Kaszel suchy, kaszel mokry...
Ten dokuczliwy objaw chorobowy ma zadanie do spełnienia - usuwa z dróg oddechowych zarazki.
Panią Julię usłyszałam przez drzwi gabinetu. Z poczekalni dochodził szczekający, uporczywy, suchy kaszel. Zaprosiłam pacjentkę poza kolejnością, by nie rozsiewała wirusów wśród innych oczekujących.
- Męczę się tak już od 2 dni - powiedziała. - Nie mam gorączki, tylko łzawią mi oczy i męczą napady kaszlu. Poproszę o jakieś leki na powstrzymanie tego odruchu.
- Oczywiście są takie środki. Ale kaszel ma też dobre strony. Dzięki niemu z dróg oddechowych są usuwane czynniki chorobotwórcze, nadmiar wydzieliny, ciała obce. Kaszel jest objawem podrażnienia gardła, krtani, oskrzeli.
Obejrzałam gardło pani Julii. Było zaczerwienione, przekrwione. Migdałki trochę powiększone, ale bez nalotów.
- Zmiany zapalne w pani gardle obejmują również krtań. Na początku wirusowego zapalenia gardła i krtani śluzówka nieznacznie obrzęka i ulega przekrwieniu. To powoduje podrażnienie gardła i krtani, a w efekcie odruch kaszlowy - tłumaczyłam.
Poprosiłam pacjentkę, by zdjęła bluzkę i osłuchałam jej klatkę piersiową.
- Słyszę nieco świstów i furczeń w oskrzelach. To świadczy o zmianach zapalnych. Stąd ten suchy kaszel. Jest on bezproduktywny: nie powoduje usuwania wydzieliny. Dlatego zapiszę pani leki, które zmniejszą odruch kaszlowy i upłynnią wydzielinę w oskrzelach i krtani. Zacznie pani odkrztuszać. Przy mokrym kaszlu wraz z wydzieliną będzie pani usuwać wirusy.
- Od tego kasłania to już mnie bolą żebra i brzuch.
- Kaszel, tak jak kichanie, to bardzo intensywny wydech. Pracują przy nim także mięśnie brzucha. Uporczywy i "zrywający" kaszel może być przyczyną przepuklin pachwinowych. I powodować mimowolne popuszczanie moczu.
- To mi się zdarza, ale myślałam, że może do zapalenia gardła dołączyło się zapalenie dróg moczowych. Czy dostanę jakiś antybiotyk?
- Tego typu leki podaje się przy zakażeniach bakteryjnych, a pani ma infekcję wirusową. Obniża ona jednak odporność, a wirusy uszkadzają śluzówkę dróg oddechowych. To ułatwia rozwój zakażenia bakteryjnego - wyjaśniłam. - Jeśli pojawi się gorączka, a wydzielina zacznie się zabarwiać na żółto lub zielono, konieczny będzie antybiotyk.
Dr Maria Kędra, internista, kardiolog
