Jak dbać o oczy latem?
O tym, że skórę trzeba chronić przed słońcem, wie chyba każdy. Za to związek między oczami i promieniowaniem UV nie jest już tak powszechnie znany. A szkoda, ponieważ zaniedbania w tym temacie mogą prowadzić do poważnego uszkodzenia wzroku. Zapoznaj się z tym artykułem i następnym razem dobrze się zastanów, zanim postanowisz zostawić okulary przeciwsłoneczne w domu.
Na krótką metę nadmiar promieniowania UV, na przykład podczas uprawiania sportów przy dużym nasłonecznieniu, może powodować zapalenie rogówki. Staje się ona obrzęknięta i bolesna, co może prowadzić do znacznego osłabienia ostrości wzroku, a nawet do czasowego zaniewidzenia.
Przewlekłe narażenie na słońce może skutkować natomiast zaćmą, czyli zmętnieniem soczewki oka (przynajmniej co dziesiąta zaćma to bezpośredni efekt działania promieni UV), zwyrodnieniem plamki żółtej, skrzydlikiem (to przerost spojówki w wewnętrznym kąciku oka, który może zawężać pole widzenia i wymagać operacyjnego usunięcia), a nawet nowotworem okolicy powiek.
Osoby długo przebywające na słońcu, przyjmujące leki zwiększające wrażliwość na światło (tak zwane fotouczulacze). Trzeba również uważać na niektóre antybiotyki (tetracykliny i sulfonamidy), tabletki antykoncepcyjne, leki moczopędne i uspokajające. Szczególnie ostrożni powinni być ci, którzy przeszli operację zaćmy, chyba że wszczepiono im soczewki chroniące przed promieniowaniem UV.
Rak podstawnokomórkowy powiek może rozprzestrzeniać się na gałkę oczną, prowadząc do jej zniszczenia. Jeszcze szybciej rozprzestrzenia się rak kolczystokomórkowy, ale najgroźniejszy jest czerniak. Tu ryzyko zachorowania wiąże się z krótką, lecz intensywną ekspozycją na słońce i poparzeniami skóry powiek oraz oczu.
Ten najczęstszy nowotwór gałki ocznej u dorosłych, rozpoczyna się zwykle w środkowej części oka i może wyglądać jak niewielka plamka na tęczówce, zmieniać kształt źrenicy albo prowadzić do nieostrego widzenia.
Zwiększa się też częstość zachorowań na rzadkiego niegdyś raka spojówki. Szczególnie zagraża on osobom, które mają na skórze ponad sto znamion (pieprzyków).
Warto pamiętać jednak, że promienie UV (byle nie w nadmiarze) są niezbędne do prawidłowej regulacji snu i czuwania, czyli do tego, żebyśmy mogli się wyspać.
Trzeba zaopatrzyć się w kapelusz z szerokim rondem albo czapkę z daszkiem i w okulary przeciwsłoneczne z filtrem. Najlepsze są duże oprawki zaginające się z boków twarzy.
Ale nawet najlepsze okulary nie uchronią nas przed intensywnymi źródłami promieniowania UV, takimi jak łóżka opalające, mocno nasłoneczniony, ośnieżony stok, światło powstające podczas spawania, czy oglądanie zaćmienia słońca.
Tu konieczne są specjalne, silniejsze osłony. Inaczej grozi nam nawet uszkodzenie siatkówki i trwała utrata tak zwanego widzenia centralnego.
Wiedz, że tanie okulary przeciwsłoneczne bardziej szkodzą oczom, niż pomagają. Zmniejszając ilość światła widzialnego, które wpada do oka, sprawiają, że źrenice rozszerzają się, skutkiem czego do oka trafia jeszcze więcej promieni UV, niż gdybyśmy chodzili bez okularów.
Wszystkie skutki, które wynikają z nadmiernego narażenia na słońce, można wykryć podczas rutynowego badania przez okulistę, odwiedź więc go raz w roku.