Kryształki, które niszczą stawy

Powstaje wskutek gromadzenia się kryształów moczanu sodu. Ich odkładanie się spowodowane jest zbyt dużym stężeniem kwasu moczowego. We krwi każdego z nas krąży pewna jego ilość, jednak sprawnie działający organizm usuwa go na bieżąco. U chorych na dnę moczanową dochodzi do tzw. hiperurykemii - to znaczy, że poziom kwasu moczowego jest przewlekle zbyt wysoki. Organizm, by pozbyć się tego nadmiaru, wytrąca go w postaci soli (moczanów), które jako kryształki osadzają się w organizmie, głównie w stawach, skąd trudno je wypłukać. Do jego nadmiaru dochodzi wskutek zwiększonej produkcji lub niedostatecznego wydalania.

Pierwszy atak zwykle przychodzi nocą. Ból jest nie do zniesienia i przez kilkanaście godzin przybiera na sile! Staw jest obrzęknięty, skóra w jego okolicy czerwona i gorąca. Może pojawić się gorączka, poczucie rozbicia i dreszcze. Dobra wiadomość: ból potrwa od kilku dni do 3 tygodni, a potem sam minie. Zła wiadomość: jeśli dna zaatakowała raz, można się spodziewać kolejnych ataków. Najpierw co 2-3 lata, z czasem - jeśli się nie leczymy - częściej.

Leczenie składa się z dwóch elementów: stosowania leków i właściwej diety. Dieta stanowi bardzo ważny czynnik, zapobiegający nawrotom choroby. Powinna zawierać jak najmniej związków zwanych purynami - efektem ich rozpadu jest kwas moczowy. Rozwojowi artretyzmu zapobiega dieta bogata w warzywa. Działają one odkwaszająco, są bogatym źródłem błonnika, kwasu foliowego i wit. C, które wykazują działanie ochronne przed rozwojem choroby. Terapia powinna trwać do końca życia. Po odstawieniu leków ilość kwasu moczowego się zwiększa, co prowadzi do kolejnych ataków.

W dnie moczanowej - w jej rozwoju i terapii - dużą rolę odgrywa styl życia.

1. Dieta: Z wykluczeniem pokarmów zwiększających poziom kwasu moczowego.

2. Masa ciała: Należy utrzymywać ją w normie. U osób z nadwagą i otyłością częściej dochodzi do krystalizacji kwasu moczowego.

3. Abstynencja: Należy całkowicie odstawić alkohol. Jego spożywanie przyspiesza formowanie się kryształków kwasu moczowego, bo alkohol zakwasza organizm (a więc i mocz).

4. Picie: Minimum 2 l wody dziennie, by zapewnić dobrą filtrację nerkową.

Są tworzone przez kryształki kwasu moczowego. Zwykle osadzają się pod skórą - ale czasem pojawiają się w narządach wewnętrznych. Czasem osiągają nawet wielkość kurzego jaja. Mogą uciskać nerwy, wywołując ból. Wtedy usuwa się je chirurgicznie. Zaawansowana dna moczanowa grozi uszkodzeniem nerek.

Zwykle zaczyna się od palucha

A dokładnie w stawie u jego podstawy. Tam najczęściej osadzają się kryształy moczanu sodu. Rzadko zajmują, przynajmniej na początku choroby, okoliczne stawy. Ale może się też zdarzyć, że pierwszy atak zostanie przypuszczony na staw kolanowy, barkowy, stawy palców dłoni czy inne stawy w stopie.

Pokarmy bepieczne:

Węglowodany: makarony, kasze, ciemne pieczywo, nieoczyszczony ryż.

Warzywa: bakłażan, dynia, cukinia, ogórek, sałata liściasta, botwina, czarna rzodkiew, buraki, por, kapusta, marchew, seler, pomidor, chrzan, fasolka szparagowa, kalarepa.

Owoce: kiwi, arbuz, ananas, jabłko, porzeczki, jagody, mandarynki, pomarańcze, cytryny, maliny, truskawki, awokado.

Chudy nabiał: jogurty, kefiry, twarogi.

Napoje: herbatki ziołowe, woda, rozcieńczone soki owocowe.

Tego trzeba unikać:

Tłuszcze zwierzęce: smalec, słonina, masło w dużych ilościach.

Ryby: wędzone, sardynki, szproty, śledzie, łosoś, pstrąg, makrela.

Napoje: alkoholowe, zwłaszcza piwo, ale też kakao, mocna herbata.

Tłusty nabiał: żółte sery, twaróg, śmietana.

Przysmaki: słodycze, ostre przyprawy.

Większość z nas pewnie słyszała o tym, że artretyzm ma duży związek ze stosowaną dietą. Nie wszystkie opinie na ten temat są jednak zasadne.

Czy to prawda?

W dnie moczanowej niewskazane jest jedzenie roślin strączkowych.

Nie :Tak uważano jeszcze do niedawna, a to dlatego, że rośliny strączkowe zawierają białko roślinne, które jest rozkładane do związków purynowych. Tymczasem najnowsze badania wykazały, że białko pochodzenia roślinnego, dostępne właśnie w roślinach strączkowych, wręcz sprzyja obniżaniu ryzyka tej choroby.

Chory na dnę może zjeść tylko 100 g mięsa dziennie.

Tak :Dzienną porcję mięsa, drobiu lub ryb określa się w sumie na 100-125 g. Jeśli chory ma wielki apetyt na mięso, powinno być ono długo gotowane w dużej ilości wody - to pozwala wypłukać z niego jak największą ilość puryn.

Chorzy na artretyzm muszą jeść potrawy o niskim indeksie glikemicznym.

Nie :Indeks glikemiczny mówi o tym, o ile wzrośnie poziom cukru we krwi po spożyciu danego pokarmu - a to problem, na który muszą uważać cukrzycy. Puryny to zupełnie inne substancje. Co więcej, np. mięso ma niski indeks glikemiczny - ale za to wysoką zawartość białka, a więc i puryn.