Podstawowe badanie ginekologiczne. Na czym polega?

Pierwsza wizyta u ginekologa dla większości kobiet wiąże się ze stresem i poczuciem wstydu. Przeważnie wynika to ze strachu przed nieznanym - młode dziewczyny zwyczajnie nie wiedzą, czego się spodziewać. Warto więc przygotować się do takiej wizyty, by lekarz nie zaskoczył nas ani pytaniem, ani czynnościami wykonywanymi na fotelu ginekologicznym.

Przeważnie nie ma potrzeby chodzić do ginekologa z dziewczynkami, które jeszcze nie miesiączkują. Jeśli rodzice mają problem z mówieniem o współżyciu, pierwszą wizytę można zaplanować przed rozpoczęciem aktywności seksualnej, by to lekarz opowiedział o metodach antykoncepcji i rozwiał wszelkie wątpliwości na temat stosunku. Jeśli dziewczyna nie skończyła 18 lat, lepiej wybrać się do ginekologa wieku rozwojowego, który specjalizuje się w leczeniu młodszych pacjentek. Warto powiedzieć lekarzowi, że to nasza pierwsza wizyta, dobry ginekolog przed każdą czynnością wytłumaczy, co za chwilę będzie się działo i przekaże informacje na temat sposobów zabezpieczenia, higieny intymnej, a także nauczy wykonywać kontrolne badanie piersi.

Mówi się, że nie należy przychodzić do ginekologa w trakcie okresu. Menstruacja rzeczywiście może zaburzyć wyniki badań, gdy jednak dzieje się coś poważnego i nie możemy zwlekać z wizytą, umówmy się jak najszybciej, nawet jeśli aktualnie krwawimy. W przypadku zwykłej wizyty kontrolnej najlepiej przyjść około 10 dni po zakończeniu okresu. Każda kobieta powinna odwiedzać ginekologa przynajmniej raz do roku. Gdy już rozpoczniemy regularne współżycie, raz na rok należy zrobić cytologię. Po 20. roku życia raz na dwa lata powinno się wykonać USG piersi, po 30. roku życia raz do roku, a po czterdziestce już nawet co pół roku. Wtedy też należy zacząć co dwa lata badać piersi mammografem.  

Poza wizytami i badaniami kontrolnymi do ginekologa chodzimy również wtedy, kiedy pojawiają się niepokojące objawy świadczące o zmianach chorobowych. Należy do nich nieregularne lub zbyt obfite i bardzo bolesne miesiączkowanie, a także całkowity zanik okresu. Do wizyty powinien również skłonić ból w trakcie lub po stosunku, objawy ciąży, wyczuwalny guzek w piersi, a także upławy, suchość pochwy, swąd, nieprzyjemny zapach czy zaczerwienienie warg sromowych. Idziemy również wtedy, gdy chcemy dobrać antykoncepcję.

Wystarczy jedynie zadbać o podstawową higienę, a więc podmyć się delikatnym mydłem lub płynem do higieny intymnej. Bardzo często nowoczesne gabinety ginekologiczne wyposażone są w łazienkę, w której możemy się rozebrać i umyć przed samym badaniem. Nie należy w okolicach intymnych używać dezodorantów, depilacja nie jest konieczna. Kilka dni przed wizytą nie powinno się stosować globulek dopochwowych ani irygacji, chyba że lekarz zalecił inaczej. Badanie wymaga rozebrania się od pasa w dół, dlatego dla własnego komfortu, lepiej założyć spódnicę. Jeśli ginekolog zechce zbadać również piersi, poprosi o ubranie dolnych partii ciała i rozebranie się od pasa w górę. Przed badaniem dobrze jest oddać mocz, by nie odczuwać ucisku na pęcherz.

Wizyta rozpoczyna się od wywiadu medycznego. Zostaniemy zapytane o to, kiedy zaczęłyśmy miesiączkować oraz o datę ostatniego okresu. Nie powinnyśmy się dziwić, jeśli lekarz będzie chciał dowiedzieć się, czy współżyjemy, czy kiedykolwiek byłyśmy w ciąży oraz w jaki sposób się zabezpieczamy. Następnie zapyta o cel wizyty. Jeśli przychodzimy z dolegliwościami, będziemy musiały dokładnie opisać, co nam dolega. Lepiej nie zatajać faktów, nawet jeśli są dla nas krępujące.

Następnie zostanie przeprowadzone podstawowe badanie ginekologiczne. Zostaniemy poproszone o rozebranie się od pasa w dół i położenie się na fotelu ginekologicznym oraz wsadzenie nóg w tzw. strzemiona, czyli podpórki na stopy. Lekarz oceni stan narządów płciowych z zewnątrz, a następnie wprowadzi dwa palce do pochwy, drugą rękę położy na podbrzuszu, by sprawdzić ułożenie i wielkość macicy. Drugim etapem badania jest wprowadzenie wziernika ginekologicznego. Lekarz dobiera jego rozmiar do wielkości przedsionka pochwy pacjentki tak, by badanie było jak najbardziej komfortowe i bezbolesne. Narzędzie umożliwia obejrzenie stanu dróg rodnych, a jeśli to konieczne - pobranie wymazu z pochwy. Jeśli pacjentka jest dziewicą, lekarze przeważnie nie przeprowadzają wziernikowania, a zamiast wprowadzać palce do pochwy, badanie robią przez odbyt.

Delikatnie wykonane badanie ginekologiczne powinno być całkowicie bezbolesne. Zanim umówimy się na pierwszą wizytę u ginekologa, warto zapoznać się z opiniami na jego temat. Niewłaściwy lekarz może nas zniechęcić do regularnego badania, tymczasem kontrola ginekologiczna jest bardzo ważnym elementem profilaktyki nowotworowej.