Jak uprawiać drzewa owocowe w formie szpaleru?
Kształtowanie drzew w wymyślne formy można śmiało zaliczyć do rangi sztuki ogrodniczej. Szczególnie wiele zalet ma uprawa w ten sposób drzew owocowych. Techniki formowania drzew były doskonalone przez wieki przez ogrodników i chociaż wymaga to dużych umiejętności i wiedzy o drzewach, to z samym utrzymaniem ustalonej formy może sobie poradzić każdy, kto ma podstawową wiedzę ogrodniczą.
Zalety uprawy szpalerowej
Mury i ściany są istnymi akumulatorami ciepła: nagrzewają się w dzień od słońca i oddają ciepło w nocy. Stanowią też doskonałą osłonę od zimnych wiatrów. Dzięki temu idealnie chronią rozwijające się wczesną wiosną pąki kwiatów i liści przed przymrozkami. Tę właściwość szczególnie docenią ci, którzy chcieliby uprawiać bardziej wrażliwe na przymrozki gatunki, jak brzoskwinie czy morele, a mieszkają w rejonach o ostrzejszym klimacie.
Ogromną zaletą szpalerowej uprawy gatunków owocowych jest też sam wygląd roślin, który zdobi ściany przez cały rok. Sztuka ogrodnicza stworzyła wiele wzorów, tj. różnego rodzaju kandelabry, palmety, sznury… Formy te potrafią naprawdę zachwycić, szczególnie, kiedy rośliny kwitną i owocują.
Pięknie uformowane drzewka owocowe mają też tę zaletę, że sprawdzą się praktycznie w każdym ogrodzie: nowoczesnym i tradycyjnym, dużym oraz takim, gdzie jest bardzo mało miejsca. Mogą pełnić rolę ogrodowych rzeźb czy nawet ogrodzenia albo zdobić ściany.
Chociaż zbiory owoców z takich drzewek będą dużo mniejsze niż z uprawianego w bardziej naturalnej formie, to będą one z pewnością większe i pełniejsze w smaku oraz dojrzeją szybciej, dzięki temu, że będą miały zapewnione lepsze warunki w czasie dojrzewania. Dodatkową zaletą jest też fakt, że drzewka takie są z reguły niewysokie, dzięki czemu do ich pielęgnacji i zbioru owoców nie będziemy potrzebowali drabiny.
Skąd wziąć drzewka
W drzewka dobrze jest się zaopatrywać w wyspecjalizowanych gospodarstwach ogrodniczych. Muszą być to okazy szczepione na słabo rosnących podkładkach, jakimi dla jabłoni są M9, M26 i P60 a dla gruszy pigwa. Ceny gotowych, kilkuletnich drzewek są dość wysokie, ale dostajemy za to już gotową, uformowaną roślinę, którą wystarczy tylko posadzić i wykonywać niezbędne cięcia pielęgnacyjne.
Jeśli ktoś ma dużo cierpliwości oraz lubi eksperymentować w ogrodzie, może za kilkanaście złotych kupić jednoroczne okulanty na odpowiednich podkładkach i samemu próbować ukształtować roślinę. Na efekt będzie trzeba poczekać kilka lat, ale da nam to niesamowitą satysfakcję!
Pielęgnacja i sadzenie
Idealnym miejscem dla posadzenia uformowanego w szpaler drzewka owocowego jest pobliże ściany lub muru, najlepsze są do tego ściany wschodnie, południowo-wschodnie oraz południowe. Można je również sadzić w innych częściach ogrodu, np w formie ogrodzenia czy jako indywidualne formy. Równie dobrze sprawdzają się nawet posadzone na warzywniku między rzędami.
Już w czasie sadzenia takiego drzewka musimy też zadbać o odpowiednie dla gatunku podłoże i odpowiednio je przygotować. Do nawożenia (również w późniejszych latach) najlepiej stosować do tego celu kompost.
Aby drzewka utrzymały regularną, spłaszczoną koronę, musimy je regularnie przycinać. Musimy pilnować by korona nie była za gęsta i wycinać pędy, które zachodzą na siebie. Zbędne pędy wycinamy albo jedynie skracamy w momencie, kiedy nie są jeszcze całkiem zdrewniałe. U okazów szybko rosnących robimy to w maju i na początku czerwca a u słabo rosnących dopiero w sierpniu.
Pamiętajmy też, aby drzewko nie rosło przy samej ścianie i by zachować odstęp około 15-20 cm między nią a gałązkami, co zapewni lepszą cyrkulację powietrza. Inne zabiegi pielęgnacyjne, takie jak opryskiwanie przeprowadzamy tak jak na zwykłych drzewach owocowych danego gatunku.
