Rady na humory pod choinką
Zamiast cieszyć się magiczną atmosferą świąt, brzdąc wciąż chodzi nadąsany? Psycholog wyjaśnia, jakie mogą być przyczyny jego kiepskiego nastroju i co zrobić, by szybko go poprawić.
Miało być tak pięknie: śnieg za oknem, cała rodzina razem wokół choinki, no i ta radość w oczach maluszka, który nie może się doczekać pierwszej gwiazdki... Tymczasem smyk albo jest smutny albo stroi fochy lub też zmienia się w małego diabełka, nad którym trudno zapanować.
Chociaż dzieci mocno przeżywają Święta Bożego Narodzenia nie znaczy to, że w tym czasie doświadczają jedynie pozytywnych emocji. Natłok wrażeń (nawet tych miłych) wytrąca małego człowieka z równowagi i może powodować u niego smutek, złość, nadmierne pobudzenie lub wszystkie te stany na przemian. Wyjaśniamy, jakie mogą być przyczyny złego humoru malucha i co zrobić, by zmniejszyć jego wahania nastrojów.
Chciałabyś, aby twoja pociecha w pełni poczuła magiczną atmosferę świąt, więc pieczecie razem pierniczki, ubieracie choinkę, buszujecie po sklepach. Na spotkaniach rodzinnych to właśnie maluch jest głównym obiektem zainteresowania krewnych, którzy ciągle go zagadują. Niestety, ten cały świąteczny harmider, zamiast uszczęśliwiać, może po prostu zmęczyć smyka. Nadmiar różnych bodźców sprawia, że malec staje się wycofany i smutny lub przeciwnie - zbyt pobudzony.
Rady psychologa:
● Opowiadaj dziecku, co będziecie niedługo robić - planowanie wydarzeń daje smykowi poczucie bezpieczeństwa. Powiedz np. "Teraz idziemy po zakupy, by przygotować pyszne potrawy na święta, a potem będziemy ubierać choinkę".
● Jeżeli zauważysz, że malec traci humor, pomóż mu nazwać jego uczucia i pokaż, że jego nastrój jest dla ciebie ważny. Powiedz np.: "Widzę, że jesteś zmęczony. Zaraz idziemy do domu, więc obejrzysz bajkę i będziesz mógł odpocząć".
● Pamiętaj o czasie na wyciszenie. Jeżeli maluch miał dużo wrażeń w ciągu dnia, potrzebuje solidnej drzemki. Dobrze byłoby też, aby wieczorna kąpiel i kolacja miały miejsce nieco wcześniej niż zwykle.
● Przy niemowlęciu podziel prace przy świątecznych przygotowaniach. Lepiej, żeby jedna osoba zrobiła zakupy, a brzdąc został z drugim rodzicem w domu.
● Starszego smyka warto włączyć w przygotowania do świąt, wyznaczając mu zadania odpowiednie do jego poziomu. Pamiętaj, by docenić jego starania i podziękować mu za pomoc!
Codzienne zwyczaje podczas świątecznych dni często ulegają zmianom. Smyk później chodzi spać, bo bawi się z kuzynami, jada posiłki o innych porach, itp. Rewolucje w zwyczajowej rutynie dotyczą zwłaszcza tych rodzin, dla których święta są okazją do odwiedzin u dalej mieszkających krewnych. Niestety, często bywa tak, że z powodu kaprysów malca, wyjazd do dziadków czy ukochanej cioci zmienia się w obóz przetrwania, wyczerpujący zarówno smyka, jak i jego rodziców.
Rady psychologa:
● Przygotuj dziecko do nowych wydarzeń, opowiadając mu o nich. Możesz np. narysować domek cioci i zachęcić maluszka do wyjazdu, mówiąc, że w gospodarstwie wujostwa są żywe zwierzątka, które będzie mógł karmić.
● Zabierz w gości przedmioty, które kojarzą się maluchowi z określonymi czynnościami dnia codziennego, np. jedzeniem, spaniem. Ale uwaga: nie zamieniaj w ostatniej chwili poplamionego kocyka czy starego smoczka na nowe rzeczy, które bez wstydu "można pokazać w gościach". Właśnie te nieco podniszczone, ale dobrze znane przedmioty pomogą młodszemu dziecku odnaleźć się w nowym otoczeniu.
● Starszy brzdąc może sam wybrać kilka ulubionych zabawek, które zabierze ze sobą. To nic, że Mikołaj na pewno przyniesie mu jakąś niespodziankę. W chwilach zagubienia ulubione autko czy przytulanka są niezastąpione.
● Mimo zmiany otoczenia, postaraj się, by malec jadał posiłki o swoich zwykłych porach. Gdy jedzenie w większym gronie go rozprasza, nakarm smyka wcześniej. Podobnie sprawa ma się ze snem. Jeśli brzdąc przebywa w większym gronie dzieci, niech rodzice ustalą jedną godzinę, o której maluchy są już w łóżkach.
Podczas świątecznych uroczystości pociecha spotyka więcej ludzi niż zazwyczaj. Wymaga się od niej wówczas, aby ładnie przywitała się z gośćmi, a nawet zaprezentowała publicznie swoje talenty. Niestety, zbyt duże oczekiwania towarzyskie wobec malca mogą sprawić, że smyk stanie się smutny i kapryśny.
Rady psychologa:
● Zawczasu naucz malucha właściwego powitania. Dziecko nie wie, czego od niego oczekujesz i dlatego może popełniać błędy.
● Gdy widzisz, że brzdąc nie jest zachwycony uściskami cioci lub boi się wąsów wujka, poproś, by dorośli zachowali wobec dziecka odpowiedni dystans, np. zamiast całusa możesz zaproponować przybicie piątki.
● Nie popisuj się malcem, chyba że dziecko bardzo lubi występy. Staraj się też nie ujawniać publicznie jego sekretów. Mały człowiek odbiera to jako "zdradę" z twojej strony.
● Gdy jesteś zajęta np. podawaniem do stołu, zadbaj o to, by przy smyku była bliska mu osoba, np. ulubiona ciocia czy babcia. Obecność kogoś, przy kim malec dobrze się czuje, sprawi, że będzie mniej zagubiony.
Maluchy mogą go spotkać zarówno w domu, jak i podczas zabaw choinkowych. Jednak podczas dużej imprezy, na której Mikołaj kolejno rozdaje paczki i często bez pytania o zdanie bierze dzieci na kolana, brzdąc może czuć się bardzo nieswojo. Smyk denerwuje się bowiem nie tylko spotkaniem z samym Mikołajem. Często wstydzi się przejścia przed całą grupą czy powiedzenia wierszyka przed tabunem cioć i wujków. Dlatego warto przygotować szkraba na spotkanie z bajkową postacią.
Rady psychologa:
● Pokaż dziecku wizerunek Św. Mikołaja i wyjaśnij, kto to taki.
● Podpowiedz malcowi, co ma robić, gdy Mikołaj będzie chciał mu wręczyć prezent. Przygotujcie razem jakąś piosenkę lub wierszyk, które będzie mógł zaprezentować w ważnej chwili. Jeśli spotkanie odbędzie się u was w domu, zorganizuj je tak, by maluch poczuł się ważny i mógł np. zaproponować Mikołajowi jakiś poczęstunek.
● Gdy widzisz, że brzdąc czuje się niepewnie, bądź w zasięgu jego wzroku. Twoje kojące spojrzenie doda dziecku otuchy i odwagi.
Konsultacja: Helena Turlejska-Walewska, psycholog dziecięcy. Tekst: Blanka Wolniewicz