Dieta dla alergika
Gdy maluch ma alergię pokarmową, musisz przestrzegać pewnych zasad i unikać uczulających produktów, np. mleka, jajek czy mąki. Ale bez nich też przygotujesz pożywne posiłki.
Już u kilkutygodniowych maluchów mogą pojawić się niepokojące dolegliwości. Ból brzucha, kolki, ulewanie, wymioty, swędząca wysypka na twarzy, w zgięciach łokci lub pod kolanami, sucha, zaczerwieniona skóra na policzkach - zwykle takie objawy oznaczają alergię pokarmową. Maluch może też mieć kaszel czy katar bez charakterystycznej dla infekcji gorączki.
Reakcja alergiczna może wystąpić już w pół godziny po zjedzeniu uczulającego pokarmu lub dopiero po kilku godzinach, a nawet 2-3 dniach. Gdy karmisz wyłącznie piersią, prawdopodobnie zjadłaś coś, co uczuliło dziecko. Musisz to znaleźć i wyeliminować ze swojej diety.
Gdy nie karmisz piersią, musisz szukać "winowajcy" w diecie szkraba i bardzo ostrożnie wprowadzać nowe pokarmy. Jeśli podejrzewasz u malucha alergię, od razu zgłoś się do pediatry. Pomoże ustalić właściwą dietę.
Uważaj na mleko
Jeśli już w trakcie karmienia piersią okazało się, że maluch jest uczulony na białko mleka krowiego (to najczęstszy alergen - przenika z przewodu pokarmowego matki do jej krwi, a następnie do mleka), nie będziesz mogła mu dawać tradycyjnego mleka modyfikowanego. Odstawiając szkraba od piersi, musisz podawać specjalne mieszanki mlekozastępcze.
Kupisz je w aptece na receptę. Białko zostało w nich rozbite na maksymalnie drobne cząsteczki, by nie uczulało. Powoduje to niestety pogorszenie smaku i zapachu. Ale mieszanka zachowuje wszystkie ważne wartości odżywcze. Maluch, który dostaje mieszankę od początku, na pewno się do niej 90 szybko przyzwyczai. Starszemu niemowlakowi poprawisz smak, dodając kleik ryżowy lub odrobinę soku. Przy uczuleniu na mleko z diety smyka będziesz musiała wykluczyć wszystkie przetwory mleczne, np. jogurty, twarożki, sery, śmietanę, masło itp.
Czasem zdarza się, że maluch nie ma objawów alergii, ale jest dziedzicznie nią obciążony. Bo jedno z rodziców lub ktoś w rodzinie jest alergikiem. W takiej sytuacji nie eksperymentuj ze zwykłym mlekiem, ale od razu zacznij karmić dziecko mlekiem modyfikowanym, oznaczonym symbolem HA na opakowaniu. Można podawać je zarówno noworodkowi, który od urodzenia musi być karmiony sztucznie, jak i niemowlętom odstawianym od piersi.
Dawkuj nowości
Rozszerzaj dietę malucha stopniowo, wszelkie nowości musisz wprowadzać powoli i w porozumieniu z lekarzem. Każdy nowy produkt podawaj pojedynczo. Zacznij od małych ilości - 1-2 łyżeczki. Przez około tydzień obserwuj, czy nie pojawiły się jakieś niepokojące dolegliwości. Gdy nic się nie dzieje, stopniowo zwiększaj ilość produktu i na stałe włącz go do diety.
Po tygodniu zrób próbę z kolejnym pokarmem. Najlepiej każde wprowadzenie nowości zaczynaj i kończ podaniem piersi - najpierw mleko mamy, potem nowy produkt i znów mleko mamy. Układ pokarmowy malucha wówczas lepiej będzie tolerował to, co nowe.
Trudno przewidzieć, jaki pokarm może wywołać objawy alergii. Oprócz białka mleka produktami najbardziej uczulającymi są: mąka, a dokładnie zawarty w niej gluten (białko roślinne w ziarnach pszenicy, jęczmienia, żyta, owsa), białko jaja kurzego, cytrusy, truskawki, orzechy, czekolada, wołowina, ryby. Te produkty wprowadzaj szczególnie ostrożnie od 2. roku życia.
Najlepiej zacznij rozszerzać dietę od pokarmów, które uczulają rzadko: ziemniak, gotowana marchew, dynia, burak, brokuły, ryż. Z mięs - indyk, królik, jagnięcina, a z owoców - jabłko, jagoda, gruszka, morela, brzoskwinia. Gdy odkryjesz produkt, który uczula malucha, wpisz go na listę "zakazanych". Poszukaj też innych pokarmów, które w składzie zawierają choćby śladowe ilości tego alergenu i nie podawaj ich dziecku.
Szukaj zamienników
Choć mały alergik nie może jeść produktów, które wydają się podstawowe i niezbędne, to nie są niezastąpione. Nie używając mleka, jaj czy mąki, przygotujesz równie pyszny i pełnowartościowy posiłek. Wiele tradycyjnych przepisów możesz łatwo modyfikować, zastępując "zakazane" składniki innymi. Gdy maluch ma uczulenie na jajko kurze, zastąp je jajkiem przepiórczym lub kleikiem kukurydzianym - sprawdzi się przy klopsach czy kotletach mielonych.
Ciasto z kruszonką, pierogi, naleśniki, a nawet omlet możesz przyrządzić bez jajek. Czasem zamiast mleka wystarczy woda, a zamiast masła - olej. Ale na bazie mieszanki mlekozastępczej też przygotujesz pyszną kaszę ryżową, mus owocowy, budyń.
Zamiast zagęścić zupę śmietaną, dodaj utarty ziemniak, żółtko lub zabiel mieszanką mlekozastępczą. Mąkę pszenną zamień na mąkę bezglutenową, ryżową, kukurydzianą, gryczaną. Ale możesz też po prostu kupić makaron, pieczywo czy herbatniki bez glutenu. Na opakowaniu szukaj symbolu przekreślonego kłosa.
Sprawdzaj etykiety
Często uczulające produkty bywają ukryte tam, gdzie ich się w ogóle nie spodziewasz. Robiąc zakupy, uważnie czytaj etykiety. Np. gluten może znajdować się w zupełnie "niewinnych" parówkach, wędlinach, keczupie, słodyczach. Jest też w większości budyniów i kisieli. Jajko to składnik wielu gotowych dań - makaronów, galaretek mięsnych i rybnych, bulionów, ciastek.
Mleko dodawane jest do niektórych rodzajów pieczywa (chleb tostowy, słodkie bułki), sucharów, sosów czy nawet sorbetów. Niestety sporo dzieci z alergią na białko mleka uczula się także na białko sojowe. A soja i jej przetwory są składnikiem bardzo wielu produktów, np. lodów, słodyczy, chipsów, wędlin czy past do pieczywa.
Owoce i warzywa powinnaś kupować w sprawdzonych miejscach, najlepiej z ekologicznych upraw. Rodzice alergika muszą zwracać szczególną uwagę na pochodzenie produktów. Pamiętaj też, że surowe owoce i warzywa zwykle bardziej uczulają niż gotowane. Warto kupować te w słoiczkach. Są pewnego pochodzenia.