Jak radzić sobie z bolesnymi miesiączkami i PMS
Dojrzałe kobiety doskonale znają już swoje ciało i wiedzą, na co je stać podczas PMS i okresu. Po 40. roku życia większość z nas wchodzi w okres okołomenopauzalny, co może indukować zaburzenia miesiączkowania i nasilać objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego.
Cykl miesiączkowy trwa najczęściej około 28 dni. Jego kulminacją i fizjologiczną manifestacją jest miesiączka, której pierwszy dzień jest równocześnie pierwszym dniem kolejnego cyklu. Większość kobiet doświadcza obniżenia samopoczucia przed okresem oraz dolegliwości bólowych o różnym natężeniu podczas okresu. Ból, którego nie jesteśmy w stanie okiełznać za pomocą domowych sposobów i podstawowej farmakoterapii może być objawem m.in. endometriozy.
Jakie są objawy PMS po 40 roku życia? Jak redukować napięcie przedmiesiączkowe po 40? Jak radzić sobie z bolesnymi miesiączkami?
Cykl miesiączkowy i jego tajemnice
Za prawidłową długość cyklu przyjmuje się tę mieszczącą się w przedziale od 21 do 35 dni. Sama menstruacja może trwać kilka dni (tracimy wówczas 30 - 80 ml krwi), a po niej następują po sobie kolejne fazy cyklu: faza folikularna (długość jej trwania zależy od długości cyklu danej kobiety), owulacja (najczęściej występująca w 12 - 16 dniu cyklu) i faza lutealna (trwająca około 14 dni).
Pierwsze 2 - 3 lata miesiączkowania mogą charakteryzować się nieregularnością. Po tym okresie cykl miesiączkowy u zdrowej kobiety powinien się unormować i być przewidywalny, zarówno w kontekście jego długości i obfitości krwawienia, jak i nasilenia objawów PMS oraz dolegliwości bólowych podczas miesiączki.
Po 40. roku życia większość kobiet wchodzi w okres przedmenopauzalny / premenopauzę. To czas, w którym stopniowo obniża się aktywność jajników i zaczynają się pojawiać cykle bezowulacyjne. W tym okresie możemy doświadczać rozmaitych niedogodności związanych między innymi z nieregularnością cykli oraz obfitszymi i dłuższymi miesiączkami. Nasilać mogą się zarówno objawy PMS, jak i dolegliwości bólowe podczas menstruacji.
Dlaczego i jak boli miesiączka?
Ból miesiączkowy, jego obecność i natężenie są kwestią indywidualną. Wiele kobiet nie odczuwa żadnych dolegliwości bólowych podczas okresu. Inne skarżą się na bóle podbrzusza czy lędźwi, a także bóle promieniujące do nóg (odczuwane np. jako bóle ud) oraz bolesne skurcze mięśni (przede wszystkim brzucha / podbrzusza). Ból podczas menstruacji może być odczuwany jako kłujący, ciągnący czy rozpychający, mieć charakter ciągłego ćmienia lub bólów odczuwanych raz na jakiś czas.
Za bolesność miesiączek mogą odpowiadać zarówno skurcze mięśni macicy, jak i tzw. prostaglandyny, czyli czynniki zapalne uwalniające się podczas menstruacji w nadmiernej ilości. Dodatkowo odczucia bólowe mogą potęgować się w wyniku stresu, po intensywnym treningu lub gdy podczas menstruacji jesteśmy dodatkowo przeziębione.
Bardzo bolesne i obfite miesiączki zawsze należy skonsultować z ginekologiem/żką. Przyczyną silnego bólu może być między innymi endometrioza, ale również inne wady czy schorzenia w obrębie układu rozrodczego.
Sposoby na złagodzenie bólu podczas okresu
Skutecznym sposobem na łagodzenie bólów menstruacyjnych jest umiarkowana aktywność fizyczna, np. joga, pilates, spacery czy trucht. W miejscowym łagodzeniu bólu pomagają ciepłe okłady (termofor, plastry rozgrzewające). Bóle miesiączkowe można również łagodzić stosują farmakologie - ogólnodostępne środki przeciwbólowe i środki rozkurczowe. Długofalowym rozwiązaniem jest antykoncepcja hormonalna, które u większości stosujących ją kobiet reguluje cykl miesięczny oraz minimalizuje wszelkie dolegliwości związane z kolejnymi fazami.
Rozgryźć PMS!
PMS (Premenstrual Syndrom), czyli zespół napięcia przedmiesiączkowego zaczyna się około 7 dni przed spodziewaną miesiączką i zazwyczaj kończy się w pierwszym dniu krwawienia. Nie każda kobieta doświadcza zespołu napięcia miesiączkowego lub może doświadczać go raz na jakiś czas, co kilka cykli. Natężenie objawów PMS również jest kwestią indywidualną, uzależnioną od wielu czynników i tego, w jaki sposób nasz organizm zareaguje na zmiany hormonalne w danym cyklu.
Bezpośrednią przyczyną PMS są zmiany hormonalne, których doświadczamy w fazie lutealnej, czyli po owulacji. W okresie owulacji i tuż po niej w naszym organizmie utrzymuje się wysoki poziom estrogenów i równocześnie zaczyna wzrastać stężenie progesteronu. Jeśli w cyklu nie doszło do zapłodnienia - poziom estrogenów zaczyna stopniowo spadać. Wszystko to dzieje się w ciągu zaledwie kilku dni, co może negatywnie wpływać na nasze samopoczucie.
Objawy psychologiczne i fizjologiczne PMS
Zespół napięcia przedmiesiączkowego może dawać zarówno psychiczne, jak i fizyczne objawy.
