Świąteczne słodkości regionalne i klasztorne
W skarbcu staropolskich receptur nie brakuje przepisów na wyborne ciasta wielkanocne. Dawniej nawet mniszki, które zwykle jadały znacznie skromniej, nie żałowały do nich jajek, bakalii i drogich przypraw.
Paska górali czadeckich z Bukowiny
Sposób przygotowania:
1. Mąkę ze szczyptą soli przesiej do miseczki. W mące zrób wgłębienie. Wkrusz do niego drożdże, wsyp 1 łyżkę cukru, wlej połowę mleka, przemieszaj z odrobiną mąki. Przykryj i odstaw do wyrośnięcia na 15 minut. Masło stop, wystudź.
2. Gdy zaczyn drożdżowy podwoi swoją objętość, dodaj resztę cukru i cukier waniliowy. Wlej pozostałe mleko i wbij jajka. Wyrób. Pod koniec wyrabiania dolej masło.
3. Ciasto ponownie przykryj i odstaw na godzinę w ciepłe miejsce. Kiedy ciasto ładnie wyrośnie, wyłóż je na stolnicę. Posyp bakaliami i ponownie zagnieć.
4. Formę w kształcie wysokiego walca posmaruj masłem, oprósz mąką, napełnij ciastem do połowy wysokości. Przykryj i pozostaw w ciepłe miejsce, aby podrosło.
5. Gdy ciasto wyrośnie do 3/4 wysokości formy, wstaw je do piekarnika rozgrzanego do 180 st. Piecz ok. 45 minut. Wybij z formy, posmaruj grubo lukrem i udekoruj migdałami.
Babka piaskowa siostry Hildegardy
Sposób przygotowania:
1. Jajka rozbij, oddziel żółtka od białek. Masło utrzyj z cukrem na puszystą, jasnokremowa masę. Kolejno dodaj do niej żółtka.
2. Obie mąki wymieszaj z proszkiem do pieczenia, galgantem oraz bertramem. Sypkie składniki domieszaj porcjami do masy maślano-jajecznej.
3. Białka ubij na sztywno, pianę z białek dodaj do ciasta, delikatnie przemieszaj.
4. Formę na babkę posmaruj tłuszczem i oprósz mąką. Napełnij przygotowanym ciastem. Wstaw do piekarnika rozgrzanego do temperatury 180 st. Piecz ok. 1 godziny.
5. Babkę studź w foremce 15-20 minut. Potem delikatnie wybij na kratkę kuchenną i pozostaw do całkowitego wystudzenia. Ciasto możesz udekorować wiosennymi kwiatami albo oprószyć zmielonym na proszek cukrem trzcinowym.
Pascha kresowa o smaku waniliowym
Sposób przygotowania:
1. Wanilię rozetnij wzdłuż, czubkiem noża zeskrob rdzeń. Do garnka wlej mleko. Dodaj rdzeń i strączek wanilii. Postaw na ogniu i zagotuj. Śmietanę oraz jajka ubij mikserem. Wlej do wrzącego mleka. Mieszając, gotuj, aż powstanie twarożek i oddzieli się od serwatki. Wtedy z masy usuń strączek wanilii.
2. Twarożek przestudź. Sitko wyłóż gazą lub lnianą ściereczką. Przelej twarożek razem z serwatką. Pozostaw na 2 godziny.
3. Zbierz brzegi gazy, mocno zwiąż bawełnianą nitką. Przykryj deseczką, obciąż np. słoikiem z wodą. Pozostaw tak do następnego dnia, aby cała serwatka wyciekła - twarożek musi być sypki.
4. Masło i cukier puder utrzyj. Ciągle ucierając, porcjami dodawaj twarożek. Formę do paschy wyłóż zwilżoną gazą. Nałóż masę serową. Ugnieć łyżką. Wstaw do lodówki na noc. Gotową paschę udekoruj płatkami migdałowymi.
Sernik na sposób cysterski
Sposób przygotowania:
1. Spód: mąkę przesiej na stolnicę. Dodaj masło oraz szczyptę soli. Składniki siekaj nożem, aż powstaną grudki. Dodaj cukier puder, jajko, orzechy. Zagnieć ciasto. Schładzaj je ok. 30 minut.
