Przewlekły kaszel. Sprawdź, co może ci dolegać

Jeśli pokasływaniu nie towarzyszą typowe objawy przeziębienia czy grypy, trudno samemu określić jego przyczynę. Wiele osób zastanawia się, czy to nie alergia, bo wiosną i latem pylą alergizujące rośliny (np. dąb i brzoza). Aby rozwiać wątpliwości, trzeba pójść do lekarza. Oto rady, na co zwrócić uwagę, by droga do diagnozy była łatwiejsza.

Lekarze podkreślają, że kaszel to tylko objaw. Aby wyzdrowieć, trzeba znaleźć jego przyczynę. Oto częste choroby, którym towarzyszy.

● Pamiątka po przeziębieniu. Po infekcji wirusowej dróg oddechowych niektórzy pacjenci cierpią na tzw. nadreaktywność oskrzeli, czyli męczący suchy kaszel. Może on trwać nawet do 8 tygodni. Jeśli jednak po tym czasie nie mija, trzeba iść do lekarza.

● Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POCHP). Uporczywy kaszel jest skutkiem np. palenia papierosów lub narażenia na szkodliwe czynniki zewnętrzne, np. zanieczyszczenia. Internista kieruje do pulmunologa, który zleca terapię.

● Refluks żołądkowo-przełykowy. Kaszel, zwłaszcza jeśli nasila się w pozycji leżącej, może świadczyć o cofaniu się treści żołądka do przełyku. Konieczna jest wizyta u gastrologa (na NFZ ze skierowaniem od internisty).

● Skutek przyjmowania niektórych leków. Kaszel to częsta konsekwencja stosowania lekarstw na nadciśnienie i choroby serca. Trzeba zwrócić się do lekarza prowadzącego, który może zmienić leki.

W leczeniu kaszlu alergicznego specjaliści mają do dyspozycji wiele preparatów. Dobiera się je w zależności od objawów towarzyszących. Oto zasady skutecznego leczenia.

● Usunięcie lub ograniczenie źródła alergenu. W przypadku np. uczulenia na pyłki trzeba unikać przebywania w miejscach, gdzie panuje stężenie groźnych dla nas alergenów (np. parki).

● Leki antyhistaminowe (tabletki, krople). Blokują histaminę – substancję uwalnianą w kontakcie z alergenem, wywołującą reakcję alergiczną. Gdy atak alergii dopadnie cię nagle i nie masz przy sobie leków na receptę, kup w aptece ich odpowiedniki, z mniejszą dawką substancji czynnej (np. Allegra, ok. 10 zł; Zyrtec ok. 11 zł).

● Odczulanie. To jedyna dostępna terapia, która leczy przyczyny alergii wziewnej, a nie tylko jej objawy. Polega na podawaniu szczepionek w postaci zastrzyków (na NFZ) lub tabletek (roczny koszt to ok. 1600 zł).

Pomoże na każdy rodzaj dolegliwości, bo skutecznie koi podrażnione kaszlem zakończenia nerwowe dróg oddechowych. Łyżkę siemienia lnianego zalej szklanką wrzątku. Wymieszaj. Pij 2 razy dziennie.

Kaszel alergiczny może wywoływać wiele czynników. Najczęściej są to: roztocza kurzu domowego, pyłki, rośliny, pleśń, zwierzęta, kosmetyki, leki. Co trzeba o nim wiedzieć?

● Pojawia się po kontakcie z uczulającym nas alergenem. Jeśli kaszel występuje tylko w określonych sytuacjach: np. gdy odkurzasz, bawisz się z psem, spacerujesz w parku, a nawet na skutek zmiany pogody – może być objawem alergii.

● Najczęściej ma charakter sezonowy. Alergia na pyłki drzew nasila się wiosną, na pyłki traw i grzybów – latem. Z kolei alergia na kurz domowy najbardziej dokucza nam jesienią i zimą. Alergia, której objawy utrzymują się przez cały rok dotyczy np. roztoczy kurzu domowego czy sierści zwierząt domowych.

● Towarzyszą mu dodatkowe dolegliwości. Są to: zapalenie spojówek, łzawienie, swędzenie, pieczenie oczu, uczucie piasku pod powiekami, wodnisty katar, zatkany nos, kichanie, świszczący oddech.

Droga do diagnozy: 

● Wizyta u internisty. Po osłuchaniu klatki piersiowej lekarz zapyta m.in., jak długo trwają objawy, kiedy się nasilają. Przy przewlekłym kaszlu konieczny jest rentgen płuc, aby wykluczyć inne choroby (patrz ramka obok).

● Niezbędny alergolog. Kieruje do niego internista. Alergolg może zlecić m.in.: przeprowadzenie testów skórnych, spirometrię (w kierunku astmy), oznaczenie przeciwciał IgE (odpowiedzialnych za reakcję alergiczną) z surowicy krwi.

●Kontrola u laryngologa. Jest zalecana nawet w przypadku podejrzenia alergii. Czasem przewlekły kaszel to skutek nieprawidłowości w budowie nosa lub problemów z gardłem. Wymagane skierowanie.

Dr n. med. Piotr Niedziałkowski, alergolog, specjalista chorób wewnętrznych