STOP rakowi szyjki macicy
W Polsce codziennie na raka szyjki macicy umiera aż 5 kobiet... - możemy to zmienić dzięki już dostępnej profilaktyce
Co wywołuje raka szyjki macicy?
Rak szyjki macicy nie jest dziedziczny. Jest wywoływany przez pewne typy wirusa brodawczaka ludzkiego, zwanego HPV (human papilloma virus).7 Istnieje ponad 100 typów wirusa HPV, ale większość z nich nie wywołuje raka szyjki macicy.8 Dwa typy: HPV 16 i HPV 18 odpowiadają za rozwój aż 70% przypadków zachorowania na raka szyjki macicy.9
Wirus zwykle przekazywany jest w czasie stosunku seksualnego, ale może przenosić się również przez kontakt ze skórą narządów płciowych partnerów. Prezerwatywa może zmniejszać ryzyko zakażenia, ale nie daje całkowitej ochrony, ponieważ wirus jest obecny na skórze okolicy narządów płciowych.8,10 Ryzyko zakażenia wirusem HPV dotyczy każdej aktywnej seksualnie kobiety.5 Rak szyjki macicy zwykle rozwija się latami nie dając początkowo żadnych objawów.10 Krwawienie między miesiączkami lub po stosunku może świadczyć o zaawansowanym stadium raka.6 Szacuje się, że do 80% aktywnych seksualnie kobiet w ciągu swojego życia, co najmniej raz, ulegnie zakażeniu wirusem HPV.5
Jaka jest możliwa profilaktyka?
Bezbolesne badanie cytologiczne pozwala na wykrycie zmian wynikających z zakażenia, we wczesnych etapach, jak i w wiele lat po kontakcie z wirusem.6,11 Optymalną formą profilaktyki raka szyjki macicy jest połączenie regularnie wykonywanych badań cytologicznych ze szczepieniem przeciwko onkogennym typom wirusa HPV.12-14 Badania dowodzą, że szczepienia dostępne na rynku polskim dają ochronę aż do 100% przed zmianami przedrakowymi, powodowanymi przez najgroźniejsze typy wirusa HPV: 16 i 18.13,14 Szczepienia obejmują podanie trzech dawek.13,14 Warunkiem koniecznym przed wykonaniem szczepienia u kobiet, które rozpoczęły już współżycie seksualne jest wykonanie badania cytologicznego przed zaszczepieniem.13,14
Pamiętajmy, zaszczepienie się nie zwalnia nas z obowiązku wykonywania regularnych badań cytologicznych!13,14
Połączenie szczepienia przeciwko zakażeniu wirusem HPV oraz regularnie wykonywanej cytologii stanowi optymalną formę profilaktyki12-14
Więcej informacji dotyczących raka szyjki macicy znajdziesz na:
Czy zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV) jest niezbędnym warunkiem wystąpienia raka szyjki macicy?
TAK. Przyczyną raka szyjki macicy jest zakażenie wirusem HPV,5,7 najczęściej typami 16 i 18, które odpowiadają za ponad 70% przypadków raka szyjki macicy.9 Wirus HPV jest bardzo rozpowszechniony i łatwo się przenosi. 50-80% kobiet przynajmniej raz w życiu zetknie się z tym wirusem,5,7,10 przy czym u 50% z nich będzie to zakażenie wirusem onkogennym, czyli wywołującym raka.15,16 Na każdy 1 milion kobiet zakażonych dowolnym typem HPV u 100 000 dojdzie do rozwoju zmian przedrakowych w obrębie szyjki macicy; u 8000 dojdzie do rozwoju raka przedinwazyjnego a u 1 600 rozwinie się postać inwazyjna raka szyjki macicy.10
Rak szyjki macicy NIE JEST UWARUNKOWANY GENETYCZNIE, NIE JEST DZIEDZICZNY.
Czy to prawda, że wirusy typu HPV 16 i 18 są przenoszone tylko podczas kontaktu seksualnego?
