Infekcje intymne. Sprawdź, jak je rozpoznać i leczyć
Swędzenie i pieczenie nie tylko są nieprzyjemne dla mamy, ale bywają też groźne dla dziecka. Warto więc wiedzieć, jakie objawy skonsultować z ginekologiem.
Różnego typu infekcje miejsc intymnych to wyjątkowo częsta przypadłość kobiet w ciąży. Wszystko przez zmiany hormonalne, które zwiększają produkcję wydzieliny z pochwy i zaburzają równowagę bakteryjną w organizmie przyszłej mamy.
- Podczas ciąży kwaśne środowisko pochwy zmienia się w zasadowe, a to sprzyja szybkiemu rozwojowi drobnoustrojów. Ciężarna kobieta jest bardziej narażona na infekcje bakteryjne, wirusowe i grzybicze również z tego powodu, że w obfitszej wydzielinie drobnoustroje szybciej się namnażają - mówi dr Leszek Lewandowski, ginekolog z Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie.
Jeśli zaobserwujesz, że wydzielina jest inaczej zabarwiona albo ma nieprzyjemny zapach, poczujesz świąd lub pieczenie, zgłoś się do lekarza. Niektóre infekcje (np. chlamydia) mogą jednak przebiegać bez objawów, dlatego - jeśli lekarz sam nie skierował cię na dodatkowe badania - zapytaj go o możliwość zrobienia testów na obecność przeciwciał danej choroby.
Zakażenia okolic intymnych w twoim stanie nie można leczyć na własną rękę. Nieleczone infekcje są bowiem groźne dla rozwijającego się maluszka. Mogą prowadzić do różnych poważnych powikłań - w skrajnych przypadkach nawet do poronienia lub przedwczesnego porodu. Dlatego uważnie obserwuj swój organizm. Jeśli zauważysz podejrzane objawy, nie czekaj, tylko idź do ginekologa i rozpocznij kurację.
ZAKAŻENIE BAKTERYJNE
Co to jest: Bakteryjne zakażenie pochwy (BV) to jedna z częstszych infekcji występujących u kobiet. Przyczyną choroby jest zazwyczaj niewłaściwa higiena osobista.
Jak się objawia: Połowa kobiet nie ma żadnych objawów. U pozostałych pojawia się świąd oraz obfita ilość białoszarej wydzieliny, która ma konsystencję zbliżoną do mleka. Charakterystyczny dla infekcji jest tzw. rybi zapach, który daje się bardziej wyczuć po aktywności seksualnej.
Jak ją leczyć: Zapalenie można szybko wyleczyć, jeśli choroba jest w pierwszym stadium. Lekarz przepisuje zwykle preparaty przeciwzapalne. W leczeniu zapalenia pochwy stosuje się żele i kremy na receptę. Jeśli infekcja jest rozległa, konieczny jest antybiotyk. Aby złagodzić objawy, można doraźnie stosować np. gałki dopochwowe z propolisem. Ulgę przyniosą także irygacje płynami, takimi jak np. Azucalen lub Avoflag.
CHLAMYDIA
Co to jest: Zakażenie wywołuje drobnoustrój Chlamydia trachomatis. Dostaje się on do organizmu poprzez uszkodzoną skórę oraz błony śluzowe.
Jak się objawia: Najczęściej występującym symptomem jest obfita wydzielina z pochwy (zwykle pojawia się 7-14 dni po kontakcie z bakterią Chlamydii). Inne objawy to ból podczas oddawania moczu i w dolnej części brzucha.
Jak ją leczyć: Chlamydię leczy się antybiotykiem (u ciężarnych - erytromycyną). Aby kuracja była skuteczna, leki powinien przyjmować także partner przyszłej mamy. Doraźnie można łagodzić podrażnienia, przemywając miejsca intymne naparami z gotowych mieszanek ziół działających antybakteryjnie i ściągająco, np. z kory szałwii, rumianku i nagietka.
BRODAWCZAK LUDZKI
Co to jest: Infekcję wywołuje wirus brodawczaka ludzkiego, zwany w skrócie HPV (z ang. Hyman Papillorna Virus). Jest on przenoszony drogą płciową i odpowiada za 70 procent przypadków raka szyjki macicy. Ryzyko zarażenia wirusem dziecka w czasie porodu jest bardzo niskie.
