Ból szyi lub karku - nie lekceważ go!

Kręgosłup szyjny to jedno z najbardziej zapracowanych miejsc w organizmie. Nie tylko utrzymuje głowę i zapewnia jej ruchomość, ale także dba o równowagę całego ciała. Niestety, jak każdy inny odcinek może ulegać przeciążeniom i chorować. Pierwszym sygnałem tego jest powtarzający się ból.

Co naraża nas na dolegliwości

Starszy wiek: Wraz z upływem czasu krążki leżące między kręgami stają się mniej uwodnione. Przez to nie są już tak elastyczne i gorzej amortyzują nacisk, jaki jest wywierany na kręgi np. gdy długo siedzimy.

Praca z wysuniętą do przodu lub pochyloną głową - np. przy monitorze, taśmie produkcyjnej, za "kółkiem".

Spanie na zbyt dużej poduszce: Powoduje, że głowa jest za bardzo odchylona, a odcinek szyjny nie leży w jednej linii z piersiowym i lędźwiowym.

Nieskorygowane wady postawy: Takie jak skolioza czy płaskostopie - źle wpływają na ułożenie kręgów szyjnych.

Jakie kłopoty może zapowiadać

Zwyrodnienia

Rozwijają się jako pierwsze. Najpierw krążki międzykręgowe ulegają spłaszczeniu. Powoduje to, że między niektórymi kręgami zmniejsza się odległość. W efekcie zabezpieczające je więzadła okazują się za długie. Wszystko to działa destabilizująco na kręgosłup szyjny.

Więzadła i mięśnie mogą też ulec gwałtownemu i nadmiernemu rozciągnięciu, np. gdy mamy samochodową "stłuczkę". Taki uraz nazywa się "smagnięcie biczem".

Pojawia się tzw. odcinkowa niestabilność - w niektórych miejscach kręgosłup jest mniej spoisty, a równocześnie ma gorszą ruchomość. Odruchowo zaczynamy napinać mięśnie, by go chronić. Spłaszczone krążki naciskają na brzegi kręgów. Te zaczynają się rozrastać. Tworzą się narośla kostne, tzw. osteofity. Kark jest często bolesny, twardy oraz usztywniony. Staje się mniej odporny na codzienne przeciążenia.

Dyskopatia

Może występować razem ze zwyrodnieniami. Polega na tym, że spłaszczony krążek międzykręgowy zaczyna się miejscami wypuklać. Może uciskać nerwy lub tętnice doprowadzające krew do mózgu. Oprócz bólu karku odczuwamy mrowienie lub drętwienie rąk, narzekamy na bóle i zawroty głowy, szum w uszach.

Spondyloza

Mówimy o niej, gdy zmiany w kręgosłupie szyjnym są zaawansowane i dotyczą kilku miejsc - np. kilka krążków międzykręgowych jest spłaszczonych, niektóre są wypuklone i uciskają nerwy lub tętnice, a na kręgach występują liczne narośla. Dodatkowo możemy mieć przykurcz szyi, problemy z utrzymaniem równowagi podczas chodzenia i wykonywania różnych czynności.

TAKIE ZMIANY LECZY SIĘ m.in. za pomocą środków, które zmniejszają napięcie mięśni oraz niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Lekarz może zalecić także fizykoterapię, czyli zabiegi, które rozluźnią mięśnie oraz złagodzą stan zapalny (np. ultradźwięki) i terapię manualną, czyli specjalne rozmasowanie odcinka szyjnego.

ABC kręgosłupa szyjnego

Składa się z 7 kręgów tworzących jak gdyby elastyczną kolumnę. Pomiędzy kręgami znajdują się tzw. krążki międzykręgowe - to takie elastyczne poduszki i równocześnie najdelikatniejsze miejsca w kręgosłupie. Mogą im zaszkodzić nawet drobne, ale częste przeciążenia. Prowadzą do mikrourazów zarówno krążków, jak i kręgów. Pierwszym miejscem zwyrodnień jest zazwyczaj krążek międzykręgowy leżący między piątym i szóstym kręgiem.

Dobre nawyki leczą ból

W pracy

Jeśli często musisz mieć pochyloną głowę, koniecznie co pół godziny rób przerwę na gimnastykę, która będzie dla tego przeciwwagą - delikatne ruszaj głową w tył i na boki, ale także opuszczaj ją na tyle nisko, by dotknąć brodą do klatki piersiowej.

Musisz pochylić głowę, a czujesz, że kark jest zmęczony? Oprzyj brodę na ręce (odciążysz trochę kręgi).

W domu

Rób ciepłe okłady na kark - rozgrzeją go i rozluźnią. Obłóż szyję gazą z ciepłą, ziołową papką - 8 łyżek nasion kozieradki zalej 3/4 szklanki wody i ogrzewaj, aż się zagęści. 2-3 razy dziennie pij przeciwzapalną herbatkę z kory wierzby - łyżkę kory zalej szklanką wrzątku, gotuj 10 min; odcedź. Często leż na plecach z niewielką poduszką pod głową - to pozycja, w której kręgosłup szyjny może odpocząć i się zregenerować. 4Siadaj na specjalnej piłce. Wymusza poprawę postawy.

Śpij na odpowiednio wyprofilowanej poduszce ortopedycznej. Jest wyposażona w zgrubienie służące do oparcia szyi oraz miękką część dostosowującą się do kształtu głowy. Dzięki temu kręgosłup szyjny przyjmuje fizjologiczną pozycję i jest poddany delikatnemu rozciąganiu, a to bardzo korzystne.

W podróży

Zakładaj na kark specjalną poduszkę typu rogal,zwłaszcza gdy śpisz. Tworzy podparcie dla kręgosłupa szyjnego, sprzyja prawidłowemu ułożeniu kręgów i je stabilizuje. Jeśli prowadzisz samochód, ustaw fotel w taki sposób, byś nie musiała wyciągać głowy do przodu.

Ćwiczenia pomagają łagodzić dolegliwości

Wzmocnią i rozciągną

Usiądź wygodnie. Pochyl do przodu głowę i spleć na karku dłonie. Spróbuj ją podnieść, a równocześnie przytrzymuj rękami. Utrzymaj napięcie przez ok. 10 sek. Następnie rozluźnij i wyciągnij w dół szyję, jakbyś chciała dotknąć brodą do mostka - przez ok. 20 sek. Pamiętaj, by cały czas mieć proste plecy.

Przełóż lewą dłoń przez głowę i połóż w okolicy prawego ucha. Pochyl lekko w lewo głowę. Następnie spróbuj ją ponieść do pionu, a równocześnie przytrzymuj ręką - przez ok. 10 sek. Rozluźnij się, wyciągnij głowę w lewo. Powtórz na drugą stronę.

Wyprostowaną głowę obróć w prawo. Prawą dłoń połóż na lewym policzku. Spróbuj obrócić głowę z powrotem do przodu, równocześnie przytrzymując policzek dłonią. Po ok. 10 sek rozluźnij się. Delikatnie popychaj dłonią policzek (i całą głowę) w prawo. Powtórz na drugą stronę.

Woda i olej - dobry duet!

Codziennie wypijaj minimum 1 litr wody - trafi nie tylko do skóry czy układu krążenia, ale także krążków międzykręgowych (dzięki czemu będą lepiej nawilżone i bardziej elastyczne).

Zjadaj też na surowo 1-2 łyżki oleju lnianego lub rzepakowego - to zapewni "poślizg" chrząstkom w stawach kręgosłupa.