Na emeryturze nie rezygnuj z aktywności

W naszym kraju osoby w wieku poprodukcyjnym stanowią już przeszło 1/5 populacji, a już niebawem Europa pod względem demograficznym będzie uchodziła za najstarszy kontynent. Choćby z tego powodu potrzeby, cele, plany i marzenia seniorów, których jest w społeczeństwie coraz więcej, powinny być dostrzeżone.

Według badań CBOS, najpopularniejszym sposobem spędzania wolnego czasu wśród emerytów jest oglądanie telewizji - tak przynajmniej deklaruje 98 proc. respondentów. Na szczęście większość z nich spotyka się też ze znajomymi, odwiedza krewnych, uczestniczy w życiu religijnym, oddaje się lekturze, a także chodzi na spacery. Co jeszcze mogą robić, aby uczynić jesień życia bardziej pogodną?

Bezczynność jest zabójcza. Nie ma co do tego wątpliwości. Po przejściu na emeryturę, będąc jeszcze w pełni sił, niejedno z nas zapragnie nadal pracować, ale często w zupełnie innym charakterze, niż w "poprzednim życiu" zawodowym. Czasem jest to konieczność, bowiem okazuje się, że świadczenie emerytalne nie wystarcza na niezbędne wydatki, nie mówiąc już o przyjemnościach.

Osoby uzdolnione manualnie mogą sprzedawać swoje wyroby, podobnie jak obdarzeni talentem kulinarnym - obecnie jest coraz więcej przestrzeni oraz możliwości, by móc zarabiać w ten sposób. Większość dojrzałych kobiet to doświadczone mamy i babcie, które z powodzeniem zarobkowo zajmą się dziećmi. Ponadto, sześćdziesięciolatkowie sami mogą z powodzeniem pracować w charakterze opiekunów seniorów, w kraju lub za granicą, dopóki pozwala im na to zdrowie i chęci.

Emerytowani nauczyciele i inni specjaliści to korepetytorzy, którzy są w stanie przekazać uczniom dużo więcej, niż tylko podręcznikową wiedzę. Opcji jest bardzo wiele, a potencjał oraz doświadczenie życiowe emerytów stanowią cenne zasoby, z którego pracodawcy czerpią coraz częściej i chętniej. Ważne jest, aby wszyscy ci potencjalni pracodawcy/usługobiorcy pamiętali, że emerytom i emerytkom należy się godne wynagrodzenie za wykonywaną pracę, a nie "kieszonkowe" czy kwota brakująca, by dopiąć domowy budżet. Fakt pobierania świadczeń nie sprawia, że taka osoba staje się niepełnowartościowym pracownikiem, albo że można zapłacić mu mniej.

Niekiedy starsi ludzie pracują po prostu dla przyjemności albo zostają wolontariuszami, czyli wybierają zajęcia podejmowane po to, aby zorganizować sobie codzienność, pomóc innym, a także nadal czuć się potrzebnym. Nie da się ukryć, że w takich warunkach zupełnie inaczej funkcjonuje ciało i umysł, a starsi ludzie odczuwają ogromną potrzebę wyjścia z domu, zaangażowania się w wartościowe działania. W przypadku wolontariatu z pewnością można mówić o obopólnych korzyściach.

Na naukę nigdy nie jest za późno, tak samo, jak na każdą pozytywną zmianę. Z roku na rok przybywa osób, które właśnie na emeryturze postanawiają uzupełnić swoje wykształcenie i zaspokoić głód wiedzy. Niektórzy wtedy zaczynają wymarzone studia, bo wreszcie mają na to czas. W odpowiedzi na istniejące potrzeby od lat powstają tzw. Uniwersytety Trzeciego Wieku, a także rozmaite bezpłatne kursy (np. komputerowe czy językowe), wykłady i kreatywne projekty dla seniorów, organizowane przez ośrodki kultury, świetlice, biblioteki i inne centra inicjatyw.

Poza oczywistymi korzyściami praktycznymi płynącymi z uczestnictwa w takich aktywnościach, można też wskazać inne dobrodziejstwa - regularny trening umysłu sprawia, że zdolności poznawcze, w tym pamięć i koncentracja, dobrze funkcjonują. Choć chętnych do udziału w zajęciach z pewnością nie brak, komunikaty o ciekawych inicjatywach nie zawsze docierają do zainteresowanych. Aby ominąć tę barierę lokalne władze bądź organizatorzy imprez wykorzystują kanały komunikacyjne dostępne ludziom starszym - informacje przekazywane są podczas ogłoszeń parafialnych w niektórych kościołach, trafiają do skrzynek pocztowych, gazet, a także na tablice ogłoszeń.

