Sosy do potraw: Zdrowe i niezdrowe, na co zwrócić uwagę?
Sosy i dressingi to niezastąpione dodatki do potraw, zwłaszcza mięs i warzyw. I chociaż nie wyobrażamy sobie zjedzenia jajek bez majonezu czy grillowanej kiełbasy bez keczupu, warto lepiej przyjrzeć się składnikom popularnych sosów. Wiele produktów zawiera bowiem spore ilości soli, cukru oraz konserwantów i ulepszaczy smaku. Jak wybrać zdrowy sos, by nie zwiększać kaloryczności posiłków?
Sosy do mięs i sałatek z torebki
Sproszkowane sosy do mięs czy sałatek to zdecydowanie najgorszy wybór. Ich głównym składnikiem najczęściej jest sól, a także barwniki i ulepszacze smaku. Niektórzy producenci do ich produkcji używają także niezdrowych utwardzanych olejów (w tym tłuszczu palmowego), cukru, a nawet syropu glukozowo-fruktozowego. Podobnie jest z gotowymi sosami pomidorowymi do makaronów. Poza przecierem pomidorowym znajdziemy w nich znikome ilości ziół, za to sporo cukru, soli, modyfikowaną skrobię oraz konserwanty i substancje zagęszczające.
Majonez
Majonez jest smacznym, ale bardzo kalorycznym dodatkiem do potraw. W zaledwie łyżce sosu znajduje się aż 160 kalorii, co sprawia, że nawet najzdrowsza sałatka warzywna staje się bardzo tucząca. Głównym składnikiem majonezu jest tłuszcz, w tym nasycone kwasy tłuszczowe, które przyczyniają się do wzrostu poziomu złego cholesterolu we krwi. A to zwiększa ryzyko miażdżycy i innych chorób serca. W majonezie znajdziemy też cukier, sól, substancje konserwujące i barwniki. Z tego względu majonez powinien gościć na naszym stole jedynie okazjonalnie. Z powodzeniem można go zastąpić sosem na bazie jogurtu naturalnego czy jogurtu typu greckiego.
Keczup
Keczup postrzegany jest jako zdrowy sos produkowany na bazie pomidorów. Niewiele osób zdaje sobie sprawę, że w niektórych produktach przecier pomidorowy stanowi mniej niż 40%, za to głównym składnikiem są cukry, w tym szkodliwy i uzależniający syrop glukozowo-fruktozowy. Innymi niezdrowymi dodatkami keczupu są sól i substancje konserwujące, takie jak benzoeasan sodu. Warto więc dokładnie czytać etykiety i wybierać produkty z jak największą zawartością pomidorów, a także bez dodatku cukru. Dzięki temu nasz organizm przyswoi spore ilości likopenu (naturalnej substancji znajdującej się w pomidorach, która po obróbce termicznej wykazuje silne właściwości antynowotworowe).
Jakie sosy są najzdrowsze?
Nietrudno się domyślić, że najzdrowsze są sosy i dressingi przygotowane samodzielnie na bazie roślinnych olejów i ziół. Do oliwy z oliwek, oleju rzepakowego czy lnianego wystarczy dodać mieszankę ulubionych ziół, na przykład bazylię, tymianek czy oregano. Taki delikatny dressing jest idealny do sałatek z surowych warzyw. Ciekawym zamiennikiem majonezu będzie też jogurt typu greckiego, humus zmieszany z ziołami i odrobiną oliwy lub zmiażdżone awokado z dodatkiem ziół. Są one kaloryczne, ale zawierają duże ilości nienasyconych kwasów tłuszczowych, które obniżają poziom złego cholesterolu i świetnie wpływają na serce. Z kolei do makaronu można dodać sos pesto przygotowany ze świeżej bazylii, czosnku, orzeszków pinii oraz oliwy z oliwek. To prawdziwa bomba witamin i antyoksydantów.
Musztarda
Musztarda to jeden z najmniej kalorycznych sosów, a jej główny składnik – gorczyca – zawiera wiele dobroczynnych dla zdrowia substancji. Działa antybakteryjnie, przeciwgrzybiczo i wspiera prawidłowe funkcjonowanie wątroby. Wzmacnia też odporność i świetnie wpływa na układ nerwowy. Obniża poziom złego cholesterolu, co jest niezwykle korzystne dla serca. Wybierając musztardę, warto jednak zwrócić uwagę na jej skład i kupować produkty o niskiej zawartości cukru i soli.