Jak uprawiać karczochy w Polsce?
Karczoch nie jest zbyt popularnym warzywem goszczącym na naszych stołach. Jest to spowodowane głównie brakiem informacji o nim, małej dostępnością oraz stosunkowo wysoką ceną… Warto jednak zainteresować się tą niezwykle zdrową i pyszną rośliną, szczególnie, że możemy ją sami uprawiać w naszych polskich ogródkach.
Karczoch – co to jest?
Karczoch jest byliną, osiągającą do 2 m wysokości, o jadalnych pąkach kwiatowych. Z wyglądu przypomina trochę ogromny oset i jest z nim spokrewniony. Pochodzi z rejonów śródziemnomorskich, co tłumaczy jego upodobanie do ciepłych i słonecznych stanowisk.
Dlaczego warto je uprawiać?
Jadalne pąki karczocha, zamiast skrobi zawierają inulinę, dlatego mogą być bez obaw spożywane przez diabetyków. Zawierają też dużo witaminy B a związki, które w nich występują, pobudzają czynności woreczka żółciowego oraz pomagają obniżyć poziom cholesterolu we krwi. Wyciąg z karczocha jest składnikiem wielu leków.
Jadalne jest mięsiste dno kwiatowe oraz dolne partie listków okrywy koszyczka. Można je przygotowywać na wiele sposobów, nadają się do pieczenia, gotowania i duszenia.
Oprócz walorów smakowych oraz zdrowotnych, karczoch jest również bardzo efektownie wyglądającą byliną.
Uprawa karczocha
W uprawie amatorskiej, najlepiej jest zakupić nasiona karczocha (ważne jednak, aby były świeże, szybko bowiem tracą zdolność kiełkowania). Nasiona wysiewamy do rozsadnika już od połowy lutego, a podrośnięte siewki rozsadzamy do pojedynczych doniczek i uprawiamy w inspekcie lub na parapecie aż do połowy maja. Po zaniknięciu ryzyka występowania przymrozków, wysadzamy rośliny do gruntu.
Rośliny uprawiane z nasion zakwitają przeważnie już w drugim roku uprawy, w lipcu lub sierpniu. Młode rośliny plonują na początku jesieni, starsze natomiast wcześniej – już w lipcu. Aby otrzymać dorodne pąki, na każdej roślinie pozostawiamy po 2-3 pędy, a na nich maksymalnie po 2-3 pąki kwiatowe.
Przed nadejściem zimy ścinamy pędy karczocha tuż nad ziemią i skracamy pozostałą rozetę liści. W mroźne i bezśnieżne zimy, pozostawione na polu karpy mogą przemarzać, dlatego najlepiej jest je wykopać i przezimować w piwnicy. W regionach o łagodniejszym klimacie wystarczy okryć przycięte rośliny słomą, stroiszem lub agrowłókniną. Wiosną wysadzamy karpy z powrotem, najlepiej w innym miejscu w żyznej, próchnicznej ziemi, musimy jednak zabezpieczyć je przed wiosennymi przymrozkami, które mogą zniszczyć rozwijające się rośliny.
Zbiór
Z jednej rośliny zbierzemy w ciągu roku od 9 do 12 kwiatostanów. Zbiera się je, kiedy są jeszcze zielone i zamknięte, obcinając tuż poniżej dna kwiatowego. Najlepiej spożywać je zaraz po zbiorze, chociaż można je przechowywać nawet do 4 tygodni w niskiej temperaturze i przy wysokiej wilgotności powietrza.
W warunkach klimatycznych naszego kraju, karczochy plonują przez 3-4 lata, ale muszą mieć zapewnioną dużą żyzność podłoża oraz być posadzone w miejscu ciepłym i nasłonecznionym.
