Co robić, gdy boli w krzyżu?

Kręgosłup składa się z kręgów, które są ułożone warstwowo jeden na drugim. Pomiędzy kręgami znajdują się krążki międzykręgowe (tzw. dyski), które wpływają na ruchomość kręgosłupa oraz mają za zadanie amortyzować wstrząsy. Kręgosłup dzieli się na 5 odcinków: szyjny, piersiowy, lędźwiowy, krzyżowy oraz guziczny. W większości wypadków bóle w kręgosłupie są zlokalizowane w odcinku lędźwiowym. Oto ich najczęstsze przyczyny.

Przeciążenia: Dochodzi do nich już wtedy, gdy np. długo siedzimy pochyleni lub zgarbieni. Kręgi, naciskając jeden na drugi, powodują ból i uczucie sztywności mięśni, na które najczęściej skarżymy się w odcinku lędźwiowym kręgosłupa.

Zwyrodnienia: Ich przyczyny mogą wynikać z trwających latami przeciążeń lub też... po prostu ze starzenia się organizmu. Efektem zmian zwyrodnieniowych są nie tylko bóle, ale też zaburzenia czucia oraz siły mięśniowej.

Stan zapalny, nazywany popularnie rwą kulszową: Nagłemu, bardzo silnemu bólowi kręgosłupa towarzyszy mrowienie, drętwienie i kłucie. Ból zaczyna się w okolicy lędźwiowej, ale promieniuje do kończyn (zwykle jednej) i potrafi przez biodro, udo i łydkę wędrować aż do stopy.

Dyskopatia: To bardzo częsta przyczyna bólu w lędźwiowym odcinku kręgosłupa. Polega na wysunięciu się lub wypadnięciu krążka międzykręgowego (dysku), który uciska na nerw, powodując bardzo silny ból. Dochodzi do tego np. wskutek gwałtownego ruchu.

Zażyj lek przeciwbólowy, który dodatkowo działa też przeciwzapalnie, np. z ibuprofenem (nie przekraczaj dawek podanych w ulotce!).

Posmaruj bolące miejsce żelem przeciwbólowym. Preparaty te są dostępne w aptekach bez recepty.

Aby złagodzić silny ból i rozluźnić napięte mięśnie, zastosuj gorący okład. Jego funkcję z powodzeniem spełni termofor wypełniony ciepłą wodą lub plaster rozgrzewający.

W zmniejszeniu dolegliwości pomoże też nacieranie obolałego fragmentu ciała maścią rozgrzewającą. W aptece poproś o maść końską (dostępna bez recepty).

Jeżeli pomimo zastosowanych doraźnych sposobów i odpoczynku, dolegliwości kręgosłupa nie ustąpią po 7-10 dniach, trzeba pójść do lekarza, by skierował nas na dodatkowe badania, które ujawnią przyczynę bólu i pozwolą dobrać najskuteczniejszą terapię.

Farmakoterapia: Jeżeli cierpisz z powodu silnego bólu, specjalista może przepisać ci leki przeciwbólowe, niesteroidowe leki przeciwzapalne, zastrzyki ze sterydami i lignokainą lub też leki tzw. miorelaksacyjne.

Fizjoterapia: Przy problemach z kręgosłupem nieodłącznym elementem terapii, oprócz przyjmowania leków, są też zabiegi fizjoterapeutyczne. Możesz zostać skierowana na masaże, prądy, ultradźwięki lub też krioterapię. Fizjoterapeuta dobierze też odpowiedni dla ciebie zestaw ćwiczeń rozluźniających oraz wzmacniających kręgosłup, które będziesz musiała potem wykonywać także samodzielnie w domu.

Nowoczesne metody: W pokonaniu bolesnych dolegliwości pomocne bywają też nowe terapie. Możesz skorzystać z tapingu (oklejanie specjalnymi elastycznymi taśmami), Dry-needlingu (nakłuwania), terapii manualnej Ackermana oraz autorskiej metody fizjoterapii Mc Kenziego.

Badania pokazują, że aż 63 procent Polek po 40. roku życia skarży się na bóle kręgosłupa. Tymczasem zdaniem specjalistów dolegliwościom tym można skutecznie zapobiec, stosując się do poniższych rad.

Często rób przerwy w pracy

Jeśli pracujesz, siedząc za biurkiem, co godzinę-dwie koniecznie wstań, powyginaj ciało w różne strony, przespaceruj się i zrób kilka ćwiczeń, które rozciągną mięśnie barków, szyi oraz ramion.

Regularnie siadaj na dużej piłce

Zamierzasz obejrzeć swój ulubiony serial? Zamień kanapę na piłkę gimnastyczną. Siedzenie na niej wymusza balansowanie całym ciałem, a dzięki temu wzmacnia mięśnie odpowiedzialne za podtrzymywanie kręgosłupa i zapewnienie mu właściwego ułożenia.

Zacznij ćwiczyć i bądź aktywna fizycznie

Zamiast korzystać z samochodu, wsiądź na rower lub zrób sobie spacer. Zacznij pływać, chodzić z kijkami lub zapisz się na jogę. Każda, nawet najmniejsza aktywność wzmacnia bowiem mięśnie, kości oraz tkanki łączne, sprawiając, że dłużej są one zdrowe i sprawne.

Wytrwale trenuj mięśnie brzucha

Twój kręgosłup w prawidłowej pozycji utrzymują mięśnie grzbietu. To jakby rusztowanie podtrzymujące cały szkielet. Gdy są one mocniejsze od mięśni brzucha, kość krzyżowa ucieka do tyłu i zaczynasz się garbić. Aby temu zapobiec, powinnaś wzmacniać także mięśnie brzucha. Wystarczy codzienna seria 20-30 "brzuszków".

Zrezygnuj z noszenia szpilek

Buty na wysokich obcasach nie tylko przyczyniają się do powstawania dyskopatii kręgosłupa (powodują wypchnięcie miednicy do przodu i nienaturalne wygięcie całej sylwetki), ale są też przyczyną deformacji stóp (powodują halluksy). Dlatego lepiej szpilki zostaw sobie na wyjątkowe okazje, a na co dzień noś buty na 3-, 4-centymetrowym, bardziej stabilnym obcasie.

Gdy musisz się schylić, kucaj

Dźwiganie z ziemi na prostych nogach to ogromne przeciążenie dla kręgosłupa. Dlatego zamiast schylać się w ten sposób, ukucnij. Bezpiecznie wykonasz też skłon, jeśli podeprzesz się ręką na stole.

Sypiaj na poduszce ortopedycznej

Specjalnie wyprofilowana poduszka dopasowuje się kształtem do szyi i dobrze podtrzymuje górną część kręgosłupa. Dzięki niej mięśnie karku mogą odpocząć. Kupisz ją w sklepach z artykułami medycznymi i rehabilitacyjnymi (ok. 50 zł).

Odpoczywaj na plecach z lekko uniesionymi nogami

Aby choć na chwilę odciążyć swój kręgosłup, odpoczywaj przez kwadrans na wznak na twardym podłożu z nogami ugiętymi w stawach biodrowych i kolanowych. Pod kolana włóż poduszki lub wałek, np. ze zrolowanego koca.

Nie dźwigaj ciężkich siatek

Nie noś ciężarów w jednej ręce, bo wtedy kręgosłup skrzywia się na obciążoną stronę. Dlatego, jeśli planujesz duże zakupy, rozłóż ciężar do dwóch toreb, a najlepiej poproś bliskich o pomoc w noszeniu siatek.

Utrzymuj prawidłową wagę

Zrzucając kilka nadprogramowych kilogramów, odciążysz swój kręgosłup.