Gdy hormony szaleją. Co możesz zrobić zanim dostaniesz się do lekarza?

Nie ma przesady w powiedzeniu, że hormony rządzą naszym życiem. To właśnie one pobudzają i zwalniają różne funkcje organizmu, np. tempo metabolizmu czy rytm bicia serca. Gdy są wydzielane w nadmiarze lub przeciwnie - jest ich w organizmie za mało, odczuwasz różne dolegliwości, a objawy zaburzeń hormonalnych są trudne do zdiagnozowania.

Jeśli bezskutecznie walczysz z nadwagą, nie masz siły ani energii do życia albo płaczesz z byle powodu. Nie obwiniaj się o łakomstwo, lenistwo czy słabość, bo takie reakcje mogą być wywołane właśnie rozregulowaniem gospodarki hormonalnej w organizmie. Jej kruchą równowagę bardzo łatwo naruszyć, choćby niewłaściwą dietą, lekami czy nadmiernie stresującą pracą. Niestety, na refundowaną wizytę u endokrynologa trzeba czekać czasem nawet kilka miesięcy.

Szybciej możesz zostać przyjęta do innego specjalisty, np. ginekologa endokrynologa, który zajmuje się m.in. leczeniem chorób związanych z zaburzeniami hormonów płciowych. Oczywiście, byś wyzdrowiała, potrzebna będzie kuracja hormonalna, ale czekając na wizytę, możesz złagodzić sama wiele dolegliwości. Szczególnie, jeśli, np. masz już wcześniej rozpoznaną chorobę i znasz jej objawy.

Za kłopoty związane z utrzymaniem prawidłowej wagi odpowiedzialna często jest tarczyca. Produkuje hormony, które m.in. wpływają na tempo przemiany materii. Zła praca gruczołu spowodowana niedoczynnością lub chorobą autoimmunologiczną Hashimoto sprzyja tyciu.

Co możesz zrobić sama: Postaraj się zwiększyć ilość białka w diecie (1,5-2g na kg masy ciała). Jedz więcej chudego mięsa, ryb, twarogu. Ponieważ jednak białko zakwasza organizm, zwiększ porcje warzyw. Unikaj tylko surówek z kapusty (oprócz kiszonej), sałatek z surowym brokułem, kalarepą, kalafiorem. Zrezygnuj z cukru - spowalnia metabolizm; kaszy jaglanej, orzeszków ziemnych, produktów sojowych - zawierają związki hamujące produkcję hormonów. Przyjmuj selen w tabletkach (nie wchłania się w obecności cukru!). Niedoczynności często towarzyszy nietolerancja glutenu, laktozy i białka mleka krowiego. Sprawdź, jak reagujesz na produkty, które je zawierają.

Masz trudności z koncentracją, twoja sylwetka najbardziej zaokrągla się w talii, trudno ci schudnąć. To objawy, które mogą świadczyć o insulinooporności. Insulina to hormon, który obniża stężenie glukozy we krwi. Jej poziom zaburza jedzenie dużych ilości węglowodanów prostych - słodyczy, białego pieczywa, ale też stres i brak ruchu.

Co możesz zrobić sama: Jedz produkty zawierające węglowodany złożone, np. chleb razowy, ponieważ są wchłaniane wolniej niż węglowodany proste (biała bułka). Zrezygnuj ze słodyczy i słodkich owoców m.in. bananów, winogron, gruszek. Wybieraj produkty o niskim indeksie glikemicznym. Przerwy między twoimi posiłkami nie powinny być dłuższe niż 4 godziny, bo w przeciwnym razie zaburzasz wydzielanie insuliny. Pij herbatkę z liści morwy białej - obniża poziom cukru we krwi. Jeśli uda ci się pokonać zmęczenie, wybieraj się codziennie na krótki spacer.

Chora tarczyca może produkować też za dużo hormonów (nadczynność). Czasem jest to także skutek zaburzenia autoimmunologicznego, jakim jest choroba Gravesa-Basedova. Charakterystycznym objawem nadczynności jest stałe osłabienie, szybkie chudnięcie mimo normalnego apetytu, kołatanie serca, drżenie rąk, osłabienie mięśni. Nadczynności z reguły towarzyszy powiększenie tarczycy - to wyraźne zgrubienie u nasady szyi. Gdy lekarz pierwszego kontaktu zleci ci badania krwi i wyniki wskazują na nadczynność, nie czekaj na wizytę u endokrynologa. Zgłoś się ponownie do lekarza pierwszego kontaktu, który rozpocznie już leczenie.

Co możesz zrobić sama: Zrezygnuj z używek - papierosów, mocnej kawy, herbaty - dodatkowo pobudzają układ nerwowy. Wzbogać dietę w produkty bogate w wit. z grupy B, które pomagają go wyciszyć lub przyjmuj je w tabletkach. Wybieraj jedzenie o niskim indeksie glikemicznym, bo nadczynności często towarzyszy tzw. insulinooporność. Unikaj dużego wysiłku fizycznego i nie obwiniaj się o lenistwo. Wykorzystuj wolne chwile na odpoczynek.