Żałoba: Czym się charakteryzuje? Ile trwa?
Żałoba to zakorzenione w tradycji i uzewnętrznione odzwierciedlenie tego, co dzieje się z kimś, kto stracił kogoś bliskiego. W przeciwieństwie do przeżywania straty, które zachodzi wewnątrz nas, podyktowana jest kulturowo lub religijnie. Ma co najmniej kilka znaczeń, których punktem odniesienia jest sfera emocjonalna i tradycja. Ile powinna trwać żałoba po współmałżonku, a ile po rodzicach lub dziecku? Czym charakteryzuje się i kiedy ogłasza się żałobę narodową? Jaki strój wybrać na pogrzeb? Odpowiedź na te i inne pytania znajdziesz poniżej.
Żałoba ma dwa znaczenia. Jedno z nich odnosi się do sfery emocjonalnej. Osoby w żałobie manifestują swój stan oraz ból po śmierci bliskiej osoby i oddają jej szacunek w działaniach i postępowaniu, między innymi poprzez noszenie czarnych ubrań, ale nie tylko. Kolejnym punktem odniesienia jest tradycja, która w wielu kręgach kulturowych nakazuje, aby osoby blisko związane ze zmarłym okazywały żałobę. Wyraża się ją na kilka sposobów. Na przykład ubieranie się w całości na czarno (lub inny, przyjęty w danej kulturze, kolor), noszenie przynajmniej jednej czarnej rzeczy lub żałobnej wstążki albo czarnej opaski z krepy na ramieniu.
Jak długo powinna trwać żałoba?
W naszym kręgu kulturowym żałoba po śmierci współmałżonka trwa rok i sześć tygodni. W przypadku śmierci rodziców okres żałoby wynosi sześć miesięcy, a przez kolejne pół roku trwamy w tzw. pół żałobie. Charakterystyczne dla niej jest noszenie szarych, stonowanych strojów. Po rodzeństwie i dziadkach żałoba trwa pół roku, czyli tyle, ile po śmierci rodziców. Natomiast po dalszych krewnych żałoba trwa trzy miesiące.
Ile trwa żałoba po dziecku?
Nie ma jasno sprecyzowanego okresu noszenia żałoby po śmierci dziecka. Niektórzy twierdzą, że powinien trwać przynajmniej dziewięć miesięcy - czyli tyle, ile wynosi czas od poczęcia do narodzin. Jednakże ból po śmierci dziecka jest tak traumatycznym przeżyciem, że okres dziewięciu miesięcy może okazać się absolutnie niewystarczający. Kwestię tę powinno się zostawić rodzicowi.
Znakiem rozpoznawczym osób noszących żałobę jest ich codzienny czarny ubiór lub noszona na ramieniu czarna opaska. Ale nie tylko. Z żałobą wiąże się także pewne charakterystyczne zachowania i zasady, których przestrzega się właśnie z uwagi na ból i smutek noszony w sercu po śmierci kogoś bliskiego. W tym okresie powstrzymujemy się między innymi od udziału we wszystkich imprezach rozrywkowych i unikamy tańczenia.
Żałoba narodowa
Żałobę narodową po śmierci osoby ważnej lub zasłużonej dla kraju ogłasza prezydent. Pomimo iż większość z nas nie znała osoby zmarłej osobiście, powinno się przestrzegać właściwych zachowań. Żałoba narodowa może trwać maksymalnie trzy miesiące i obowiązywać:
• do pogrzebu,
• podczas pogrzebu,
• po pogrzebie.
Wszyscy żałobnicy, którzy biorą udział w pogrzebie, powinni być stosownie ubrani. Najwłaściwszy jest kolor czarny. W miesiącach, kiedy ubieramy wierzchnie okrycie, wskazane jest, aby wybierać to w ciemnych kolorach i dopasować do niego czarne obuwie. Latem na pogrzeb mężczyźni mogą założyć białą koszulę z krótkim rękawem, a do niej czarny krawat. Kobiety do czarnych sukien czy kostiumów powinny dopasować czarne rajstopy oraz czarne obuwie (również latem). Do stroju żałobnego zaliczają się też czarny welon lub woalka (na kapeluszu bądź upięta bezpośrednio na włosach).
Osoby z dalszej rodziny lub niespokrewnione zazwyczaj nie ubierają się na czarno, jednak w dobrym tonie jest postawić na ciemne odcienie. Nie na miejscu są kolorowe i pstrokate ubiory lub odzież sportowa albo taka, która odkrywa zbytnie partie ciała np. sukienki czy bluzki na ramiączkach, krótkie spodenki. Obecnie zanika praktykowany i przestrzegany kiedyś zwyczaj, czyli całkowity brak biżuterii podczas pogrzebów i w okresie żałoby oraz unikanie stosowania perfum.