NIE. Do zakażenia wirusem HPV najczęściej dochodzi podczas stosunku seksualnego. Ponieważ zakażenia HPV są łatwo przenoszone, często dochodzi do nich nawet podczas kontaktu skóry narządów płciowych partnerów (petting).8,10 Ryzyko zakażenia wirusem HPV dotyczy każdej aktywnej seksualnie kobiety.5
Czy kobieta mająca stałego partnera seksualnego może zostać zakażona wirusem HPV?
TAK. Każda kobieta aktywna płciowo jest zagrożona zakażeniem onkogennym HPV, które może prowadzić do rozwoju raka szyjki macicy.5,7 Zarówno kobiety młodsze, jaki i starsze, są zagrożone rakiem szyjki macicy związanym z nowymi i nawracającymi zakażeniami HPV.7 Niestety, wierność kobiety nie zawsze idzie w parze z wiernością mężczyzny, zatem zawsze istnieje ryzyko zakażenia wirusem HPV.17 Zdarzają się również zakażenia o utajonym przebiegu, które mogą być 'pamiątką' po dawno zakończonym związku.5
Wiele osób twierdzi, że rak szyjki macicy dotyka tylko kobiet biednych, nieświadomych, mających wielu partnerów, czy to prawda?
NIE. Każda kobieta narażona jest na ryzyko zakażenia wirusem HPV, odkąd podejmuje aktywność seksualną. Do zakażenia może dojść już podczas pierwszego stosunku seksualnego.5,7,10 Wirus HPV jest bardzo rozpowszechniony, szacuje się, że nawet 80% kobiet przynajmniej raz w życiu jest zakażonych tym wirusem.5 By zostać zakażoną, nie potrzeba wielu partnerów, wystarczy jeden.18 Rak szyjki macicy jest chorobą podstępną, rozwija się latami, bezboleśnie, bez żadnych objawów.5,6,10
Czy rak szyjki macicy to choroba tylko starszych kobiet?
NIE. Wprawdzie na raka szyjki macicy zapadają najczęściej kobiety powyżej 40 r.ż.,1 ale należy pamiętać, że nie ma raka szyjki macicy bez zakażenia wirusem HPV, którym najczęściej zakażamy się w wieku 20-30 lat, kiedy prowadzimy bardziej intensywne życie seksualne.7,8,10 Jednakże, istnieją też przypadki raka szyjki macicy u kobiet po 20-stym roku życia.19 Zakażenie najczęściej rozwija się wiele lat, kobieta nie odczuwa żadnych objawów, aż do czasu, kiedy rak przybiera postać inwazyjną.5,6,10 Na tym etapie zwykle konieczna jest operacja, chemioterapia, radioterapia i długotrwała rehabilitacja.6
Czy przebyte w przeszłości zakażenie HPV gwarantuje uniknięcie choroby w przyszłości?
NIE. Wcześniejsze zakażenie wirusem HPV nie zapewnia odporności przed kolejną infekcją.20,21 Nie zmniejsza też ryzyka rozwoju przetrwałego zakażenia HPV.22 Z wiekiem nasz organizm radzi sobie coraz słabiej z eliminacją zakażenia w sposób naturalny22,23 - infekcje HPV u 35-latek dwukrotnie częściej mają charakter przewlekły niż u 25-latek.23
Czy cytologia gwarantuje skuteczną ochronę przed wirusem HPV?
NIE. Cytologia nie chroni przed zakażeniem, lecz pozwala na wykrycie we wczesnym stadium rozwoju komórek nowotworowych, które mogą doprowadzić do rozwoju inwazyjnego raka szyjki macicy. Jednak pokazuje ona dopiero skutki działania wirusa HPV.11 Szczepienia w połączeniu z badaniami przesiewowymi obniżają ryzyko wystąpienia raka szyjki macicy w większym stopniu niż same badania.12 Cytologia jest formą diagnostyki, kontroli, czy już pojawiły się zmiany w obrębie szyjki macicy, natomiast nie zabezpiecza ona przed zakażeniem.11
Czy szczepionka przeciwko HPV ochroni mnie w 100% przed rakiem szyjki macicy?
