w ciepłej wodzie płynem do naczyń. Drób powinien osiągnąć przynajmniej temperaturę 74°C, jajka i mięso mielone - 71°C, a czerwone mięso i ryby - 63°C. Odgrzewając zupę, również musimy pamiętać o minimalnej temperaturze, w której giną patogeny - powinna osiągnąć przynajmniej 70°C.

Świeże produkty, które wymagają schłodzenia, a także warzywa i owoce po obraniu lub ugotowaniu powinny znaleźć się w lodówce w ciągu dwóch godzin. Niska temperatura spowalnia proces wzrostu patogenów.

W zależności od rodzaju produktu może on wynosić od jednego do 12 miesięcy. Rozmrażanie powinno się odbywać w lodówce, mikrofalówce lub poprzez gotowanie. Nie pozostawiajmy takiego produktu w temperaturze pokojowej, gdyż bakterie namnożą się bardzo szybko. Gdy już rozpoczniemy rozmrażanie, pamiętajmy, że takiej żywności nie wolno umieszczać w zamrażarce ponownie.

Partnerem publikacji jest Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA)