Światowy Dzień AIDS

Powtórka z wiedzy o AIDS

HIV to skrót angielskiej nazwy Human Immunodeficiency Virus, czyli po polsku: wirus nabytego upośledzenia odporności. AIDS to skrót angielskiej nazwy Acquired Immune Deficiency Syndrom, czyli zespół nabytego upośledzenia odporności. Mechanizm obronny człowieka zwalcza atakujące go infekcje oraz choroby. HIV osłabia ten mechanizm, co prowadzi do jego ostatecznego zniszczenia. Osoba żyjąca z HIV może czuć się dobrze i nie wiedzieć nawet o tym, że jest zakażona wirusem. To, że ktoś jest zakażony HIV, nie oznacza, że ma AIDS, ani że wkrótce będzie poważnie chory. AIDS jest zespołem objawów różnych chorób, które w większości występują powszechnie i nie są bardzo szkodliwe dla osób z nieuszkodzonym systemem immunologicznym.

Fakt zakażenia może, ale nie musi dać o sobie znać. Objawy bywają łagodne lub ostrzejsze, ale nie są groźne, często uznaje się je za infekcję grypową lub inną. Pojawiają się w ciągu pierwszych kilku miesięcy od wtargnięcia wirusa do ustroju - najczęściej po paru tygodniach - i utrzymują się około tygodnia. Po tej wczesnej reakcji organizmu na obecność wirusa przychodzi okres tzw. utajonego nosicielstwa. Zakażony wygląda i czuje się zdrowo. Pełny obraz choroby pojawia się najczęściej kilka, do dziesięciu, wyjątkowo kilkanaście lat po zakażeniu. Ostatnie stadium infekcji HIV, czyli pełno objawowa choroba AIDS, rozwija się dość gwałtownie, gdyż system odporności jest tak zniszczony przez wirusa, że organizm pozostaje całkowicie bezbronny wobec ataków różnych groźnych chorób.

W jaki sposób można zakazić się wirusem?

TAK
Wirusem można zakazić się podczas stosunku płciowego niezabezpieczonego prezerwatywą, tak waginalnego, analnego, jak oralnego, przez kontakt podczas stosunku z krwią, spermą lub wydzieliną pochwową tej osoby. Przez wspólne użycie z osobą zakażoną igieł lub strzykawek i innych przyborów (np. szczoteczki do zębów, pilnika do paznokci), na których może znajdować się krew. Można również zakazić się podczas transfuzji krwi, jeżeli dawca jest zakażony, chociaż jest to mało prawdopodobne, ponieważ wszyscy dawcy są badani. Matka, która jest nosicielką wirusa, może zakazić dziecko przed lub w czasie porodu oraz podczas karmienia piersią.

NIE
Nie można zarazić się poprzez ukąszenie owadów, od psów, kotów oraz innych zwierząt domowych, a także przez łzy, ślinę, kaszel czy kichanie.

Uważaj:
• nie nawiązuj licznych kontaktów seksualnych, unikaj zwłaszcza osób obcych;
• pamiętaj, że partner niekoniecznie mówi o sobie prawdę;
• nie uprawiaj seksu z osobą zakażoną wirusem;
• nie używaj zużytych strzykawek i igieł.

W Polsce pierwszy przypadek zarażenia wirusem HIV wykryto 20 lat temu, w 1985 roku. Do tej pory z danych Krajowego Centrum ds. AIDS wynika, że tą śmiertelną chorobą zaraziło się 9600 osób. Jednak, jak mówi dr Anna Marzec-Bogusławska, dyrektor Krajowego Centrum ds. AIDS, osób zarażonych może być nawet 30 tysięcy. - Trzeba jasno powiedzieć, że AIDS to śmiertelna choroba. I nie ma na nią, jak do tej pory skutecznego lekarstwa. Jeśli chodzi o szczepionki to niestety nadal jesteśmy w punkcie wyjścia, nie wiadomo kiedy i czy w ogóle uda się ją znaleźć. Dlatego tak ważna jest profilaktyka i zapobieganie zakażeniu.

Ksiądz Arkadiusz Nowak od 16 lat angażuje się w walkę na rzecz chorych i zakażonych. - Po tylu latach mozolnej, ale wspaniałej pracy mogę powiedzieć, że jest dobrze. Udało nam się zmienić postawy społeczne - staliśmy się bardziej tolerancyjni, otwarci na problem HIV i AIDS. Cieszy mnie, że media tak czynnie włączyły się w proces uświadamiania społeczeństwa. Poza edukacją udało nam się włączyć do akcji osoby publiczne, ludzi, których cenią inni i liczą się z ich zdaniem. A to jest ważne.

Jolanta Kwaśniewska, która przez 10 lat włączała się w walkę z AIDS dodaje: - Znam wiele osób chorych, często gościliśmy ich wraz z mężem w Pałacu Prezydenckim. Myślę, że tolerancja to za mało, te osoby w moim sercu mają szczególne miejsce. Cieszy mnie to, że słyszę coraz częściej wśród młodych ludzi: "Dla mnie stało się normą robienie badań na obecność wirusa HIV". Pamiętajmy o tym, że idąc do łóżka z naszym partnerem, idziemy także z jego wszystkimi dotychczasowymi partnerkami i z naszym partnerami - to ważne, byśmy byli tego świadomi i w porę poczynili odpowiednie kroki zapobiegające zakażeniu.

Specjaliści oceniają sytuację w Polsce jako stabilną. Minister zdrowia przewiduje na leczenie osób zakażonych spore środki. W tym budżecie jest to około 80 mln złotych. Leczenie jest co prawda drogie, ale efektywne. Roczny koszt leczenia jednego pacjenta to około 35-40 tysięcy osób - mówi dr Anna Marzec- Bogusławska.

AIDS ma twarz dziecka

Ale na świecie AIDS panoszy się o wiele bardziej. Każdego dnia zabija ponad 5 tys. rodziców. UNICEF alarmuje - w Afryce wymierają całe pokolenia. Już 15 milionów dzieci straciło rodziców na skutek AIDS. Liczba ta wzrasta, w 2010 roku może przekroczyć 25 milionów. Te osierocone dzieci też są ofiarami tej strasznej choroby, często zmuszone do życia na ulicy, narażone są na wykorzystywanie i przemoc. Nie mają żadnych szans, żeby pójść do szkoły, są skazane na analfabetyzm i wyniszczającą ich słaby organizm pracę.

Tylko 5 proc. dzieci osieroconych na skutek AIDS ma zapewnioną opiekę ze strony rządów i instytucji - reszta próbuje szukać oparcia wśród krewnych. Ponieważ choroba zbiera coraz większe żniwo, rodziny nie są w stanie objąć opieką wszystkich sierot. Aby wzmocnić swoje działania na rzecz dzieci dotkniętych tym problemem UNICEF rozpoczął kampanię "Razem dla dzieci. Razem przeciw AIDS". Jej celem jest zwrócenie uwagi na tragiczny wpływ epidemii AIDS na życie dzieci na całym świecie oraz zebranie środków na programy walki z tą chorobą.

AIDS i ty - test na myślenie

Zastanów się i odpowiedz "tak" lub "nie" na poniższe pytania:
Czy miałeś przypadkowy kontakt seksualny?
Czy zostałeś zmuszony do kontaktu seksualnego?
Czy często zmieniasz partnerów seksualnych?
Czy lubisz zawierać znajomości kończące się seksem?
Czy bierzesz narkotyki drogą dożylną?
Czy nadużycie alkoholu lub narkotyków nie bywało powodem utraty kontroli nad twoim zachowaniem?
Jeżeli chociaż raz zaznaczyłeś "tak", twoje zachowanie może stanowić dla ciebie zagrożenie.

Jeżeli masz wątpliwości, coś nie daje ci spokoju - zrób test. Coraz więcej ośrodków wykonuje nieodpłatnie test na obecność HIV. Wyniki możesz uzyskać już nawet w ciągu godziny.