Dlaczego w okresie dojrzewania młodzież jest narażona na nadwagę?

W okresie dojrzewania u nastolatków zachodzą ogromne zmiany w wyglądzie zewnętrznym, następuje oddzielenie dzieciństwa od młodości. Ma to miejsce głównie w okresie zwanym skokiem pokwitaniowym. U chłopców skok pokwitaniowy zazwyczaj występuje między 12. a 15. rokiem życia i powoduje przybranie na masie ciała o około 20 kilogramów oraz przyrost wysokości o około 20 cm. Dziewczynki dojrzewają wcześniej niż chłopcy (o około 2 lata) i u nich skok pokwitaniowy występuje między 10. a 13. rokiem życia.

Mało który nastolatek przyjmuje te zmiany ze spokojem. Zaczyna się kwestionowanie własnej atrakcyjności, zwracanie uwagi (czasem nadmierne) na swój wygląd, nieustanne próby dopasowania się do innych, co czasem okazuje się pułapką.

Bardzo ważnym aspektem dojrzewania jest koncentracja na wyglądzie zewnętrznym. Wszyscy, mimo wieku, chcą podobać się innym, ale w tym czasie potrzeba ta wysuwa się na pierwszy plan. Jest to jedyny okres w życiu, kiedy wygląd odgrywa tak ważną rolę. Kształtuje się wtedy tożsamość nastolatków, a atrakcyjność fizyczna jest jednym z głównych jej komponentów. Rówieśnicy również zwracają uwagę na wygląd i na tej podstawie oceniają innych.

Nastolatkowie w okresie, kiedy wyjątkowo powinni dbać o racjonalne żywienie i zdrowy tryb życia, zaczynają eksperymenty z dietami lub wprost przeciwnie - ze względów towarzyskich zaczynają jeść więcej i inaczej niż do tej pory. Wspólne wyjścia ze znajomymi na fastfoody, picie słodzonych napojów gazowanych, jedzenie nadmiernej ilości słodyczy – nawet jeśli to wszystko było dotychczas zabronione lub zwyczajnie mało atrakcyjne dla dziecka, teraz może się stać codziennością.

Jeśli jest to część stylu życia rówieśników, z którymi chce przebywać lub o których akceptację się stara, na nic zakazy rodziców. Niestety, wszechobecne niezdrowe przekąski mogą doprowadzić do nadwagi u nastolatka, a ta może się stać nie tylko przyczyną problemów emocjonalnych, ale i późniejszych problemów zdrowotnych.

Chłopcy, którzy znacznie przytyli w okresie dojrzewania, są obciążeni wyższym ryzykiem śmierci z powodu chorób serca, niż chłopcy lub mężczyźni, którzy przytyli w innych momentach swojego życia. Dr Jenny Kindblom z uniwersytetu w Göteborgu na łamach „Lancet Diabetes and Endocrinology” opublikowała wyniki swoich badań, w których wzięło udział 38 tysięcy szwedzkich mężczyzn w średnim wieku 38 lat. Około 6,3 proc. z nich miało nadwagę w dzieciństwie i 7,4 proc. jako młodzi dorośli. W trakcie badania 3 188 osób zmarło, w tym 710 z powodów związanych z sercem. Kluczowym czynnikiem ryzyka okazało się przytycie podczas dojrzewania. Otyłość w wieku dziecięcym nie podwyższała ryzyka.

Wiele innych badań wskazuje, że dziewczynki borykające się z nadwagą w okresie dojrzewania, w późniejszym okresie są bardziej narażone na zaburzenia odżywania takie jak bulimia czy anoreksja.

Jak obronić naszego nastolatka przed tymi zagrożeniami? To proste. Wystarczy pamiętać, że zbuntowany młody człowiek nie będzie słuchał poleceń, a co najwyżej będzie brał przykład z rodzica, wpajany mu od dzieciństwa. Więc jeśli sam rodzic będzie się rozsądnie odżywiał, dbał o prawidłową masę ciała i odpowiednią ilość ruchu w codziennym życiu, jest duża szansa, że nasza latorośl nie porzuci tych zasad, nawet w najbardziej burzliwym okresie swojego życia.