Jak dbać o układ nerwowy?
O układzie nerwowym przypominamy sobie dopiero wtedy, gdy daje o sobie boleśnie znać. Odpowiedzialny jest za wiele niezbędnych dla funkcjonowania organizmu procesów, takich jak pamięć i koncentracja, ale także sprawne działanie połączeń neuronów, mięśni i mózgu. Niestety, nasz obecny styl życia przyczynia się do zaburzeń w jego obrębie, co naraża nas na ciężkie choroby i powikłania. Jak dbać o układ nerwowy? Co mu najbardziej szkodzi?
Dlaczego układ nerwowy jest kluczowy? Ponieważ kieruje wszystkimi funkcjami życiowymi organizmu. Uznaje się, że jest najbardziej skomplikowany i, razem z układem krążenia, zaliczamy go do tzw. układów scalających. Podzielony jest na dwie części. Pierwsza z nich, zwana centralną lub ośrodkową, zbudowana jest z rdzenia kręgowego i mózgowia. Odpowiada m.in. za temperaturę ciała, częstotliwość akcji serca, ciśnienie tętnicze krwi oraz równowagę wodną organizmu. Druga zbudowana jest ze wszystkich zwojów i nerwów. Określa się ją mianem układu obwodowego - przekazuje m.in. ważne informacje między narządami, a wszystkimi komórkami w organizmie.
Cały układ nerwowy jest często narażony na nieprawidłowe działanie oraz podatny na różne choroby. Niektóre z nich mają rodzaj pierwotny, inne mogą się przydarzyć w ciągu całego życia. Bardzo często zależą od czynników zewnętrznych i patogenów: zalicza się do nich np. epilepsję oraz choroby Alzheimera czy Parkinsona. Oczywiście, nasz styl życia może również przyczynić się do nieprawidłowego działania układu nerwowego i pozornie nie być z nim bezpośrednio związany.
Układ nerwowy może dać o sobie znać na wieloraki sposób. Często mogą pojawiać się nerwobóle, które mogą być spowodowane stanem zapalnym. Charakteryzują się odczuciem silnego, piekącego i kłującego bólu, który może mieć różną intensywność. Ale nie tylko one mogą świadczyć o nieprawidłowym działaniu układu nerwowego. Niektóre z symptomów początkowo wydają się z nim niepowiązane. Co powinno wzbudzić czujność? Przede wszystkim nagłe i częste pojawienie się sztywności karku, drżenie, napięcie, zaburzenia w odczuwaniu bodźców, trudności w utrzymywaniu równowagi, zaburzenia widzenia, zawroty głowy, a także nietrzymanie moczu oraz zaburzenia osobowości.
Leczenie schorzeń związanych z układem nerwowym może być złożone i skomplikowane. Zauważając jakiekolwiek niepokojące symptomy warto udać się do lekarza, który skieruje na odpowiednie badania lub poprosi o konsultacje specjalistę. Niestety, lepiej nie wdrażać jakiejkolwiek kuracji samodzielnie, ponieważ może ona bardziej zaszkodzić, niż pomóc.
Wiele czynników może wpłynąć na nieprawidłowe działanie układu nerwowego, a także narazić go na szwank. Często fundujemy sobie je sami, np. paląc papierosy, pijąc nadmierne ilości alkoholu lub stosując niezbilansowaną, obfitującą w tłuszcze trans dietę (ubogą w cenne wartości odżywcze). Szkodliwy dla niego jest również długotrwały stres, który jest coraz częściej obecny w życiu młodych (i nie tylko) ludzi.
Aby układ nerwowy działał prawidłowo i zminimalizować ryzyko jego degradacji, warto zmienić swój styl życia. Przede wszystkim zrezygnować z używek oraz postarać się ograniczyć ilość stresu. Jest to trudne, ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby znaleźć odpowiednie dla siebie techniki relaksacyjne.
Magnez jest pierwiastkiem, który ma niebagatelny wpływ na prawidłowe działanie układu nerwowego. Aby o niego zadbać, wystarczy włączyć do diety produkty, które go zawierają. Źródłem magnezu są przede wszystkim długoziarniste kasze, orzechy oraz np. pestki dyni lub słonecznika. Znaleźć je można również w bananach oraz sezamie. Magnez pomaga dostarczać glukozę do wszystkich komórek organizmu, a także wspiera tworzenie się tzw. neuroprzekaźników.
Do prawidłowego działania układu nerwowego, prócz magnezu, niezbędny jest kwas foliowy, który zapewnia jego sprawny rozwój. Znaleźć go można w wielu warzywach, przede wszystkich tych z rodziny kapustnych. Dlatego warto, aby w diecie obecne były sałata, kapusta czy brukselka, a także inne: rzodkiewka, melony, kiełki soi, soczewica czy brokuły.
Choć przez niektórych mięso i ryby okryły się złą sławą, nie zawsze warto je całkowicie eliminować z diety. Przede wszystkim dlatego, że znaleźć w nich można tryptofan i fenyloalaninę, które odpowiadają za pracę centralnego układu nerwowego, a także stymulują organizm do wytwarzania neuroprzekaźników. Poza tym fenyloalanina przekształcana jest w hormony: adrenalinę (zwiększa odporność i funkcje poznawcze) oraz serotoninę (zwaną również "hormonem szczęścia").