Zimowe formowanie roślin doniczkowych

Niektóre kwiaty doniczkowe (fikus, drzewko szczęścia) znakomicie znoszą cięcie, innych, np. palm i aloesów, przycinać nie należy nigdy. Są i takie - hibiskus, laur, oleander, cissus/roicissus - które powinny być przycinane, bo inaczej nie rozwijają się prawidłowo. Do cięcia używamy dobrze naostrzonego sekatora. Jego ostrze można przetrzeć watką nasączoną spirytusem, by zapobiec ewentualnemu roznoszeniu się bakterii i zarodników chorób grzybiczych. Miejsca cięcia można zasypać sproszkowanym węglem drzewnym - osuszy i zdezynfekuje "rankę".

Przycinanie zaczynamy, gdy roślina osiągnie wysokość 25 cm. Jeśli chcemy nadać jej formę stożka, dolne gałęzie zostawiamy bez zmian, górne przycinamy do uzyskania pożądanego kształtu. Tniemy 2-3 razy w roku, ale nie wczesną jesienią (wtedy rośliny są osłabione i mogą chorować).

Jeśli chcemy uzyskać kulę, musimy najpierw uformować pieniek: usuwamy dolne gałązki wyrastające z pędu głównego, pozbywamy się też bocznych odrostów. Koronę przycinamy w pożądany kształt. Obcinamy gałązki wyrastające poza obrys, zanim zdrewnieją.

Do cięcia w formy geometryczne nadają się szybko rosnące rośliny o drewniejących łodygach: róża chińska (hibiskus), oleander, laur, a także lawenda.

To dobry sposób na kształtowanie tych roślin, których młode gałązki są bardzo miękkie. Po uformowaniu pieńka owijamy koronę młodego drzewka gazą tak, by nadać jej pożądany kształt (kulisty, owalny, walcowaty). Tak "spreparowaną" roślinę podlewamy i nawozimy jak zwykle, latem wynosimy na taras, balkon lub do ogrodu. Rosnące gałązki będą się przeplatać, po upływie roku utworzą zwarty, splątany kształt. Wtedy zdejmujemy gazę, w razie potrzeby robimy niewielkie cięcie korygujące miękkich gałązek.

W ten sposób można formować cytryny, mandarynki i oliwki. Uwaga! Forma uzyskana w ten sposób jest efektowna, lecz dość szybko traci pokrój (uwolnione gałęzie prostują się).

Gdy wyrastające z ziemi młode pędy mają po 25 cm, zostawiamy 3-4 najsilniejsze (resztę usuwamy). W miarę, jak się pojawiają, usuwamy dolne gałązki. Górnym przycinamy końce (korona się zagęści). W miarę wzrostu pędy splatamy w warkocz i obwiązujemy miękkim sznurkiem, by forma się utrwaliła.

Gdy zapleciony fragment zdrewnieje, usuwamy sznurek. Zaplatamy kolejny fragment, znów obwiązujemy sznurkiem. Postępujemy w ten sposób do uzyskania pożądanego efektu. Cały czas przycinamy końce górnych gałązek, by uzyskać zwartą, gęstą koronę.

Zaplatać można rośliny o smukłych, wąskich, szybko drewniejących łodygach: fikus benjamina, oleander, granat.

Sadzimy w podłużnym pojemniku sadzonki różnych pnączy podobnej wielkości i przycinamy szczyty gałązek co 4-5 miesięcy, by się zagęściły. Do pojemnika wstawiamy lekką kratkę z surowego drewna, możemy też przybić do skrzynki i sufitu drewniane listewki i przeciągnąć między nimi rząd sznurków z naturalnego włókna. Przeplatamy młode pędy między sobą, by liście utworzyły zasłonę o urozmaiconej fakturze. Najpiękniejsze kurtyny uzyskamy z szybko rosnących roślin o wiotkich łodygach: cissus, roicissus, pnący filodendron, hoja. Mają podobne wymagania, więc bez problemu można je sadzić razem.

Jeśli nie sekator, to co?

W niektórych sytuacjach lepiej nie używać sekatora. Nawet najlepiej naostrzony podczas nacisku lekko miażdży brzegi delikatnych łodyg. Podczas zabiegów pielęgnacyjnych przyda się żyletka, nożyczki, ostry nóż oraz... silne palce.

Uszczykiwanie: Ujmujemy część rośliny, którą chcemy usunąć (np. wierzchołek pędu) między kciuk a palec wskazujący i delikatnie ułamujemy główkę.

Przycinanie korzeni: Gdy bryła korzeniowa rozrosła się, a nie mamy odpowiednio dużej doniczki, by przesadzić roślinę, możemy odciąć końce korzeni (maksymalnie 1/3) ostrym nożem.

Skracanie pędów: U roślin pnących można przycinać pędy do 1/2-1/3 długości. Cienkie łodygi lepiej ciąć żyletką.

Usuwanie liście: Najlepiej robić to nożyczkami. Uwaga! Jeśli obcinamy liście u storczyków, nożyczki muszą być zdezynfekowane.