Charakterystycznym symptomem PMS jest huśtawka nastrojów. W okresie poprzedzającym miesiączkę możemy być rozdrażnione i płaczliwe, szybko przechodzić od radości do smutku oraz odczuwać niezależne od okoliczności przygnębienie. Kobiety opisują również PMS jako okres, w którym odczuwają wyraźny spadek energii i obniżoną wydolność (podczas aktywności sportowej szybciej się męczą), nadmierną senność lub bezsenność oraz zwiększony apetyt.
Do tego dochodzi szereg objawów fizycznych.
- Przed okresem czujemy się ociężałe, przede wszystkim z powodu zatrzymywania większych ilości wody przez nas organizm (waga w tym okresie może wzrosnąć nawet o 3 kg!), ale również z powodu spowolnionego metabolizmu.
- Twarz i ciało mogą być obrzęknięte, może nam towarzyszyć uczucie napięcia i ciężkości w podbrzuszu i uczucie tzw. ciężkich nóg.
- Mogą również pojawiać się rozmaite wysypki, zmiany trądzikowe i czerwone plamy.
- Dodatkowo możemy borykać się ze wzdęciami oraz biegunkami lub zaparciami.
- Pojawiają się również bóle brzucha i lędźwi oraz bolesność / tkliwość piersi.
- Niektóre kobiety mogą ponadto odczuwać bóle i zawroty głowy, nudności i bóle mięśni w całym ciele.
Najczęściej już w pierwszym dniu menstruacji większość objawów ustępuje, a szybko obniżające się stężenie progesteronu i estrogenu sprawiają, że odzyskujemy dobre samopoczucie. W kolejnych dniach poziom estrogenu zacznie stopniowo wzrastać, dzięki czemu będziemy znowu dobrze się czuć, a nasza cera i włosy będą świetnie wyglądać.
Sprawdzone sposoby na zespół napięcia przedmiesiączkowego
Aby móc skutecznie łagodzić objawy PMS, konieczne jest skupienie się na sobie i swoich potrzebach oraz zadbanie o swój komfort przed miesiączką. Nie bądźmy dla siebie w tym okresie zbyt surowe! Jeśli potrzebujemy odpocząć z termoforem przyłożonym do podbrzusza, zdrzemnąć się lub zjeść słodką przekąskę - po prostu to zróbmy.
Dobrą i długofalową metodą na redukowaniem symptomów zespołu napięcia miesiączkowego jest regularna aktywność fizyczna i zdrowa dieta.
W okresie przed menstruacją można uprawiać sport bez żadnych ograniczeń. Jeśli jednak borykamy się z obniżoną wydolnością, czujemy się słabsze i mniej skoordynowane - postawmy na jogę lub pilates. To bezpieczne i statyczne formy aktywności fizycznej, które nie przeciążą naszego organizmu, ale zagwarantują produkcję endorfin, czyli hormonu szczęścia będącego naturalnym regulatorem nastroju i mającego działanie przeciwbólowe. Dobrym pomysłem będzie również spacer czy wyjście na basen.
Z diety warto wykluczyć cukry, kofeinę i wszelkie produkty wzdymające. Konieczne jest regularne nawadnianie, które pobudzi metabolizm i ułatwi usuwanie nadmiaru wody z organizmu. Pomocne mogą okazać się również napary ziołowe, przede wszystkim te z pokrzywą w roli głównej.
A co, jeśli objawy PMS są bardzo dokuczliwe i w istotny sposób pogarszają komfort naszego życia w tym okresie? Koniecznie skonsultujmy się z ginekologiem/żką. Specjalista/ka po przeprowadzeniu wywiadu i badań może zaproponować leczenie PMS z zastosowaniem środków farmakologicznych - antykoncepcji hormonalnej, a w najtrudniejszych przypadkach również antydepresantów. Odpowiednio dobrane tabletki antykoncepcyjne w znacznym stopniu złagodzą wszelkie dolegliwości zespołu napięcia miesiączkowego.
Tabletki antykoncepcyjne a PMS u kobiet dojrzałych, kobiet z nadwagą lub otyłością, bądź zagrożonych cukrzycą, miażdżycą, nadciśnieniem czy żylną chorobą zakrzepowo - zatorową?
Endometrioza to nie fanaberia!
Na endometriozę choruje około 180 milionów kobiet na całym świecie. Choroba charakteryzuje się obecnością ektopowego endometrium poza jamą macicy. Pomimo intensywnych badań etiopatogeneza endometriozy wciąż nie została definitywnie rozpoznana. Do najczęściej odnotowywanych symptomów choroby zalicza się bardzo bolesne i bardzo obfite miesiączki. Kobiety chorujące na endometriozę mogą również odczuwać ból podczas stosunków. Ponadto utrudnione, a w niektórych przypadkach niemożliwe jest zajście w ciążę.
W leczeniu endometriozy i jej objawów stosuje się między innymi antykoncepcję hormonalną, gestageny, analogii GnRH oraz zabiegi chirurgiczne.
Podsumowanie
Wysoka świadomość swojego ciała i zachodzących w nich zmian jest kluczem do efektywnego radzenia sobie z rozmaitymi wyzwaniami w trakcie całego cyklu miesięcznego. Zmiany hormonalne następujące w kolejnych fazach cyklu mogą wpływać na nasze samopoczucie, nastrój oraz wydajność fizyczną i umysłową. Większość dolegliwości PMS oraz bóle miesiączkowe można skutecznie łagodzić domowymi sposobami. Wszelkie niepokojące objawy i nieregularności należy konsultować z ginekologiem, który w razie potrzeby może zaproponować dodatkowe wsparcie, np. w postaci tabletek antykoncepcyjnych.
Źródła:
Artykuł sponsorowany
