15 rad, by butelką karmić zdrowo
Stanęłaś przed decyzją o żywieniu dziecka mieszanką? Możesz być pewna, że jeśli właściwie dobierzesz i przygotujesz mleko, brzdąc będzie się rozwijał nie gorzej niż na piersi. Jak to zrobić? Oto nasz szczegółowy przewodnik.
Dzisiejsze mieszanki różnią się od tych, które były stosowane jeszcze kilka lat temu. Błyskawicznie się rozpuszczają (w niższej temperaturze) i mają bogatszy skład - coraz bardziej zbliżony do mleka mamy.
Zapewnia to większy komfort karmienia, jednak nie zwalnia z wykonywania innych niezbędnych czynności. Jakich? Oto nasze podpowiedzi.
Co musisz wiedzieć o mieszance
1. Wybieraj mleko razem z pediatrą
Ta decyzja ma wpływ na zdrowie twojego maluszka, dlatego nie powinnaś sugerować się radami koleżanek lub promocyjnymi cenami w supermarkecie. Każde dziecko ma inne potrzeby, więc lepiej od razu iść do pediatry.
Lekarz oceni, czy twoje maleństwo może pić zwykłą czy specjalną mieszankę. Jeżeli maluch np. jest wcześniakiem, słabo przybiera na wadze, obficie ulewa pokarm bądź cierpi z powodu uczulenia, będzie potrzebował odpowiedniego mleka (dostępnego wyłącznie na receptę).
A jeśli twoje maleństwo nie będzie miało specjalnych wymagań żywieniowych, lekarz wskaże mieszankę z szerokiej oferty rynkowej.
Mleko modyfikowane powinno być również dobrane do wieku dziecka, bo półroczny szkrab ma inne potrzeby niż np. noworodek. Zatem dla maluszków do 6. miesiąca przeznaczone jest mleko początkowe z nr 1.
Starsze niemowlęta powinny otrzymywać mleko następne z nr 2 lub 3 (po 10. lub 12. miesiącu, zależnie od producenta). Mieszanki typu "Junior" mogą pić maluchy, które ukończyły 12. miesiąc życia.
Pamiętaj - jeśli szkrab będzie źle tolerował wybrane mleko (pojawi się u niego np. wzdęcie, biegunka lub wysypka), zgłoś ten fakt pediatrze!
2. Czytaj informacje na opakowaniu produktu
Nowoczesne mleka zawierają kompozycję niezbędnych witamin i minerałów oraz odpowiednie do wieku dziecka ilości białka, węglowodanów i tłuszczów.
Przepisy prawa obowiązujące producentów wymagają również, by w swoim składzie miały także wielonienasycone kwasy tłuszczowe NNKT, które wpływają korzystnie na rozwój mózgu oraz siatkówkę oka.
Jednak różne firmy stosują różne nazwy, które określają te substancje (np. LC PUFA, LIPIL). Czytając ulotki dowiesz się, co dokładnie zawiera mleko i w jaki sposób będzie wpływało na zdrowie maluszka.
3. Używaj dobrej wody i odpowiednio ją przechowuj
Powinnaś sięgać tylko po taką, która ma niską zawartość minerałów. Z butelkowanych najlepsze są produkty rekomendowane przez Centrum Zdrowia Dziecka lub Instytut Matki i Dziecka.
Jeśli posiadasz w domu wysokiej jakości filtr do wody, z powodzeniem możesz używać uzdatnionej "kranówki".
Nie polecamy natomiast wody oligoceńskiej - w źle przechowywanej mogą namnożyć się groźne dla zdrowia dziecka bakterie oraz glony. Taka woda czasami zawiera również zbyt duże (jak na potrzeby niemowlęcia) ilości żelaza lub innych związków mineralnych. Każdą wodę do sporządzania mieszanki możesz przygotować na zapas.
Wystarczy, że ją przegotujesz i wlejesz odmierzoną porcję do butelek lub przeznaczonego dla dziecka termosu (to doskonałe rozwiązanie zwłaszcza w nocy).
Taka woda zachowuje świeżość przez ok. 12 godzin. Na rynku są już wody, których nie trzeba gotować, np. Gerber lub Humana.
4. Unikaj eksperymentów ze zmianą odżywki na inną
Producenci co kilka miesięcy proponują mieszanki o nowej, wzbogaconej formule. Nie próbuj nowości co chwilę, bo malec może nawet dostać uczulenia.
