Teff: Nietuzinkowe właściwości i zastosowania

Teff, czyli miłka abisyńska lub trawa abisyńska, to zboże uprawiane już od 4,5 tysiąca lat w krajach afrykańskich, a szczególnie w Etiopii, dawniejszej Abisynii. Stanowi podstawę wyżywienia tamtejszej ludności i zaspokaja 2/3 zapotrzebowania na pokarm. Uprawę teffu można również spotkać w Australii i Indiach. Jest to roślina zbożowa z rodziny wiechlinowatych osiągająca wysokość 1 metra i posiadająca bardzo małe ziarenka (wielkość podobna do maku). Istnieją trzy odmiany miłki abisyńskiej – biała, czerwona i brązowa. Ze względu na cenę, te dwie ostatnie wykorzystuje się najczęściej (biała jest droższa i najrzadsza). Zboże nie jest wymagające, może rosnąć w suchej, jak i wilgotnej glebie. W dodatku jest odporne na pasożyty, przez co można go długo przechowywać; poza tym niska zawartość tłuszczu, w dodatku niejełczejącego, wydłuża jego termin przydatności.

Teff to bardzo zdrowe, odżywcze zboże, które nie zawiera glutenu, jest lekkostrawne i dostarcza wiele składników mineralnych. Przekonać do niego może fakt, że będąc podstawą żywienia Etiopczyków, zapewnia im niebywałą kondycję zdrowotną. Prawie w pełni zaspokaja zapotrzebowanie na energię i niezbędne wartości odżywcze. Stosowany w diecie bezglutenowej, dla diabetyków lub odchudzającej uzupełni niedobory błonnika, żelaza, cynku, magnezu i innych minerałów i witamin.

W naszym kraju miłka abisyńska stała się znana przede wszystkim wśród osób unikających glutenu, poszukujących zamienników pszenicy i innych zbóż zawierających to alergizujące białko. W teffie go nie ma, więc jest on całkowicie bezpieczny dla osób chorujących na celiakię, a przy tym dostarcza wielu niezbędnych składników mineralnych. Nie zawiera też prolamin, przez co jest lekkostrawny. Znajdziemy w nim za to wiele witamin, między innymi te z grupy B, m.in. kwas foliowy, który wspomaga układ nerwowy i zapewnia prawidłowy rozwój dziecka. Najwięcej kwasu foliowego jest w chlebie z teffu na zakwasie, jego zawartość zwiększa się bowiem podczas fermentacji mlekowej.

Korzyści ze spożywania teffu odnajdą również osoby, które chcą trzymać linię lub zrzucić zbędne kilogramy. Trawa abisyńska jest bogatym źródłem błonnika pokarmowego, dającego uczucie sytości i sprawiającego, że przechodzi ochota na podjadanie. Zboże to korzystnie wpłynie na jelita i procesy trawienia. Błonnik spowalnia wchłanianie węglowodanów i tłuszczy, dlatego nie doprowadza do nagłych skoków cukru we krwi. Przez to teff nie ma zbyt wysokiego indeksu glikemicznego, z powodzeniem mogą więc spożywać go osoby otyłe i chorujące na cukrzycę. Dzięki błonnikowi miłka abisyńska świetnie wpływa na układ krwionośny, obniża poziom cholesterolu i zapobiega miażdżycy.

Sportowców i wegetarian zainteresuje fakt, że teff zawiera dużo białka, a szczególnie metioninę, cysteinę i lizynę – niezbędne aminokwasy wspomagające wątrobę, wzmacniające kości i zapobiegające osteoporozie. Spożywanie miłki wzmocni mięśnie i usprawni budowanie masy mięśniowej. To nietuzinkowe zboże jest także skarbnicą minerałów: magnezu, potasu, fosforu, cynku, wapnia i żelaza. Dzięki temu ostatniemu korzystnie wpływa na produkcję krwinek i zapobiega niedokrwistości.

Ze względu na to, że teff wykazuje znaczne właściwości prozdrowotne, staje się coraz popularniejszy. Jak na razie w Polsce jest dostępny w sklepach ekologicznych i internetowych. Najczęściej z miłki abisyńskiej produkuje się mąkę pełnoziarnistą, przez co nie traci ona wartości odżywczych. Innymi produktami z teffu są płatki i słynne w Etiopii napoje alkoholowe: piwo tela i zawierające więcej alkoholu katikala. Z mąki można wypiec pyszny chleb na zakwasie lub injerę – etiopski naleśniko-chleb. Może ona też posłużyć jako zagęstnik do zup, sosów, grysików, kleików i ciastek.