Botoks dla zdrowia: czy jest się czego bać?

Zastrzyki z botoksu likwidujące bóle głowy to nowa metoda, ale coraz bardziej popularna. Międzynarodowe Towarzystwo Bólów Głowy  uznało ją za najskuteczniejszy sposób leczenia migreny przewlekłej, czyli częstszej  niż 14 razy w miesiącu.

Terapia jest bezbolesna  i polega na wstrzyknięciu toksyny botulinowej w mięśnie okolic szyi i głowy (skroni, czoła). Punkty podania ustala neurolog. Ważne, by zaatakować botoksem te zakończenia nerwowe, które przenoszą sygnał do wnętrza czaszki, czyli tam, gdzie powstaje ból. Najlepszy efekt da seria trzech zabiegów (ok. 2 tys. zł jeden), powtarzanych co kwartał. W 80 proc. przypadków chorych po takiej terapii ataki migren całkowicie zniknęły. Niestety, zabiegi leczenia migreny z zastosowaniem botoksu nie są refundowane. Można je wykonać tylko w prywatnych placówkach medycznych.

Toksyna botulinowa bardzo skutecznie uwalnia od przykurczów mięśni. Tych towarzyszących m.in. tikom, opadaniu powiek, kręczowi karku, mózgowemu porażeniu dziecięcemu czy po udarze.  
 
Botoks ma zdolność hamowania wydzielania acetylocholiny - neuroprzekaźnika występującego w naszym organizmie. Zablokowanie go uniemożliwia przewodzenie sygnałów z nerwów do mięśni, czego skutkiem jest ich rozluźnienie. Preparat wstrzykuje się w określone mięśnie - działa więc tylko w miejscach problematycznych i nie ma negatywnego wpływu na inne. Zabieg działa przez cztery miesiące i trzeba go powtarzać.

Szczękościsk (bruksizm) to nadmierne napięcie mięśni żuchwy. Powoduje ono zgrzytanie zębów, a co za tym idzie - ścieranie szkliwa, osłabienie uzębienia, a nawet zmiany zwyrodnieniowe w stawach. Statystycznie jeden człowiek na czterech zaciska zęby przez sen. Alternatywą dla tradycyjnego leczenia (szyny relaksacyjne i psychoterapii) są zastrzyki z botoksu. Odpowiednio podany zmniejsza napięcie mięśni w problematycznych punktach.

Zabieg trwa krótko i jest prawie bezbolesny. Lekarz stomatolog wstrzykuje toksynę botulinową w mięśnie żwaczy i skroniowe, czyli w najbardziej napięte miejsca. Efekty zauważalne są już po trzech dniach od zabiegu i utrzymują się przez 6-8 miesięcy. Wskazana jest seria 3-4 zabiegów. Cena od 800 zł. Wykonywane są tylko w prywatnych klinikach. Możliwym skutkiem ubocznym jest lekka zmiana rysów twarzy - szczęka staje się mniej kwadratowa.

Amerykańscy okuliści już w latach 80. XX w. używali toksyny botulinowej do leczenia zeza. Nieprawidłowe ustawienie gałek ocznych negatywnie wpływa na sprawność widzenia (może być zamazane lub podwójne). We wczesnym dzieciństwie wadę tę często koryguje się za pomocą okularów. Metoda ta jednak nie przynosi efektów w przypadku dorosłych. Wtedy pozostaje leczenie operacyjne albo nieinwazyjna korekcja botoksem.

Zastrzyki robione są w okolice oczu. Rozluźniają skurczone mięśnie okoruchowe i w ten sposób gałki oczne ustawiają się prawidłowo. Efekt zabiegu utrzymuje się mniej więcej przez pół roku.

Botoks jest również popularnym lekarstwem na nadmierne wydzielanie potu (hiperhydrozę). Najczęstszą tego przyczyną są zaburzenia termoregulacyjne organizmu albo związane np. ze stresem.  Zabieg można wykonać pod pachami, na rękach i stopach. Aby zwiększyć jego dokładność i skuteczność, specjalnym  barwnikiem identyfikuje się punkty, w których wydzielanie potu jest największe.

Leczenie polega na wprowadzaniu botoksu pod skórę za pomocą niewielkich nakłuć wykonywanych w odstępie ok. 1 cm. Blokuje on działanie nerwów odpowiedzialnych  za zaopatrywanie gruczołów wydzielania zewnętrznego, ograniczając wydzielanie potu.  Efekt pojawia się po dwóch tygodniach i utrzymuje się 9-12 miesięcy. Zabieg kosztuje od 1300 zł, jest bezpieczny, wywołuje zaczerwienienie.