2. Tortownicę wyłóż pergaminem. Ciasto cienko rozwałkuj. Plackiem wylep dno formy. Włóż do lodówki.
3. Masa serowa: masło utrzyj z cukrem i wanilią. Domieszaj twaróg. Jajka rozbij, oddziel żółtka od białek. Żółtka połącz z masą serową.
4. Wsyp kaszkę, utrzyj. Białka ubij. Pianę delikatnie domieszaj do masy serowej. Wyłóż ją na przygotowany spód. Piecz ok. 75 minut w temp. 175 st.
Kutnowski mazurek z różaną konfiturą
Sposób przygotowania:
1. Przygotuj spód z ciasta: mąkę przesiej na stolnicę. Dodaj cukier puder i pokrojone na kawałeczki zimne masło. Składniki siekaj nożem, aż powstaną grudki. Wtedy dołóż żółtka przetarte przez sitko. Szybko rękoma zagnieć ciasto. Uformuj z niego kulę i włóż do lodówki na 30 minut.
2. Schłodzone ciasto cienko rozwałkuj. Formę do tarty posmaruj masłem i posyp kaszą manną. Spód wylep plackiem. Wstaw do piekarnika rozgrzanego do temp. 200 st. Piecz ok. 20 minut.
3. Konfiturę lekko podgrzej, przetrzyj przez sitko. Śmietanę wymieszaj z cukrem pudrem i cukrem waniliowym, dolej sok z cytryny, ubij na sztywno.
4. Do ok. 1/3 bitej śmietany domieszaj konfiturę. Spód posmaruj grubą warstwą bitej śmietany. Potem łyżką nałóż w kilku miejscach porcje śmietany z konfiturą i delikatnie przemieszaj widelcem, by powstał marmurkowy wzorek.
Gdański keks z bakaliami w rumie
Sposób przygotowania:
1. Bakalie skrop rumem i odłóż, by spęczniały. Masło utrzyj z cukrem. Jajka rozbij, oddziel żółtka od białek. Białka wstaw do lodówki, żółtka kolejno dodaj do ucieranej masy.
2. Mąkę przesiej z proszkiem, małymi porcjami dodawaj do masy maślano-jajecznej. Dołóż skórkę z pomarańczy. Dobrze utrzyj.
3. Schłodzone białka ubij na sztywno. Pianę z białek delikatnie połącz z ciastem. Na koniec dodaj bakalie w rumie.
4. Foremkę keksową posmaruj masłem, oprósz kaszą manną. Napełnij przygotowanym ciastem. Wierzch wyrównaj łyżką. Wstaw do piekarnika rozgrzanego do temperatury 180 st. Piecz przez 40-50 minut (do tzw. suchego patyczka.)
5. Ciasto po upieczeniu pozostaw na 10-15 minut w foremce, następnie przełóż na kratkę kuchenną i pozostaw do całkowitego wystudzenia. Potem oblej stopioną polewą czekoladową i udekoruj orzechami.
Hajnowski marcinek z bitą śmietaną
Sposób przygotowania:
1. Śmietanę wymieszaj z sodą, odstaw na chwilę. Masło utrzyj z cukrem i cukrem waniliowym. Dodaj jajko i żółtko. Wlej śmietanę z sodą. Porcjami domieszaj mąkę. Wymieszaj mikserem lub zagnieć rękoma. Ciasto podziel na 15 porcji.
2. Tortownicę (śr. 23 cm) wyłóż pergaminem. Porcje ciasta rozwałkuj. Plackami kolejno wylep spód formy. Blaty piecz po ok. 10 minut w temp. 190 st.
3. Obie śmietany wymieszaj z cukrem pudrem i likierem. Ubij gęsty krem. Przełóż nim placki. Posmaruj też wierzch oraz bok ciasta.
4. Torcik odstaw na noc w chłodne miejsce (ale nie do lodówki). Przed podaniem udekoruj owocami.