Nietrzymanie moczu: Jak radzić sobie z uciążliwym problemem

Nietrzymanie moczu, a więc epizody niekontrolowanego oddawania moczu  to choroba,  która, ze względu na różnice w budowie układu moczowego, znacznie częściej dotyka kobiety. Szacuje się, że w Polsce z  tą dolegliwością walczy łącznie około 30 proc. pań. Lekarze są zdania, że odsetek  ten nie ukazuje jednak rzeczywistej skali problemu. Kobiety często wstydzą się mówić o nietrzymaniu moczu, uznając przypadłość za wyjątkowo krępującą. Wiele z nich rezygnuje z konsultacji lekarskiej, chcąc ustalić przyczynę i wdrożyć leczenie na własną rękę - to duży błąd.

Chociaż choroba stereotypowo kojarzy się z osobami starszymi, nietrzymanie moczu może pojawić się w  każdym wieku. Lekarze zaznaczają, że częstość występowania uporczywej dolegliwości zwiększa się z wiekiem. Zgodnie z danymi zaprezentowanymi przez dr n. med. Artura Rogowskiego  oraz prof. dr hab. n. med. Włodzimierza Baranowskiego we wprowadzeniu do artykułu "Nietrzymanie moczu u młodych kobiet", choroba dotyczy około 25% kobiet w wieku 14-21 lat.

Zobacz również: Fizjoterapeutka uroginekologiczna: Jest masa kobiet, które nie wiedzą, kiedy mają orgazm

Problem z nietrzymaniem moczu może mieć różne przyczyny. Po konkretną diagnozę należy więc zgłosić się do lekarza. Panie najczęściej skarzą się na pierwsze objawy w trakcie ciąży lub zaraz po niej (szczególnie jeśli poród obywał się siłami natury).  Nietrzymanie moczu może wiązać się także z  nadwagą. Osoby otyłe,  u których wskaźnik BMI jest znacznie zawyżony,  cierpią na  tę przypadłość o 35 proc. częściej.

Medycyna wyróżnia trzy typy nietrzymania moczu:

•  wysiłkowe nietrzymanie moczu 
• naglące nietrzymanie moczu
• mieszane nietrzymanie moczu

Wysiłkowe nietrzymanie moczu związane jest z nagłym wzrostem ciśnienia w jamie brzusznej. Wyciek jest wówczas  epizodyczny i pojawia się w określonych sytuacjach. Często następuje podczas aktywności sportowej lub w trakcie kaszlu, lub kichania.  Nietrzymanie moczu typu naglącego często spowodowane jest występowaniem tzw. nadpobudliwego (nadreaktywnego) pęcherza. W tym przypadku pęcherz kurczy się, zanim  otrzyma od mózgu odpowiedni sygnał. Przyczyną takiej reakcji mogą być przebyte choroby (na przykład choroby neurologiczne, takie jak choroba Parkinsona) lub urazy.

Przyczyny nietrzymania moczu typu mieszanego są trudne do jasnego sprecyzowania. To  poniekąd połączenie dwóch poprzednich typów.

Lekarze wyróżniają jeszcze przejściowe nietrzymanie moczu, a więc stan spowodowany najczęściej przyjmowaniem leków lub trwającą infekcją układu moczowego.

Szacuje się, że około  28 proc. osób cierpiących na nietrzymanie moczu nie podejmuje leczenia, ponieważ nie wie, że jest to możliwe. 

Lekarze apelują,  by w przypadku zauważania niepokojących symptomów nie zwlekać - szybka diagnoza może sprawić, że problem zatrzyma się na wczesnym etapie lub zniknie. To znacząco poprawi komfort życia.

Jak wygląda leczenie nietrzymania moczu? Na początku lekarz przeprowadza szczegółowy wywiad. W jego trakcie dowiaduje się, kiedy problem  jest najbardziej uciążliwy. Następnie przeprowadzane jest rutynowe badanie uroginekologiczne oraz badanie USG. Dzięki wymienionym badaniom możliwe jest stwierdzenie ewentualnych zmian w ułożeniu narządów rodnych i pęcherza.

Leczenie nietrzymania moczu zazwyczaj rozpoczyna się od wdrożenia fizjoterapii, czasami uzupełnia się ją o elektrostymulację, która pozwala wzmocnić mięśnie dna miednicy. W  niektórych przypadkach lekarze zalecają  także leczenie farmakologiczne. 

Zobacz również: Jak leczyć nietrzymanie moczu?

Proces niwelowania uciążliwych objawów w przypadku nietrzymania moczu nie jest łatwy - wymaga uporu i konsekwencji. Aby pozbyć się problemu, należy także zmienić styl życia oraz wyeliminować niezdrowe nawyki. Co dokładnie zalecają eksperci?

1. Pacjenci skarżący się na nietrzymanie moczu powinni szczególnie dbać o swoją wagę. Jeśli nawet masa ciała  nie jest bezpośrednią przyczyną dolegliwości, wpływa na częstotliwość epizodów. Osoby otyłe powinny więc zacząć prowadzić bardziej aktywny tryb życia - to pomoże im pozbyć się dodatkowych kilogramów.
2. Ograniczenie kofeiny, a także zaprzestanie palenia tytoniu również powinno przyczynić się do zmniejszenia częstotliwości objawów.  To substancje, które zwiększą aktywność pęcherza.
3. Systematyczne ćwiczenie mięśni dna miednicy także jest pomocne.

W przypadku osób, które walczą z nietrzymaniem moczu, szczególnie ważne są regularne ćwiczenia mięśni dna miednicy, a więc tzw. mięśni Kegla. Odpowiadają one za trzymanie moczu w pęcherzu i pozwalają kontrolować zwieracz cewki.

Jeśli chcemy sprawdzić, czy nasze mięśnie dna miednicy są w dobrym stanie,  możemy wykonać prosty test.  Wystarczy, że w czasie oddawana moczu na chwilę wstrzymamy strumień. Jeśli uda nam  się zrobić to bez większych problemów, mięśnie Kegla działają bez zarzutu. Jeśli mimo prób nie będziemy mogli zatrzymać moczu (strumień zmniejszy się, ale nie zniknie), powinniśmy wdrożyć odpowiednie ćwiczenia. 

Zobacz również: Ćwiczenia mięśni Kegla: Jak je wykonywać