Regulamin zachowania się prostytutek z XIX wieku
W XIX wieku bynajmniej nie walczono z prostytucją, wiedząc, że zjawisku temu nie uda się zapobiec.
Starano się raczej poddać ją kontroli państwa. Na prostytutki nakładano obowiązek przeprowadzania badań lekarskich celem zapobieżenia szerzeniu się chorób wenerycznych. W zaborze pruskim działalność koncesjonowanych domów publicznych określała "Ordynacja zapobiegająca uwodzeniu młodych dziewcząt do życia nierządnego w bordelach, lub innym sposobem za pieniądze, nie mniej przepisy na zatamowanie zarazy wenerycznej w Warszawie..." Ustalała ona zasady otwierania domów publicznych, udzielania koncesji, wprowadzała obowiązek regularnego badania się kobiet. Dodatkowo przewidywała, że właścicielom "bordelni" należy rozdawać broszury, instruujące o tym, jak kobiety mogą rozpoznawać choroby weneryczne u siebie jak i swoich klientów.
W zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej zachował się bardzo ciekawy dokument z końca XIX wieku pt. "Regulamin zachowania się prostytutek", który pozwalam sobie przytoczyć poniżej (pisownia oryginalna):
"Regulamin zachowania się prostytutek" z końca XIX wieku:
§1.
Każda kobieta oddająca się nierządowi publicznemu, winna stawić się osobiście w biurze sanitarnem Policyi, względnie Magistratu, które po sprawdzeniu jej stanu zdrowia i dopełnieniu potrzebnych formalności, jeżeli nie zachodzą przeszkody, wpisze ją do księgi i doręczy jej książeczkę zdrowia.
§2.
O ile c.k. Dyrekcya, a względnie Magistrat, zamieszkania pewnych części miasta (ulic) przez prostytutki z powodu zachodzących szczególnych okoliczności, wyraźnie nie zabroni, wolno nierządnicom zamieszkiwać wszystkie dzielnice miasta, z wyjątkiem najbliższego sąsiedztwa publicznych i większych prywatnych zakładów naukowych, kościołów i klasztorów.
§3.
Nie wolno prostytutkom przesiadywać w oknach, ani też stać w bramach lub w drzwiach wchodowych domów, celem przywabiania do siebie mężczyzn.
§4.
Zabronionem jest wabić na ulicach lub innych publicznych miejscach mężczyzn ruchem lub słowem, znajdować się w nieprzyzwoitem ubraniu, lub zachowywać się w ogóle w sposób zwracający na siebie uwagę.
§5.
Nie wolno jej zdaradzać tajemnicy odwiedzających ją mężczyzn, z wyjątkiem przypadku, jeśli wyjawienia nazwiska zażąda właściwa władza.
§6.
Nie wolno prostytutce pod karą wydalać się z miasta zamieszkania na dłużej jak dwa dni bez zameldowania się w biórze; za powrotem winna się prostytutka natychmiast zameldować w biurze sanitarnem.
§7.
Do usług w swych mieszkaniach wolno zarejestrowanym prostytutkom używać tylko kobiet będących w poważniejszym wieku, nigdy zaś mężczyzn. Zabroniono także przetrzymywać u siebie dzieci pod jakimkolwiek pozorem, z wyjątkiem dzieci własnych, tych ostatnich pod wyraźnem zastrzeżeniem, aby mieszkanie prostytutki było tak urządzone, by dzieci nie były narażone na zgorszenie.
§8.
Każda prostytutka obowiązana jest stawić się osobiście w biurze sanitarnem do oględzin dwa razy na tydzień, w godzinach i dniach w jej książeczce wymienionych i przynieść z sobą książeczkę.
§9.
Kobieta zarejestrowana winna ciągle baczyć na stan swego zdrowia, a w razie zachodzącego najmniejszego podejrzenia zaraźliwej choroby, wstrzymać się aż do zarządzenia lekarza, od współkowania. - Podane przez lekarza środki zaradcze obowiązana jest ściśle zachować. W wypadku choroby obłożnej, winna przed dniem przypadających nań oględzin zawiadomić o tem biuro.
§10.
W dniach wyznaczonych do oględzin ma prostytutka nawet w razie przypadającego periodu (czyszczeń miesięcznych) stawić się w biórze, a lekarz po zbadaniu jej stanu, przeznaczy na nowo dzień następnych jej oględzin.
§11.
Do oględzin winna się każda stawić z ciałem czystem i w czystej bieliźnie. Niestawienie się dobrowolne, pociągnie za sobą przystawienie przymusowe, a w razie nieusprawiedliwienia karę.
§12.
Każda prostytutka zarejestrowana otrzyma przy wpisie jeden egzemplarz niniejszego regulaminu i książkę zdrowia, którą na żądanie odwiedzających ją mężczyzn obowiązana jest okazać.
§13.
O każdej zaszłej zmianie pomieszkania, obowiązana jest prostytutka donieść biurowi policyjno -sanitarnemu w ciągu 24 godzin.
§14.
Kobieta zarejestrowana chcąca opuścić swe hańbiące rzemiosło, winna zgłosić się osobiście w biórze i żądać wykreślenia z listy, podając okoliczności, które ją do tego skłaniają.
§15.
Dyrektor Policyi (...), może w uwzględnieniu zachodzących szczególnych okoliczności, na wniosek referenta biura sanitarnego zezwolić wyjątkowo, aby oględziny periodyczne prostytutki odbywały się w jej lub w mieszkaniu lekarza policyjnego, za wynagrodzeniem 1 złr. (...) za każdorazową wizytę, którąto kwotę prostytutka z własnego (budżetu - przypis) do rąk lekarza uiszczać winna. (...)
§16.
Zarejestrowane kobiety winne we wszystkich sprawach dotyczących ich stanowiska udawać się przede wszystkiem do biura sanitarnego Policyi lub Magistratu w miejscu ich zamieszkania i ściśle zastosować się do zarządzeń tego biura.
§17.
Postanowienia niniejszego regulaminu mają zupełne zastosowanie także w tym przypadku, jeżeli więcej zarejestrowanych kobiet wspólnie mieszka.
Źródło: Blog historyczno-obyczajowy Agnieszki Lisak