Jeśli szkrab zaakceptował wybrane mleko, zdrowo rośnie i przybiera na wadze, nie warto niczego zmieniać.
Co musisz wiedzieć o podawaniu
5. Przytulaj dziecko podczas posiłku
Udowodniono, że to właśnie sam kontakt fizyczny z ciałem mamy (a nie sposób odżywiania) ma kluczowe znaczenie dla prawidłowego rozwoju dziecka! Zatem podając niemowlęciu butelkę, przytulaj je tak, jakbyś karmiła piersią.
Staraj się, by maluch zawsze czuł bliskość twojego ciała i słyszał bicie serca. Unikaj pośpiechu i celebruj te chwile. Pamiętaj, że stres sprzyja problemom z brzuszkiem lub z zaśnięciem u maluszka.
6. Karm na żądanie zgodnie z apetytem malca
Choć przyjmuje się, że niemowlę powinno otrzymywać pokarm średnio co 3 godziny, nie stosuj się sztywno do tej reguły.
Apetyt maluszka może się zmieniać w zależności od jego samopoczucia. Dlatego czasami szkrab ma prawo wypić więcej mieszanki, innym razem mniej. Przeziębiony, ząbkujący lub bardzo zmęczony może chwilowo stracić apetyt. Jeśli zatem malec kaprysi, nie zmuszaj go do jedzenia. Nie traktuj podziałki na butelce jak wyroczni!
Dzieci jedzą wtedy, gdy są głodne. Z pewnością brzdąc upomni się o większą porcję, gdy tylko lepiej się poczuje. Pamiętaj, że normy dotyczące wielkości posiłku podane na opakowaniu są jedynie orientacyjne.
Najważniejsze jest to, by w ciągu doby maluch otrzymywał porcję składników stosowną do swojego wieku.
7. Nie przyzwyczajaj do zasypiania przy butli
Dziecko nie powinno wyrabiać sobie nawyku drzemania ze smokiem pełnym mleka w ustach. Jest to niewskazane ze względu na ryzyko rozwoju tzw. próchnicy butelkowej, która zagraża pierwszym ząbkom.
Każdy płyn, który sączy się przez smoczek (także sok, herbatka, a nawet zwykła woda!), nadmiernie rozcieńcza ślinę. A jednym z jej ważniejszych zadań jest właśnie ochrona ząbków przed atakiem bakterii!
Mleko zaś zawiera naturalne cukry, które są doskonałą pożywką dla mikrobów. Podane tuż przed zaśnięciem pozostaje w ustach na dłużej - co stwarza idealne warunki do rozwoju próchnicy!
Dlatego jeśli dopiero rozpoczynasz karmienie butelką, a twój maluch ma już pierwsze mleczaki, bądź czujna!
Po skończonym posiłku odstawiaj na bok butelkę, by szkrab nie nabierał nawyku traktowania jej jak usypiacza. Zapewniamy cię, że dzięki przestrzeganiu tej zasady unikniesz wielu późniejszych kłopotów!
8. Wylewaj resztki, jeśli dziecko nie zje posiłku
W mleku, które miało kontakt ze śliną, bardzo szybko mogą namnożyć się bakterie, które wywołują groźne dla malca zatrucia pokarmowe.
Z tego samego powodu nie powinnaś przygotowywać mieszanki "na zapas" i pozostawiać jej w podgrzewaczu - już po godzinie straci świeżość!
Maleństwo powinno zawsze otrzymywać mieszankę, która została przygotowana tuż przed podaniem!
9. Unikaj przekarmiania zwłaszcza przed snem
Nie tylko dorośli źle śpią po sutej kolacji. Maluszki również mogą mieć z tym kłopoty. Dlatego nie podawaj dziecku dodatkowej porcji mleka, jeśli widzisz, że jest już syte. Gdy będziesz miała wątpliwości, czy twoje maleństwo się najada, poproś o radę pediatrę.
Jeśli niemowlę ma już 4 miesiące, lekarz może polecić mieszankę z dodatkiem kleiku ryżowego - bardziej treściwą, a jednocześnie lekkostrawną (i nie zawierającą dodatkowej ilości kalorii).