NIE. Szczepienie chroni w 100% przed zakażeniem najcześciej występującymi onkogennymi typami wirusa HPV (typy 16 i 18),13,14 które odpowiadają za 70% przypadków raka szyjki macicy.9 Szczepienie zapobiega przetrwałemu zakażeniu HPV, a przez to zmniejsza ryzyko zmian przednowotworowych i rozwoju nowotworu. Dlatego, nawet po zaszczepieniu, tak ważne jest kontynuowanie regularnego wykonywania badań cytologicznych, by w razie zakażenia pozostałymi typami wirusa HPV, przed którymi nie chronią szczepienia, nie dopuścić do rozwoju raka szyjki macicy.13,14
PROGRAM PROFILAKTYKI RAKA SZYJKI MACICY:
STOP rakowi szyjki macicy
Więcej informacji dotyczących raka szyjki macicy znajdziesz na:
bibliografia:
1. Ferlay J et al. GLOBOCAN 2002. IARC CancerBase No. 5, version 2.0. IACRPress, Lyon 2004.
2. Wojciechowska U et al. Nowotwory złośliwe w Polsce w 2002 roku. Centrum Onkologii, Warszawa 2004.
3. Basen-Engquist K et al. Cancer 2003;98(Suppl. 9):2009-14.
4. Wenzel L et al. J Natl Cancer Inst Monogr 2005;34:94-8.
5. Gravitt PE, Jamshidi R. Infect Dis Clin N Am 2005; 19: 439-58
6. American Cancer Society. Cervical Cancer, http://documents.cancer.org/115.00/115.00.pdf, 26.07.2007
7. Baseman JG, Koutsky LA. J Clin Virol 2005;32S:S16-S24.
8. Schiffman M, Kjaer SK. J Natl Cancer Inst Monogr 2003;31:14-19.
9. Munoz N, Bosch FX, Castellsague X. Int J Cancer 2004;111 :278-85.
10. McIntosh N. JHPIEGO Strategy Paper No. 8, May 2000, http://www.reproline.jhu.edu/english/3cc/3refman/cxca_hpv1.htm 26.07.2007.
11. Burd EM. Clin Microbiol Rev 2003;16:1-17.
12. Goldie SJ et al. J Natl Cancer Inst 2004; 96: 604-615.
13. Charakterystyka Produktu Leczniczego (SmPC) Cervarix; GlaxoSmithKline 2007.
14. Charakterystyka Produktu Leczniczego (SmPC) Silgard; MSD 2006.
15. Clifford GM et al.Lancet 2005;366:991-98.
16. Bosch FX et al. J Natl Cancer Inst Monogr 2003;31:3-13.
17. Burk RD et al. J Infect Dis 1996;174:679-89.
18. Wang SS et al. Br J Cancer 2003;89(7):1248-54.
19. National Cancer Institute; SEER, Cancer Statistics Review. Cervix Uteri 1975-2002.
20. Viscidi RP et al. Cancer Epidemiol Biomarkers & Prevention 2004;13:324-327.
21. Mayrand M et al. J Clin Microb 2000;38(9):3388-93.
22. García-Pińeres AJ et al. Cancer Res 2006;66:11070-76.
23. Castle PE et al. J Infect Dis 2005;191:1808-16.
24. Diagnostyka, profilaktyka i wczesne wykrywanie raka szyjki macicy. Rekomendacje PTG; Ginekologia po Dyplomie 2006;8(6):88.
_gde_mploiostak = new Image(1,1);
_gde_mploiostak.src='http://interia.hit.gemius.pl/_'+(new Date()).getTime()+'/redot.gif?id=zUng9KMVf2ICbY.5X4M1a.UJrjvp9Q_YVLTNdfEqkKP.O7/stparam=mploiostak';
//-->