Martwy noworodek na śmietniku w Skwierzynie. Dzieciobójstwo i zabójstwo dziecka w świetle prawa
W Skwierzynie w województwie lubuskim na jednym ze śmietników znaleziono martwego noworodka. Sprawę bada policja i prokuratura. Obecnie trwają czynności mają na celu ustalenie przyczyn śmierci dziecka. Przyjrzyjmy się więc, jak wygląda dzieciobójstwo oraz zabójstwo dziecka w świetle prawa i jakie są różnice w przypadku tych dwóch przestępstw.
Zwłoki noworodka w Skwierzynie
Do znalezienia zwłok noworodka doszło w niedzielę 10 kwietnia w Skwierzynie. Informacje o zdarzeniu podało w poniedziałek Polskie Radio Zachód. Przekazano, że zwłoki dziecka zostały zabezpieczone do sekcji i przewiezione do Zakładu Medycyny Sądowej w Poznaniu. Obecnie śledczy próbują ustalić, co się wydarzyło i jaka była przyczyna śmierci noworodka.
Zapytaliśmy rzecznika Prokuratury Okręgowej w Gorzowie Wielkopolskim Łukasza Gospodarka o to, jak doszło do odnalezienia ciała, jakie czynności podjęto i co udało się ustalić w tej sprawie. Jednak z uwagi na toczące się obecnie czynności procesowe, jak również dobro postępowania, rzecznik prokuratury nie mógł udzielić szczegółowej odpowiedzi na pytania.
Dzieciobójstwo a zabójstwo dziecka
Informacje dotyczące śmierci dziecka szczególnie poruszają opinię publiczną. Budzą jeszcze większe emocje, gdy okazuje się, że życie odebrał mu rodzic. W Polsce nie raz było głośno o sprawach, w których ofiarami były dzieci. Między innymi Madzia z Sosnowca, Szymon z Będzina i Hania z Kłodzka zginęli z rąk najbliższych osób.
Mówiąc potocznie o zabiciu dziecka, używa się terminu dzieciobójstwo. Jak się okazuje, zgodnie z Kodeksem karnym, by doszło do dzieciobójstwa, muszą zostać spełnione określone warunki.
Art. 149 mówi, że dzieciobójstwa dopuszcza się matka, która zabija dziecko w okresie porodu pod wpływem jego przebiegu. Czyn ten podlega karze pozbawienia wolności od trzech miesięcy do lat pięciu.
Oznacza to, że dzieciobójstwa może dopuścić się jedynie biologiczna matka dziecka i musi być ono w bezpośrednim związku z porodem. W głównej mierze chodzi tu o określony czas, więc zabicie dziecka w późniejszym okresie nie jest już dzieciobójstwem.
W przypadku zabicia dziecka, które nie było spowodowane porodem, dochodzi do popełnienia przestępstwa z art. 148 k.k., czyli zabójstwa. Za ten czyn ustawodawca przewidział karę pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 8, karę 25 lat albo karę dożywotniego pozbawienia wolności.
Kolejne paragrafy tego artykułu mówią również o zabiciu człowieka m.in. ze szczególnym okrucieństwem. W takiej sytuacji zmienia się minimalna kara pozbawienia wolności i nie może być ona krótsza niż 12 lat. Poza tym warto podkreślić, że kto zabija człowieka pod wpływem silnego wzburzenia usprawiedliwionego okolicznościami, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.
Kiedy zabicie dziecka jest kwalifikowane jako dzieciobójstwo?
Wspomniany w przepisie okres porodu w tym kontekście nie oznacza tego samego terminu co w położnictwie. W tej sytuacji obejmuje on pojawienie się pierwszych bólów porodowych, urodzenie dziecka i następnie popłodu oraz czas po porodzie, gdy kobieta dochodzi do równowagi psychicznej.
Warto również zaznaczyć, że dzieciobójstwo jest uprzywilejowanym typem zabójstwa. Opiera się to na wpływie porodu na stan psychiczny matki. Uznaje się, że takie działanie może mieć m.in. poród z komplikacjami, skutkujący obrażeniami rodzącej i powodujący ponadprzeciętne cierpienie fizyczne i psychiczne. Co za tym idzie, wszelkie czynniki niezwiązane z porodem, które doprowadziły do zabicia dziecka, oznaczają, że czyn będzie kwalifikował się jako zabójstwo, a nie dzieciobójstwo. Mowa tu np. o sytuacji finansowej lub porzuceniu przez partnera.
Poza tym, nawet jeśli do zabicia dziecka dojdzie podczas porodu, ale było ono zaplanowane i uznano, że zabójstwo noworodka nie nastąpiło w wyniku przeżyć związanych z okresem porodu, to jest to czyn z art. 148 k.k. Najprościej mówiąc, by uznać, że doszło do dzieciobójstwa, musi zostać wykazany bezpośredni związek pomiędzy porodem a stanem psychicznym rodzącej.
Zgodnie z policyjnymi statystykami w latach 1999-2020 wszczęto 683 postępowań dotyczących dzieciobójstwa. Dane dotyczące przestępstw stwierdzonych, czyli zdarzeń, co do których w zakończonym postępowaniu przygotowawczym potwierdzono, że są przestępstwami, wskazują 280.
***
Zobacz także: