Czy łatwo być bliźniakiem?

Inne kultury przypisywały bliźniętom cechy pozytywne - uważano je za obdarzone przez bóstwa nadprzyrodzonymi właściwościami.

Ciąża mnoga to dla matki szczególne przeżycie. Obciążenie organizmu jest znacznie większe, wzrasta również ryzyko różnego rodzaju powikłań. Często wiadomość, że rodzina powiększy się o dwoje dzieci przyjmowana jest przez rodziców z mieszanymi uczuciami. Sytuacja taka ma miejsce zwłaszcza wtedy, gdy bliźnięta mają już rodzeństwo.

Bliźnięta jednojajowe są tej samej płci. Są też bardzo podobne do siebie. Bliźnięta dwujajowe mogą być różnej płci i różnić się wyglądem. Wystąpienie ciąży mnogiej często uwarunkowane jest genetycznie, prawdopodobieństwo przyjścia na świat dwojaczków wzrasta, jeżeli kobieta zażywa pewne leki hormonalne. Stwierdzono także, iż matkami bliźniąt częściej zostają kobiety młode.

Rozwój dzieci pochodzących z ciąży bliźniaczej zwykle przebiega nieco wolniej. Opóźniony bywa zwłaszcza rozwój mowy. Później też niż ich rówieśnicy przyswajają nawyki higieniczne. Zdania na temat przyczyn takiego stanu rzeczy są podzielone. Niektórzy psychologowie są zdania, że sytuacja taka wypływa z faktu, iż opieka nad dwójką dzieci na raz jest na tyle absorbująca, że każdemu z nich indywidualnie matka jest w stanie poświęcić znacznie mniej uwagi, niż w przypadku jednego dziecka. Potwierdzeniem tej tezy może być fakt, że kiedy jedno z bliźniąt umrze w wieku niemowlęcym, pozostałe przy życiu nie wykazuje żadnych opóźnień w stosunku do innych dzieci.

Bliźnięta mają z reguły niższą wagę urodzeniową, bywają też mniej odporne i bardziej podatne na różnego rodzaju infekcje.

Dwojaczki przyciągają powszechną uwagę - zwłaszcza te identyczne. Ich rodzeństwo może czuć się pokrzywdzone, dlatego też rodzice powinni zwrócić uwagę na to, by nie faworyzować bliźniąt. One same bardzo często nie lubią okazywanego im zainteresowania, szczególnie w okresie dorastania. Zdarza się, że starają się odróżnić od siebie strojem czy uczesaniem.

Dużym problemem dla rodziców może być rywalizacja bliźniąt o ich uczucia. Dzieci obawiają się odrzucenia, są o siebie zazdrosne. Każde z nich domaga się tego samego, co otrzymuje drugie. Dobrze jest od czasu do czasu rozdzielać bliźnięta - zwłaszcza w wieku niemowlęcym. Nie chodzi tu o całkowite odseparowanie ich od siebie, lecz o umieszczanie ich na przykład w różnych pokojach. Wtedy płacz jednego z nich nie budzi drugiego ze snu i łatwiej się nimi opiekować. Warto również, by jedno z rodziców zabierało na spacer jednego z bliźniaków, a drugie zajmowało się w tym czasie jego bratem czy siostrą.

Bardzo często zewnętrzne podobieństwo nie oznacza identycznych cech osobowości. Przeważnie jedno z bliźniąt ma bardziej dominujący charakter, drugie zaś jest bardziej uległe. Istnieje pogląd, że cechy przywódcze posiada to z dzieci, które przyszło na świat jako pierwsze. Nie ma jednak na to jednoznacznych dowodów.

Wiele mówiono również o tym, że między bliźniętami jednojajowymi istnieje szczególna więź, która ujawnia się nawet w sytuacji, gdy zostały one rozdzielone we wczesnym dzieciństwie. Podawany jest przykład dwóch chłopców, którzy wychowywali się oddzielnie, w różnych krajach. Żaden z nich nie wiedział o istnieniu brata bliźniaka. Gdy spotkali się już jako ludzie dorośli, wyszło na jaw, że koleje ich losu były zdumiewająco podobne. Przechodzili nie tylko te same choroby, a nawet zabiegi operacyjne, ale również w tym samym czasie brali śluby, rozwodzili się, a ich partnerki życiowe miały te same imiona.

Jest to być może przypadek szczególny. Rodzice bliźniąt powinni dbać o rozwój indywidualności swych dzieci. Dobrze jest unikać pokusy identycznego ubierania maluchów, czy kupowania im tych samych zabawek. Warto również zachęcać dzieci do rozwijania własnych, odrębnych zainteresowań. Muszą one uczyć się niezależności od siebie, świadomości, że są dwiema różnymi osobami.

Barbara Kleczyńska