Biegunka: Jak ją zwalczyć
Lepiej zapobiegać, niż leczyć – mówi popularne powiedzenie. Warto więc wiedzieć, jak ustrzec się przed najczęstszą z letnich dolegliwości, i co zrobić, jeśli jednak nam się przytrafi.
Sezon urlopowy w pełni. W marzeniach już pakujemy walizki na dawno zaplanowany wyjazd i… staramy się nie dopuszczać do siebie myśli, że cokolwiek mogłoby nam go zepsuć. Tymczasem sensacje żołądkowe odpowiadają już za niejeden zmarnowany urlop. Wystarczy jednak odrobina ostrożności i znajomość kilku prostych zasad (oraz ich przestrzeganie), by zminimalizować ryzyko.
A nawet jeśli zdarzy się, że mimo wszystko nasz układ pokarmowy gwałtownie zaprotestuje, wcale nie musi to oznaczać zepsutych wakacji. Trzeba tylko wiedzieć, jak się leczyć, by dolegliwość trwała tak krótko, jak to możliwe.
Powoduje ją odmienna od naszej flora bakteryjna lub brak higieny. Najczęściej występuje u osób, które wyjeżdżają na południe Europy, do Afryki lub Azji, ale może też przytrafić się w czasie krajowego urlopu.
Jak się chronić? Dwa dni przed wyjazdem zacznij przyjmować leki z probiotykami (np. Trilac, Lakcid) i bierz je aż do powrotu do domu. Na miejscu dbaj o higienę. Nie kupuj jedzenia u ulicznych sprzedawców, a owoce po umyciu obieraj ze skórki. Wodę pij tylko butelkowaną (używaj jej także do mycia zębów), nie pij też napojów z kostkami lodu.
Leczenie: Najprostszym lekiem jest dieta. Ogólnie zdrowa osoba dorosła bez szkody dla organizmu może nic nie jeść nawet przez 2–3 dni. Dzieciom lub starszym można podawać marchwiankę, kleik ryżowy, kaszę manną lub czerstwe pieczywo. Trzeba też dużo pić (niegazowana woda, słaba herbata, napar z rumianku). Gdy objawy ustąpią, konieczna jest lekkostrawna dieta.
Gdy jesteśmy uczuleni na dany produkt, biegunka pojawi się od razu po zjedzeniu jego niewielkiej ilości. To oznaka tzw. alergii pokarmowej. Z kolei w przypadku nietolerancji pokarmowej nasz organizm nie radzi sobie z trawieniem substancji zawartych w danym produkcie. Trudno ją wykryć, ponieważ biegunka i inne objawy (np. wzdęcia) mogą wystąpić dopiero kilka dni po zjedzeniu nietolerowanego produktu.
Jak się chronić? Trzeba wykonać odpowiednie badania, np. poziomu przeciwciał IgG.
Jak leczyć? Podstawą leczenia jest wyeliminowanie z diety produktów wywołujących chorobę.
Częstymi alergenami są m.in. przetwory mleczne, orzechy, ryby. Do głównych produktów wywołujących nietolerancję należą: laktoza zawarta w mleku, konserwanty i składniki leków.
To przewlekłe zaburzenie czynności jelit o niewyjaśnionym podłożu. O chorobie świadczą m.in. występujące na przemian uciążliwe biegunki i zaparcia.
Jak się chronić? Niektóre pokarmy mogą nasilać objawy IBS. Jest to jednak sprawa indywidualna, możliwa do wykrycia jedynie na podstawie obserwacji organizmu. Posiłki lepiej jadać często, ale regularnie i w małych porcjach. Warto też pić godzinę przed jedzeniem lub godzinę po, co pozwoli nie przeciążać układu pokarmowego.
Leczenie: W postaci biegunkowej zaleca się dietę ubogą w błonnik i unikanie produktów zawierających jeden z aminokwasów – tryptofan (mleko i jego przetwory, czekolada, kawa). Przypuszcza się, że jednym z czynników sprzyjających powstaniu dolegliwości może być stres – dlatego staraj się nad nim zapanować. Znajdź swój sposób na radzenie sobie z nerwami – np. długie spacery, sen.
Pomoc lekarza jest niezbędna gdy:
- mimo stosowanej kuracji po 2–3 dniach nie ma poprawy lub objawy się nasilają;
- zwykłym objawom towarzyszą wymioty, biegunka z krwią, wysoka gorączka, dreszcze, zawroty głowy, zaburzenia widzenia lub równowagi;
- chory nie pije lub zwraca płyny – konieczne może być podanie kroplówki. biegunka występuje przewlekle, np. na przemian z zaparciami.
Taką biegunkę wywołuje rotawirus przenoszony drogą pokarmową lub kropelkową. Jest on bardzo odporny – może przeżyć nawet kilka dni. Nie niszczą go zwykłe środki dezynfekcyjne ani woda z mydłem.
Jak się chronić? Najskuteczniejszą metodą zalecaną zwłaszcza dla dzieci jest doustna szczepionka. Pomaga też ścisłe przestrzeganie zasad higieny.
Jak leczyć Przede wszystkim trzeba zapobiegać odwodnieniu (groźne u dzieci i osób starszych), warto też uzupełniać elektrolity (Gastrolit, Floridal, Orsalit). W razie gorączki podaje się leki obniżające temperaturę
Większość osób cierpiących na IBS dobrze toleruje m.in.: pszenne pieczywo i biały ryż, mięso drobiowe gotowane, chudą szynkę, galaretki, kisiele.