Jedna z najlepiej zachowanych rezydencji w Europie. Rzut beretem od Sandomierza

Pierwsze wzmianki na temat miasta pochodzą z 1135 roku, co czyni Baranów Sandomierski jednym z najstarszych miast w województwie podkarpackim. W średniowieczu wzniesiono tu gród obronny. Wyczuwasz w sobie zacięcie historyczne i planujesz odwiedzić to miejsce? Szukaj go na mapie w pobliżu Tarnobrzegu - miasta dzieli od siebie ok. 14 km. Zwiedzanie możesz połączyć z wizytą w oddalonym o ok. 30 km Sandomierzu. Baranów Sandomierski położony jest mniej więcej w połowie drogi między Rzeszowem a Kielcami. Dojazd ze stolicy Podkarpacia zajmuje niewiele ponad godzinę.

Jeden z najpiękniejszych ogrodów w Polsce. Turyści nie mogą wyjść z zachwytu

Tytuł ten jest raczej nieoficjalny - wiele zależy od indywidualnych upodobań, lecz trzeba przyznać, że dawna rezydencja magnacka robi wrażenie. Wybudowana na planie prostokąta, trzykondygnacyjna budowla z czterema basztami wzbudza skojarzenia z krakowskim Wawelem. Podziwiać tu można efektowny dziedziniec z krużgankami, których widok od razu przenosi nas w czasie do wieków, kiedy przechadzali się po nich majętni szlachcice. Ponoć miał tu bywać w gościnie nawet król Stefan Batory.

Zamek powstał na przełomie XVI i XVII wieku, zastępując istniejącą w tym miejscu twierdzę. Do dzisiaj jest uznawany za jeden z najlepiej zachowanych przykładów architektury renesansowej w Europie. A jakie były jego dzieje?

Początkowo należał do rodziny Baranowskich. W późniejszych latach majątkiem władały rody Kurozwęckich, Tarnowskich i Górków, aż wreszcie wszedł w posiadanie Leszczyńskich. Były to złote czasy dla rezydencji - właśnie wtedy dochodziło do remontów i rozbudowy, dzięki którym zamek można podziwiać w obecnym kształcie. Ostatnim właścicielem z tej rodziny był Rafał, czyli ojciec późniejszego króla Polski Stanisława Leszczyńskiego.

W kolejnych latach zamek w Baranowie Sandomierskim stanowił siedzibę Wiśniowieckich, Lubomirskich, Małachowskich, Potockich i Krasickich. Ewidentnie przyciągał elity. Choć nie oszczędzały go pożary czy zawirowania wojenne, dziś stanowi warty odwiedzenia punkt na mapie Podkarpacia.

Dla turystów udostępnione są różne warianty. Najbardziej podstawowy bilet obejmuje wejście na zamkowy dziedziniec i do rozległych ogrodów, urządzonych zarówno w stylu francuskim, jak i włoskim czy angielskim. Podczas przechadzki zobaczymy więc starannie wypielęgnowane alejki z równo przystrzyżonymi krzewami, jak i obszary, które zachowują bardziej naturalny charakter. Na terenie parku znajdują się zresztą dwa pomniki przyrody: klon zwyczajny oraz tulipanowiec amerykański, liczące około 120 lat.

Bardziej dociekliwi odwiedzający powinni zdecydować się także na zwiedzanie zamkowych komnat, ukazujących, jak wyglądało dawne życie w imponujących wnętrzach. Na uwagę zasługuje także secesyjna kaplica z witrażami zaprojektowanymi przez Józefa Mehoffera. Niestety, współcześnie tylko jeden z nich nie jest kopią. Warto jednak wspomnieć, że nie brakuje tu cennych elementów, które przetrwały w oryginalnej formie do naszych czasów. Oryginalna jest polichromia na drewnianym stropie autorstwa Mehoffera oraz tryptyk drewnianego ołtarza wykonany przez Jacka Malczewskiego.

Zapomnij o wydmach w Łebie! Czas na sekretną perłę Bałtyku. Zero biletów i można z psem!

Planując wizytę, należy wziąć pod uwagę, że zwiedzanie zamku odbywa się w towarzystwie przewodnika, również w przypadku turystów indywidualnych. Wejścia możliwe są o pełnych godzinach, a przechadzka po wnętrzu zajmuje ok. 60-75 minut. W sezonie zimowym (od listopada do końca marca) zamek czeka na odwiedzających w godz. 9:00-17:00, a od kwietnia do października w godz. 9:00-19:00. Jeśli zależy nam na zobaczeniu wyłącznie ogrodów, możemy pozwolić sobie na to o dowolnej porze między godz. 7:00 a 22:00.