Renta rodzinna dla bliskich. Ekspert odpowiada: komu ZUS przyzna świadczenie
Gdy zabraknie bliskiej osoby, rodzina może znaleźć się nagle w trudnej sytuacji, także materialnej. Pomocna okazuje się wówczas renta rodzinna. ZUS przyznaje ją najczęściej małżonkowi i dzieciom zmarłego, o ile są spełnione określone warunki.
Aby bliscy mogli wystąpić o rentę rodzinną, musi być spełniony najpierw następujący warunek:
1. Zmarły w momencie śmierci pobierał emeryturę (w tym emeryturę pomostową) lub rentę z tytułu niezdolności do pracy albo
2. spełniał w momencie śmierci warunki wymagane do uzyskania jednej z tych emerytur lub do renty z tytułu niezdolności do pracy (przykładowo: jeżeli zmały był w wieku powyżej 30 lat, musiał mieć do renty co najmniej 5 lat stażu). Objaśnimy więc na przykładach naszych czytelniczek, kiedy renta rodzinna przysługuje i zostanie przyznana przez ZUS.
1. Dla samotnej wdowy
Pani Halina (56 lat) pracuje na etacie. W tym roku straciła męża. Czy może liczyć na rentę po nim z ZUS?
Komentarz eksperta:
Tak. Wdowa, która ukończyła 50 lat, może ubiegać się o rentę rodzinną. Powinna złożyć w ZUS: wniosek (na druku Rp-2), oświadczenie (druk ZUS-ER-OMR-01) oraz akt małżeństwa i akt zgonu męża. Konieczne są też dokumenty dotyczące stażu pracy i wysokości osiąganych przez zmarłego wynagrodzeń (o ile nie zostały już wcześniej dostarczone do ZUS). Pani Halina może nadal pracować i jednocześnie pobierać rentę.
Ale jeśli jej przychody z etatu przekroczą 2838,50 zł brutto (70 proc. przeciętnego wynagrodzenia), to ZUS zmniejszy rentę, a jeśli przekroczą5271,40 zł, ZUS ją zawiesi. Renta będzie wypłacana do osiągnięcia przez p. Halinę wieku emerytalnego, a potem - jedno, wyższe świadczenie, emerytura albo renta.
2. Dla dziecka i mamy
Pani Magdalena prowadzi firmę. Ma 35 lat i opiekuje się 5-letnią córką. Niedawno została wdową. Czy jej i dziecku należy się renta rodzinna?
Komentarz eksperta:
Tak. Ponieważ warunek wieku dla wdów (50 lat) nie dotyczy tych, które opiekują się małymi dziećmi. ZUS przyzna więc rentę dla dwóch osób: wdowy i dziecka. Część renty dla wdowy będzie wypłacana do osiągnięcia przez jej dziecko 16. r.ż., a jeśli dziecko będzie nadal się uczyło - do ukończenia przez nie 18 lat. Zaś dziecku renta będzie wypłacana do 16 r.ż, a jeśli będzie się uczyło - do ukończenia nauki, ale nie dłużej niż do osiągnięcia 25 lat. Ale uwaga! Fakt kontynuacji nauki należy potwierdzać w ZUS zaświadczeniem ze szkoły lub uczelni. Przerwanie nauki oznacza utratę prawa do renty rodzinnej.
3. Dla wdowy z dwójką dzieci
Pani Karina (52 l.) została wdową. Opiekuje się dwójką dzieci - 14-letnią córką i dorosłym synem (28 lat). Syn posiada orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy, ponieważ w wieku 15 lat uległ poważnemu wypadkowi. Obecnie nie uczy się i nie pracuje. Pani Karina wie, że otrzyma rentę po mężu na siebie i córkę, ale czy również na pełnoletniego syna?
Komentarz eksperta:
Tak. Posiadanie przez syna orzeczenia o całkowitej niezdolności do pracy daje mu prawo do renty rodzinnej bez względu na wiek. Jeśli nie posiadałby takiego orzeczenia, mógłby otrzymywać rentę pod warunkiem nauki, nie dłużej niż do 25 r.ż.
Podstawa prawna: ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU nr 153/2009, poz. 1227).
Wysokość najniższej renty rodzinnej wynosi obecnie 880,45 zł brutto. Przyznana kwota renty jest dzielona między wszystkie uprawnione osoby. ZUS przekazuje rentę przekazem pocztowym albo przelewem na rachunek bankowy.
4. Dla studentki po rodzicach
P. Kinga studiuje. Ma 23 lata. Pobiera rentę rodzinną po ojcu. Czy uzyska drugą rentę po zmarłej mamie?
Po obojgu rodzicach przyznawana jest jedna renta. Jednak p. Kinga może wystąpić o rentę po mamie, bo wtedy ZUS przyzna to świadczenie, które będzie wyższe. Natomiast do renty też doliczy dodatek dla sieroty zupełnej (391,26 zł brutto). Renta będzie wypłacana nie dłużej niż do 25 r.ż. Jeśli 25. urodziny przypadną na ostatnim roku, renta będzie wypłacana do końca studiów.
Marta Jaworska
