Jeż w ogrodzie jesienią: Jak mu pomóc? Czego nie robić?
Wrzesień to czas, kiedy jeże zaczynają przygotowywać gniazda na zimę i gromadzić zapasy. To właśnie teraz można zaobserwować wzrost ich aktywności, który utrzyma się do końca października, a nawet listopada. Jesień jest szczególnym czasem dla dzikich jeży i niekiedy nieostrożne działanie człowieka może poważnie zaszkodzić tym pożytecznym zwierzętom. Dlatego warto wiedzieć, co robi jeż w ogrodzie jesienią i jak o niego zadbać. A czego absolutnie nie wolno robić!
Jeż w jesiennym ogrodzie: Szkodnik czy sojusznik?
Jeże to drapieżniki, żywią się głównie dżdżownicami, ślimakami, jaszczurkami, wężami i owadami. Rzadziej gustują w żabach i gryzoniach. Te niewielkie ssaki czasem sięgają też po padlinę i owoce, które spadły z drzew.
Jeże w jesiennym ogrodzie budują gniazda na zimę i żerują, przygotowując zapasy na mroźne dni. Warto zachęcać je do zamieszkania na działce czy w ogródku, bo jako naturalni wrogowie pędraków, turkuci i ślimaków pomogą się ich pozbyć. To jedna z najbardziej skutecznych i ekologicznych metod walki z plagą oślizgłych szkodników ogrodu.
Jak zwabić jeże do ogrodu?
Jeśli chcemy, by jeże zamieszkały w ogrodzie, warto pozostawić w nim garść patyków, kawałków drewna czy liści, które zwierzęta mogą wykorzystać do budowy gniazda. Można też zbudować drewniane domki dla jeży. Należy też pamiętać, że naturalnymi wrogami tych małych ssaków są psy, więc do ogrodów, po których hasają czworonogi, jeże będą niechętnie zaglądać.
Czy można dokarmiać jeże jesienią?
Specjaliści nie zalecają dokarmiania dzikich jeży. Jeśli mimo to pozostawimy im nieco karmy we wrześniu, chcąc zachęcić je do pozostania w ogrodzie, nie stanowi to dla nich takiego zagrożenia, jak dokarmianie ich późną jesienią. Badania dowodzą, że pozostawianie pokarmów zwiększa aktywność jeży do późnej jesieni, a nawet zimy. Zwierzęta te zapadają w sen zimowy, gdy temperatura spadnie poniżej zera stopni Celsjusza i skończy się pożywienie, dokarmiane może więc zaszkodzić jeżom i zaburzyć ten naturalny cykl.
Samice jeża mogą dwukrotnie w ciągu roku wydać na świat potomstwo. Szczególnie trudne jest przetrwanie zimy dla młodych jeży urodzonych pod koniec sierpnia i we wrześniu. Może zdarzyć się, że spotkamy takie młode jeże w ogrodzie jesienią. Nim jednak podejmiemy jakieś kroki, należy je obserwować przez jakiś czas, przyjrzeć się czy są zdolne do samodzielnego zdobywania pożywienia. Jeśli są małe i wychudzone nie wolno ich dokarmiać, ale należy zabrać do weterynarza lub zgłosić fakt znalezienia takich maleństw do władz gminnych. Jeże są w Polsce pod częściową ochroną, więc zadbanie o ich zdrowie i bezpieczeństwo leży w gestii władz państwowych i samorządowych. Chcąc pomóc takiemu zwierzęciu, nim przyjadą służby, można mu podać wodę i zapewnić ciepło poprzez położenie w pobliżu butelki z ciepłym płynem.
Czym dokarmiać jeże?
Jeżom nie należy proponować jedzenia, jeśli jednak susza czy inne czynniki sprawiły, że zwierzęta mogą mieć utrudniony dostęp do pokarmu, można im podać mielone mięso wołowe lub drobiowe. Te małe ssaki nie wzgardzą też podrobami, szczególnie gustują w kurzych sercach. Należy pamiętać, że jeśli chcemy, aby jeże zainteresowały się ślimakami i owadami, to nie powinniśmy dostarczać im pokarmu, a jeśli koniecznie chcemy zachęcić je w ten sposób do pozostania w ogrodzie, najlepiej by porcja karmy nie była większa niż łyżka stołowa. Jeśli zdecydujemy się podać jeżom karmę dla kota, należy uważnie zapoznać się z jej składem. Produkty mięsne będą odpowiednie dla tych małych ssaków, jednak karma z dużą zawartością zbóż jest mocno niewskazana — zbóż nie ma w jadłospisie jeży.
O ile dokarmianie jeży nie jest zalecane przez specjalistów, o tyle ich pojenie jest mocno wskazane. Zwierzęta z pewnością docenią stały dostęp do świeżej, codziennie wymienianej wody. Nie powinniśmy podawać im natomiast mleka, szczególnie dla małych jeży może to być wręcz zabójcze. Ssaki te nie tolerują laktozy.
Nie tylko jeże pomogą pozbyć się ślimaków i nornic z ogrodu, poznaj też innego naturalnego wroga ogrodowych szkodników i dowiedz się o różnych metodach zwalczania ślimaków.