Jak się objawia: Zakażenie przebiega zwykle bez wyraźnych symptomów. Bardzo rzadko na zewnętrznych narządach płciowych pojawiają się charakterystyczne brodawki - kłykciny kończyste.
Jak ją leczyć: Układ odpornościowy najczęściej sam radzi sobie z infekcją. Obniżona odporność przyszłej mamy i zmiany hormonalne w czasie ciąży często powodują rozmnażanie się brodawek i ich powiększanie. Jeśli brodawki są duże i mogą utrudniać poród, trzeba je usuwać. Najczęściej stosuje się miejscową krioterapię (wymrażanie).
OPRYSZCZKA INTYMNA
Co to jest: Za infekcję odpowiada wirus opryszczki Herpes simplex. Opryszczkę wargową wywołuje typ HSV 1, narządy płciowe atakuje HSV 2. Rozległa infekcja u kobiet w ciąży jest wskazaniem do cesarki. Dzięki temu można uniknąć zakażenia dziecka w czasie porodu naturalnego.
Jak się objawia: Na błonie śluzowej warg sromowych pojawiają się pęcherzyki z surowicą, które zmieniają się w bolesne ranki, a potem strupki. Zmianom towarzyszy swędzenie, bolesność i zaczerwienienie, czasem upławy.
Jak ją leczyć: Przyszła mama, która zaraziła się opryszczką albo w ciąży ma jej nawrót, powinna skontaktować się z lekarzem. Dla dobra dziecka leczenie zakażenia trzeba zacząć jak najszybciej. Najczęściej stosowane są preparaty zawierające acyklowir (np. Heviran). Chociaż nie leczy on samego zakażenia, skraca czas występowania objawów skórnych i łagodzi ich nasilenie. Aby zmniejszyć nieprzyjemne dolegliwości, można też stosować np. krem Vratizolin.
GRZYBICA
Co to jest: Chorobę wywołują grzyby Candida albicans. Wyleczenie infekcji u przyszłej mamy jest konieczne, bo grzybicą można zarazić dziecko podczas porodu.
Jak się obiawia: Infekcję zwiastuje silne swędzenie i pieczenie oraz ból pochwy i warg sromowych (może pokrywać je biały nalot). Pojawia się także zaczerwienienie narządów rodnych oraz gęsta kremowa wydzielina z pochwy, o konsystencji zbliżonej do twarożku. Upławy nie mają zapachu, czasem jest wyczuwalny lekki zapach drożdży. Rzadziej występujące objawy to ból i pieczenie podczas oddawania moczu.
Jak ją leczyć: Jeśli grzybica jest już bardzo zaawansowana (świadczą o tym serowate upławy), lekarz zaleci środek przeciwgrzybiczy dostępny na receptę. Kuracja trwa zazwyczaj 7 dni, nie wolno jej przerywać, nawet jeśli objawy ustąpiły. Aby zmniejszyć nieprzyjemne dolegliwości, można stosować preparaty do przemywania (np. Tantum Rosa, Vagosan) oraz globulki lub czopki utrzymujące naturalną równowagę flory bakteryjnej pochwy (np. Floragyn, Fytofontana).
Czy infekcje intymne można leczyć preparatami bez recepty?
Preparaty bez recepty, takie jak ziołowe środki, płyny do higieny intymnej, płukanki, kremy lub chusteczki nie wyleczą infekcji. Można je stosować profilaktycznie albo jako sposób na złagodzenie podrażnień, swędzenia lub pieczenia. Poważniejsze dolegliwości, np. obfite upławy o nieprzyjemnym zapachu, wymagają konsultacji z lekarzem. Ginekolog przepisze silniejsze i skuteczniejsze leki dostępne na receptę.
Aby w czasie ciąży uchronić się przed infekcjami intymnymi:
● używaj do mycia delikatnych środków, które nie zmieniają naturalnego PH pochwy;
● jedz jogurty i kefiry z probiotykami;
● stosuj preparaty zawierające pałeczki kwasu mlekowego, które tworzą naturalną barierę przed zakażeniami, np Lactovaginal, Lacibios Femina.
Konsultacja: dr Leszek Lewandowski, ginekolog-położnik z Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie. Tekst: Agnieszka Góra