Kluby seniora oraz domy kultury otwierają swoje podwoje i zachęcają emerytów do coraz większej aktywności. Przynależność do wspólnoty koreluje dodatnio z dobrym samopoczuciem, co  zauważalnie przekłada się na stan zdrowia. W ten sposób można zawrzeć nowe, interesujące znajomości z osobami w podobnym wieku, uchronić się przed samotnością.

Emerytura to czas, kiedy warto jest przypomnieć sobie o dawno już porzuconych zainteresowaniach lub zajęciach. Być może właśnie teraz, gdy ubyło obowiązków, uda się powrócić do pasji sprzed lat? To odpowiedni moment, by zapisać się dedykowane seniorom (i nie tylko) na zajęcia teatralne, muzyczne, plastyczne, fotograficzne, literackie czy sportowe. Dzięki temu można z powodzeniem realizować marzenia z młodości (np. te o występach na scenie), które przystopowała praca zawodowa i mnogość innych zajęć.

Wkroczenie w wiek senioralny to nie tylko przywilej bycia zwolnionym od opłat abonamentowych RTV, ale i możliwość bardziej aktywnego uczestnictwa w kulturze niż tylko śledzenie audycji medialnych. Osoby starsze objęte są programem atrakcyjnych zniżek, przez co mogą odwiedzać muzea, teatry, kina, filharmonie (w niektórych z nich organizowane są specjalne poranki dla seniorów) oraz inne miejsca, gdzie można obcować ze sztuką, czasem nawet nie tylko jako odbiorca, ale również jako twórca kultury.

Choć wśród Polaków w wieku emerytalnym nadal najpopularniejsze są krótkie piesze wycieczki, nie brak też amatorów dłuższych i dalszych wypraw, odbywanych na tyle, na ile pozwala zdrowie i zasobność portfela.

Na szczęście potrzeby trochę starszych turystów zostały zauważone. Tańsze bilety PKP, karty seniora uprawniające do całorocznych ulg, przywileje oferowane przez prywatnych przewoźników, darmowe przejazdy komunikacją miejską dla osób, które ukończyły 70. rok życia, to tylko niektóre z udogodnień powstałych z myślą o emerytach. Dzięki tym ułatwieniom osoby nieposiadające prawa jazdy lub z innych powodów nie mogące jeździć samochodem stają się bardziej mobilne.

Równolegle coraz prężniej rozwija się tzw. turystyka senioralna. Specjaliści przewidują, że ta właśnie gałąź turystyki przeżywać będzie już niedługo swoją złotą erę. Oferty skierowane do osób starszych zwykle mają bardzo ciekawy, bogaty program zwiedzania, a jednocześnie uwzględniają łatwiejsze, mało męczące trasy.

Codzienność osób na emeryturze to, wbrew krzywdzącym stereotypom, nie tylko spędzanie czasu w kolejkach do lekarzy, dni seniorów bywają wypełnione zupełnie innymi zajęciami. Chociaż wielopokoleniowe rodziny mieszkające w jednym domu spotyka się coraz rzadziej, w dalszym ciągu zdarza się, że centrum życia rodzinnego koncentruje się właśnie wokół seniorów rodu, a przynajmniej dobrze jest, gdy tak się dzieje.

Aby jednak cieszyć się z dobrodziejstw jesieni życia, warto zawczasu zadbać o własne zdrowie. Regularne badania, właściwa dieta, rozumiana jako stałe, prawidłowe nawyki żywieniowe, a nie chwilowe zrywy, umiarkowana aktywność fizyczna oraz udział w rozwijających zajęciach pozwolą zachować formę na długie lata. Czasem jednak pojawienie się krępujących dolegliwości, jak np. nietrzymanie moczu, kojarzonych z podeszłym wiekiem sprawia, że senior unika towarzystwa i zamyka się w czterech ścianach domu, choć wcale tak być nie musi. U większości pacjentów rokowania są pomyślne, można całkowicie wyeliminować schorzenie lub znacząco złagodzić jego przebieg. Na co dzień, aby czuć się bardziej komfortowo, warto mieć przy sobie specjalne środki do higieny intymnej[LM1] , np. specjalistyczne podpaski lub bieliznę chłonną. Dyskretnie zapakowane nie będą rzucać się w oczy, a mogą zażegnać niejedną sytuację stresową. Wszystko po to, by senior mógł korzystać z życia bez ograniczeń.

Niektórzy twierdzą, że wiek emerytalny pewien sposób koresponduje z wiekiem studenckim - jest to równie dobry moment na zawieranie nowych znajomości, nabywanie kolejnych umiejętności, wówczas również dysponuje się sporą ilością czasu wolnego, którzy można zagospodarować według własnego uznania.