Jak leczyć przewlekłą pokrzywkę?
Mianem pokrzywki określamy swędzące bąble o różowym lub porcelanowobiałym zabarwieniu, pojawiające się najczęściej na twarzy i kończynach. Zazwyczaj jest to alergiczna reakcja na pokarmy (mleko, jaja, konserwanty) lub leki (penicyliny, sulfonamidy), która szybko zanika po usunięciu czynnika prowokującego. Bywa jednak, że bąble utrzymują się latami, dezorganizując życie chorych.
Bąble albo są obecne cały czas, choć zmienia się ich lokalizacja na skórze, albo pojawiają się i znikają, przy czym nawroty są częste. Oprócz bąbli, pacjenci mogą się skarżyć na obrzęk błon śluzowych jamy ustnej, opuchliznę wokół oczu i ust, a niekiedy obrzęk dłoni, stóp, okolic intymnych i gardła (ten ostatni obrzęk może utrudniać oddychanie i wymaga pilnego leczenia).
Obrzęk naczyniowy towarzyszy nawet czterdziestu procentom chorych i choć nie swędzi tak jak bąble, może wywoływać ból i pieczenie. W ciężkich przypadkach dochodzi do spadku ciśnienia krwi, nudności i omdleń.
Nie. Mogą ją także wywołać bodźce termiczne (ciepło, zimno), mechaniczne (ucisk, tarcie), czy światło słoneczne. W części przypadków u źródeł choroby leżą schorzenia, takie jak toczeń, białaczka, zakażenia (mononukleoza), zaburzenia hormonalne, choroby tarczycy.
U niektórych osób bąble pojawiają się lub zaczynają bardziej swędzieć w stresie, zdenerwowaniu, po wysiłku fizycznym, przy przegrzaniu. Niestety, mimo szczegółowych badań, często nie udaje się znaleźć przyczyny – mówimy wtedy o pokrzywce idiopatycznej.
Stosuje się przede wszystkim preparaty antyhistaminowe, zazwyczaj w kombinacji: preparat starszej i nowszej generacji. Nie pomagają jednak wszystkim chorym i wtedy lekarz może zalecić: preparaty z grupy antagonistów receptorów H2 (używane zwykle przy niestrawności i nadkwaśności żołądka), doustne sterydy (nie należy ich podawać długotrwale), doksepinę (lek przeciwdepresyjny – pomaga zmniejszyć świąd), nifedypinę, zileuton.
W wyjątkowo opornych przypadkach można wypróbować cyklosporynę (hamuje układ odpornościowy), sulfasalazynę, dapson, kolchicynę (przeciwreumatyczna), czy omalizumab.
Przy łagodnych objawach należy unikać drażnienia obszarów, na których są bąble, schłodzić je wodą, strumieniem chłodnego powietrza, zimnym kompresem albo chłodzącym żelem (żele antyhistaminowe są nieskuteczne!).
Warto unikać czynników, które mogą nasilać pokrzywkę, jak nadmiar pitego alkoholu, przemęczenie, zdenerwowanie, przegrzanie, leki z grupy aspiryny, choć u osób zagrożonych zawałem lub udarem dzienna, niewielka dawka aspiryny może być utrzymana.
* Przewlekła pokrzywka nie jest chorobą alergiczną, nie należy więc naciskać na wykonanie testów alergicznych.
* Preparatów antyhistaminowych nie należy stosować w ciąży.