W czym pomoże ci Państwowa Inspekcja Pracy
Szef nie wypłaca ci pensji, pracujesz w złych warunkach, a może firma nie chce uznać przepracowanych nadgodzin? Złóż skargę do PIP.
Jeśli nie chcesz, by pracodawca dowiedział się, że to ty jesteś autorką skargi, oświadczasz to w piśmie do PIP. Wówczas twoje dane pozostaną tylko do wiadomości Inspekcji, nie może ich ujawnić firmie.
Bezpłatna pomoc
Wszystkie porady prawne oferowane przez prawników PIP: poprzez stronę internetową, telefoniczne i osobiste, są bezpłatne. Bezpłatna jest także interwencja, którą podejmuje Inspekcja u twego pracodawcy.
Jeżeli twój pracodawca nie wypłaca ci wynagrodzenia ustalonego w umowie o pracę lub robi to nieregularnie, bądź też z dużym opóźnieniem, masz prawo złożyć skargę do PIP (jak to zrobić, tłumaczymy w ramce). Ta sama zasada ma zastosowanie, jeżeli pracujesz w godzinach nadliczbowych i twój szef unika wypłaty wynagrodzenia z dodatkiem za nadgodziny lub nie chce przyznać ci w zamian czasu wolnego. Gdy sporną sprawą zajmie się Inspekcja, może nakazać opieszałemu pracodawcy natychmiastową wypłatę wynagrodzenia. Za zlekceważenie nakazu płacowego pracodawcy grozi kara grzywny w wysokości od 1 nawet do 30 tys. zł.
Pomoc prawna Warunkiem wystosowania nakazu płacowego jest to, że wysokość twojej pensji jest bezsporna (czyli taka, jaką masz w umowie o pracę). W przypadku, gdy twoje wynagrodzenie nie jest jednoznaczne, (pracodawca jest ci winien np. premię uznaniową), twe roszczenia rozstrzyga dopiero sąd pracy. PIP może w tym wypadku pomóc w formułowaniu pozwu i innych pism procesowych. Może także skierować do sądu wniosek o ukaranie pracodawcy, jeśli ten rzeczywiście popełnił wykroczenie.
2.Nieuznany wypadek w pracy
Jeżeli ulegniesz wypadkowi w pracy, powinnaś zgłosić ten fakt przełożonemu. Najlepiej zrobić to w formie pisemnej, by mieć dowód na to, że twój zwierzchnik został poinformowany.
Obowiązki firmy Pracodawca musi niezwłocznie powiadomić najbliższy Inspektorat Państwowej Inspekcji Pracy, jeśli był to wypadek ciężki lub zbiorowy. W drugiej kolejności zobowiązany jest zadbać, aby sporządzony został protokół powypadkowy. Dokument ten określa, czy uznaje się to nieszczęśliwe zdarzenie za wypadek przy pracy. Jeżeli twój pracodawca nie podejmie takich kroków, sama zgłoś sprawę do PIP. Inspektor nakaże firmie szczegółowe ustalenie przebiegu zdarzenia. Jeśli szef tego nie zrobi, musi liczyć się z grzywną lub z wnioskiem o ukaranie do sądu.
3. Mama zawsze pod ochroną
Jeśli jesteś w ciąży, a twój przełożony kazał ci zostać w firmie po godzinach, to musisz wiedzieć, że łamie on prawo. Praca w godzinach nadliczbowych wymaga zwiększonego wysiłku, stanowi też ograniczenie czasu wolnego, w którym każda ciężarna powinna regenerować siły. Kodeks Pracy zabrania również zatrudniania przyszłej mamy w nocy oraz wysyłania cię w delegację bez twojej zgody.
Inne warunki pracy Oprócz czasu pracy ograniczonego przepisami, pracodawca ma obowiązek odsunąć cię od szkodliwych zajęć (pełen ich wykaz znajdziesz w Kodeksie pracy). Jeżeli uważasz, że szef się do tego nie stosuje, nie zwlekaj, tylko złóż na niego skargę. Inspekcja przeprowadzi kontrolę, a jeśli ona nie pomoże, nałoży karę.
4. Nie możesz iść na urlop
Prawo do urlopu wypoczynkowego przysługuje wszystkim osobom pracującym na etacie. W ciągu roku możesz wykorzystać co najmniej jedną przerwę w pracy trwającą 14 dni z rzędu. To twój przywilej, który pracodawca musi respektować. Co prawda może odmówić ci urlopu w terminie, który ci odpowiada, jeśli twoja nieobecność poważnie zakłóciłaby pracę w firmie.
Musi jednak zgodzić się na inny termin. Pracodawca może także wezwać cię z urlopu, jeśli sytuacja tego wymaga. Jednak tak jak w poprzednim wypadku, musi zaproponować inny termin i pokryć koszty, które już poniosłaś. Jeśli okaże się, że dla twojego szefa każdy termin jest "nieodpowiedni", wnieś skargę do PIP. Ta przeprowadzi kontrolę i nakaże pracodawcy wypełnienie obowiązku wobec ciebie.
Co z zaległym urlopem Swój urlop powinnaś wykorzystać w roku, w którym nabyłaś do niego prawo, jednak musisz to zrobić najpóźniej do 30 września następnego roku. Jeśli twój szef nie wyśle cię na odpoczynek do tego czasu, możesz śmiało powiadomić o tym PIP.
5. Praca w złych warunkach
Inspektorat interweniuje także w sytuacji, gdy warunki, w których pracujesz, w poważnym stopniu nie spełniają podstawowych wymagań określanych przepisami Kodeksu Pracy.
Kontrola i zarządzanie Gdy warunki nie spełniają wymogów BHP, Inspekcja przeprowadzi wnikliwą kontrolę. Jeśli stwierdzi jakiekolwiek uchybienia, wyda decyzję, na podstawie której pracodawca ma przywrócić odpowiedni standard pracy. Powinien zastosować się do niego niezwłocznie, pod groźbą kary grzywny.
