Chryzantemy w ogrodzie. Najlepsze gatunki i ich pielęgnacja
Chryzantemy najbardziej kojarzą się z cmentarzem, gdzie najczęściej dekorują groby naszych bliskich na początku listopada. Okazuje się, że te wyjątkowo piękne kwiaty mogą być praktyczną ozdobą w ogrodach. Chryzantemy idealnie nadają się na rabaty, także jako ich obwódki, a do tego świetnie sprawdzają się zasadzone wzdłuż ścieżek i podjazdów. Niestety, te kupowane w donicach przed dniem Wszystkich Świętych nie przetrwają zimy. Płytki system korzeniowy jest podatny na ujemne temperatury, dlatego w czasie przymrozków roślina szybko zamiera. Aby mieć piękny ogród udekorowany chryzantemami, warto zasadzić je nieco wcześniej. Jeśli dobrze się przyjmą, będą ozdobą wtedy, gdy inne gatunki kwiatów przekwitają. Jakie odmiany chryzantem można zasadzić w ogrodzie? Jak je trzeba pielęgnować, aby rosły przez wiele lat?
Chryzantemy. Co trzeba o nich wiedzieć?
Chryzantemy są bylinami z rodziny astrowatych, które pochodzą z Azji, a dokładnie terenów obecnych Chin, Mongolii i Korei. W zależności od gatunku mogą osiągać różne rozmiary, jednak najczęściej przyjmują kształt rozrośniętych kęp, które pokryte są drobnymi, ostro zakończonymi, zielonymi listkami. Największą ozdobą chryzantem są ich kwiaty o różnorakim kształcie: mogą być drobne bądź większe, a także pełne lub półpełne. Chryzantemy zakwitają pod koniec sierpnia i niektóre z nich utrzymują się nawet do końca listopada. Płatki kwiatów najczęściej są białe lub żółte, ale można spotkać również kwiaty czerwone, różowe, bordowe, brązowe, jednolite lub dwubarwne.
Kiedy zasadzić chryzantemy?
Chryzantemy najlepiej zasadzić w ogrodzie wczesną wiosną, aby do zakwitnięcia zdążyły zaaklimatyzować się w gruncie i rozbudować system korzeniowy. Niestety, jeśli nie uda się wcześniej przygotować sadzonek samodzielnie, trudno będzie je kupić w kwietniu czy maju. Chryzantemy w sklepach ogrodniczych pojawiają się dopiero późnym latem: można je umieścić w gruncie nawet jesienią, jednak trzeba zrobić to jak najwcześniej, aby były odporne na niekorzystne warunki atmosferyczne.
Wybierz odpowiednie miejsce
Aby uprawa chryzantem nie sprawiała większego kłopotu, należy wybrać dla nich odpowiednie miejsce. Powinno być ono nasłonecznione oraz osłonięte od zimnych podmuchów wiatru, dlatego lepiej unikać ekspozycji wschodniej i północnej. Za to dobrze sprawdzą się w południowej i zachodniej części ogrodu, gdzie będą mieć dostateczną ilość promieni słońca, które są niezbędne dla ich prawidłowego rozwoju.
Przygotuj glebę
Choć nadziemna część chryzantem może być okazała i szybko się rozkrzewiać, to posiadają bardzo płytki system korzeniowy. Dlatego przez zasadzeniem roślin należy odpowiednio przygotować grunt. Powinien być on żyzny i przepuszczalny (aby nie dopuścić do gnicia korzeni), a także dokładnie przekopany. Przed umieszczeniem roślin w podłożu można wzbogacić go o kompost albo nawóz. Należy unikać gleb kwaśnych i podmokłych; chryzantemom najlepiej służy neutralny odczyn pH.
Pielęgnacja chryzantem
Chryzantemy nie wymagają wielu zabiegów pielęgnacyjnych. Niestety, w czasie długotrwałej suszy potrzebują regularnego, ale oszczędnego podlewania. Z racji tego, że na roślinie pojawiają się liczne kwiaty, musi być również nawożona preparatami (lepiej unikać nawozów azotowych). Jeśli chryzantemy nie rozrastają się, warto po jakimś czasie od zasadzenia oderwać niewielką ilość ich wierzchołków: pobudzi to je do intensywniejszego rozrastania się.
Zimowanie chryzantem
Młode chryzantemy powinny być otoczone większą troską. Podłoże pod roślinami warto zaściółkować (np. korą), co zapobiegnie utracie wody, a także ochroni korzenie przed przymrozkami. Po przekwitnięciu można również przysypać je odrobiną liści lub osłonić łodygi np. agrowłókniną albo słomianą matą lub stroiszem. Przed okryciem chryzantem warto je przyciąć do wysokości ok. 15 cm.
Najlepsze gatunki chryzantem
Na rynku istnieje wiele gatunków chryzantem, które różnią się nie tylko wielkością, ale także kształtem i kolorem kwiatów. W uprawie ogrodowej najlepiej sprawdzają się odmiany drobnokwiatowe, które wykazują największą odporność na ujemne temperatury. Wśród nich na szczególną uwagę zasługują „Solar”, „Raja”, „Rubra”, „Apollo”, „Monaco” oraz „Beatrice”. Istnieją również trzy gatunki chryzantem wielkokwiatowych, których uprawa w gruncie może się udać: są to odmiany „Madonna”, „Madam” oraz „Escort”.