Spadek z długami: Co zrobić, gdy dziecko dziedziczy długi?

Bohater kolejnego odcinka programu Polsatu "Wolni od długów" ma zaledwie 11 lat, a już jest dłużnikiem. Dług odziedziczył po zmarłym ojcu. Utrata bliskiej osoby zawsze stanowi tragedię. Gdy straty doświadcza dziecko, sytuacja jest jeszcze trudniejsza. Co należy wiedzieć o dziedziczeniu?

Dziecko - nawet  nieurodzone w chwili śmierci rodzica  - może odziedziczyć po rodzicu spadek.

Należy pamiętać, że spadek to nie tylko majątek, ale również długi. Ustawowa ochrona dziecka przed nadmiernym dziedziczeniem długów polega na tym, że dziecko dziedziczy spadek z dobrodziejstwem inwentarza, czyli długi są ograniczone do wartości odziedziczonego majątku. Co to oznacza? Na przykład, jeśli dziecko odziedziczy udział w nieruchomości o wartości stu tysięcy złotych, to odpowiada za długi do tej kwoty, nawet jeśli długów było dwieście tysięcy. Jednak, aby skorzystać z ochrony odpowiadania za długi z ograniczeniem do wartości majątku, należy zadbać o kilka spraw.

Przede wszystkim należy przeprowadzić spis inwentarza. Spis ten może być sporządzony przez komornika lub przed sądem. Jeśli dziecko nie posiada środków finansowych na poniesienie kosztów związanych ze sporządzeniem spisu inwentarza, konieczne jest złożenie do sądu rejonowego wniosku o zwolnienie dziecka od obowiązku ich zapłaty.

Następnie trzeba samodzielnie monitorować i dokumentować, jaka kwota trafiła do wierzycieli z tytułu spadku. Niestety, często można spotkać się z sytuacją, w której dzieci przez wiele lat po uzyskaniu pełnoletności doświadczali postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez komornika. Po latach okazuje się, że komornik wyegzekwował znacznie więcej, niż powinien, ponieważ spadkobiercy nie kontrolowali, jak dużą kwotę przez lata komornik przekazał wierzycielom.

Należy też rozważyć możliwość złożenia wniosku o częściowe lub całkowite umorzenie odziedziczonego przez dziecko długu:

Jeśli dziecko odziedziczyło dług w KRUS-ie lub ZUS-ie, można skorzystać z możliwości częściowego lub całkowitego uwolnienia dziecka od długu. Prezes Kasy lub upoważniony przez niego pracownik Kasy, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem zainteresowanego, na jego wniosek, uwzględniając możliwości płatnicze wnioskodawcy oraz stan finansów, funduszów emerytalno-rentowego i składkowego, może: odroczyć termin płatności należności z tytułu składek na ubezpieczenie, rozłożyć ich spłatę na raty lub umorzyć w całości lub w części.

Jeśli Prezes Kasy odmówi umorzenia długu, należy złożyć skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Skargę na decyzję organu składa się w terminie 30 dni od dnia odebrania decyzji.

Warto jeszcze pamiętać o mediacjach w administracji. Komunikacja z KRUS-em czy ZUS-em nie musi ograniczać się do wymiany pism. Można umówić się na osobiste spotkanie i w rozmowie bezpośredniej przedstawić argumenty przemawiające za częściowym lub całkowitym umorzeniem długu.

Pamiętajmy, że mamy tyle praw, ile znamy.