Jeśli będziesz samodzielnie zwiększać porcje mieszanki, szkrab może nadmiernie utyć. Maluszki żywione mlekiem modyfikowanym zwykle przybywają na wadze szybciej, niż szkraby karmione piersią, jednak co za dużo - to nie zdrowo!
10. Nie pozostawiaj malca z butelką samego
Nawet nie myśl o tym, aby podać niemowlęciu mleko do łóżeczka i na chwilę wyjść. W pozycji leżącej maleństwo bardzo łatwo może się zakrztusić!
Nawet, gdy szkrab podrośnie, powinnaś asystować mu podczas posiłku. Starszak może już sam trzymać butelkę, ale ty zawsze musisz czuwać w pobliżu.
Co musisz wiedzieć o przygotowaniu
11. Zachowuj proporcje, kierując się przepisem
Przestrzegaj zaleceń producenta, które są podane na każdym opakowaniu mleka w proszku. Maluszek powinien otrzymywać składniki odżywcze we właściwych proporcjach, dlatego mieszanka nie może być za gęsta ani zbyt wodnista.
Musisz zatem starannie odmierzać każdą porcję mleka. Zawsze stosuj miarkę załączoną do opakowania produktu.
Uwzględniaj też pozostałe zalecenia, m.in. dotyczące temperatury wody oraz sposobu mieszania mleka. Tylko wtedy zyskasz pewność, że dziecko otrzymuje wartościowy pokarm.
12. Myj akcesoria najlepiej tuż po użyciu
Higiena butelek i smoczków jest równie ważna, jak przestrzeganie przepisu przygotowania mieszanki.
Tutaj także musisz zachowywać szczególną staranność. W zagłębieniach i rysach butelek oraz smoczków błyskawicznie namnażają się chorobotwórcze bakterie (a jak wiesz, mleko jest dla nich doskonałą pożywką).
Dlatego tuż po posiłku myj wszystkie akcesoria. Jeśli dziecko nie ukończyło jeszcze 6. miesiąca, powinnaś je dodatkowo sterylizować. Możesz gotować je w garnku z wrzątkiem (przez 10 minut) albo używać elektrycznego lub parowego sterylizatora.
Gdy dziecko będzie starsze, butelki i smoki wystarczy myć pod bieżącą wodą zwykłym płynem do naczyń i dokładnie spłukać.
I jeszcze jedno - do mycia w zmywarce nadają się jedynie butelki wraz z zakrętką. Smoczki, ze względu na specyficzną budowę, trzeba myć ręcznie.
13. Przechowuj mleko zgodnie z zaleceniami
Po otwarciu torebki mieszanka zazwyczaj zachowuje świeżość przez 4 tygodnie (sprawdź tę informację na opakowaniu, bo czasem okres ten bywa krótszy).
Torebkę z proszkiem przechowuj szczelnie zamkniętą, w suchym i chłodnym miejscu (18-25oC). Pamiętaj, że nie należy umieszczać jej w lodówce.
14. Szybko wyrzucaj uszkodzone butelki
Oczywiście zużyte smoczki też powinnaś wymieniać na nowe. Pamiętaj, że w drobnych rysach i załamaniach gromadzą się bakterie, które mogą zaszkodzić dziecku. Nawet, jeśli smoczek nie wygląda na zniszczony, wymieniaj go co 3-4 miesiące.
Porysowane i uszkodzone butelki nie nadają się do użycia, bo może się z nich uwalniać składnik plastiku - bisfenol.
Są przesłanki wskazujące, że w nadmiarze szkodzi on zdrowiu. Pamiętaj - nieuszkodzone butelki są całkowicie bezpieczne dla dziecka!
15. Dbaj o higienę rąk oraz całej kuchni
W kuchni może znajdować się o wiele więcej rodzajów groźnych dla zdrowia bakterii i pleśni, niż w toalecie! Pamiętaj więc, aby przed przygotowaniem mleka zawsze umyć ręce. Dbaj też o porządek na blacie kuchni.
Do osuszania butelek i smoków używaj osobnych (czystych i wygotowanych) ściereczek z lnu - na jednej układaj odkażone akcesoria, a drugą je przykrywaj).
Kiedy przygotowanie mleka stanie się rutyną, nie strać czujności i dobrych nawyków - tu chodzi o zdrowie twojego maleństwa!
