Efekty starzenia można odwrócić! Nareszcie...
Objawy starzenia się można cofnąć, cały proces starzenia odwrócić, przynajmniej do pewnego stopnia - przekonują na łamach czasopisma "Cell" naukowcy z Salk Institute. Wyniki ich badań pokazały, że okresowe pobudzanie ekspresji genów istotnych dla naszego rozwoju embrionalnego, ale potem nieczynnych, może odwrócić zmiany nieuchronnie pojawiające się w miarę upływu czasu. W laboratorium udało im się nie tylko odmłodzić komórki ludzkiej skóry, ale i przedłużyć myszom życie.
Marzenie o zachowaniu młodości, opóźnieniu starzenia się skóry i zmniejszenia zmarszczek towarzyszy ludziom zapewne już od stuleci, odkąd zaczęli żyć na tyle długo, by rzeczywiste skutki starzenia się obserwować. Teraz wydaje się, że to marzenie może zacząć się spełniać. Tak przynajmniej twierdzą badacze z Gene Expression Laboratory Instytutu Salk, którzy ogłosili właśnie odkrycie metody, jak można to zrobić. Nasze badania pokazują, że proces starzenia nie musi zawsze przebiegać w jednym kierunku - mówi szef zespołu, prof. Juan Carlos Izpisua Belmonte. Jest w nim pewna plastyczność i z pomocą ostrożnej manipulacji można sprawić, że zacznie się cofać - dodaje.
Badacze z La Jolla w Kalifornii postanowili skorzystać z tak zwanej metody reprogramowania komórek, która pozwala cofać dorosłe komórki do fazy tak zwanych indukowanych komórek pluripotencjalnych (iPSC), które potem mogą - mnożąc się - tworzyć różne tkanki ciała. Metodę tę wymyślił jeden z laureatów nagrody Nobla w dziedzinie medycyny z 2012 roku, Shinya Yamanaka, a zestaw genów, które pozwalają do owego cofnięcia się w czasie doprowadzić nazywa się czynnikami transkrypcyjnymi Yamanaki.
Naukowcom z Salk Institute nie zależało na cofaniu komórek do fazy iPSC, ale na ich odmłodzeniu. W tym celu poddali je działaniu czynników transkrypcyjnych tylko okresowo, przez pewien czas. Chcieli sprawdzić, czy takie postępowanie poprawi stan zdrowia myszy, wydłuży ich życie, a równocześnie pozwoli uniknąć procesów powstawania nowotworów, które towarzyszą stałemu działaniu czynników Yamanaki. Okazało się, że tak.
Te doświadczenia pokazały badaczom, że procesy starzenia się przebiegają prawdopodobnie w oparciu o mechanizmy epigenetyczne i nie można wykluczyć, że właśnie blokując te mechanizmy, będzie je można opóźnić. To oznaczałoby, że próby cofnięcia procesów starzenia się nie wymagałyby podawania samych czynników transkrypcyjnych, ale być może tylko pewnych substancji związanych z aktywnością tych czynników. To otworzyłoby drogę do faktycznego tworzenia... eliksiru młodości.
Oczywiście myszy to nie ludzie i zdajemy sobie sprawe, że odmłodzenie osoby byłoby prawdopodobnie znacznie bardziej skomplikowane"- dodaje Izpisua Belmonte. Ale nasze badania wskazują, że proces starzenia może chetniej poddawać się jakimś terapeutycznym działaniom, niz wcześniej przypuszczaliśmy" -dodaje Tak, czy inaczej zadanie jest wciąż bardzo skomplikowane i autorzy pracy nie spodziewają się, by jakaś oparta na ich odkryciu terapia doszła do etapu testów klinicznych wcześniej, niż za jakieś 10 lat.