Skarby, które kryją się pod ziemią

Podziemia działają na wyobraźnię. Tu rodziły się legendy i... fortuny. Skrywają skarby, dzięki którym w dobrobyt obrastały takie miasta jak Bochnia (sól), Tarnowskie Góry (kruszce) czy Chełm (kreda). Podziemne trasy tworzą też piwnice dawnych ośrodków handlowych (Opatów, Kłodzko) - tu w chłodzie przechowywano takie cenne dobra jak wino, przyprawy korzenne, miód. W czasach wojen zapewniały zaś schronienie.

Polecamy najciekawsze miejsca, które wraz z obiektami na powierzchni tworzą wspólną historię.

Opatów, składy kupieckie

Leżący w Górach Świętokrzyskich Opatów był jednym z głównych miast Burtszynowego Szlaku. Tutejsi kupcy nie mogli jednak stawiać budynków magazynowych - ograniczeniem były miejskie mury - dlatego pogłębiali piwnice. Pod ziemią przechowywano same luksusowe towary: wino, przyprawy, tytoń, płótno, szkło i ceramikę.

Pierwsze składy powstały w XIII w., ale te, które zwiedzamy, są o 200 lat młodsze. Trasa liczy 0,5 km i wiedzie przez trzy poziomy (najniższy 14,5 m pod ziemią). A na powierzchni czeka kolegiata św. Marcina z murami z XII w.!

Podziemna Trasa, pl. Obrońców Pokoju 18, www.ziemia.opatow.pl, bilety - 13 zł.

Tarnowskie Góry, kopalnia srebra

Kopalnia Srebra... i Sztolnia Czarnego Pstrąga to zabytki klasy światowej - od 2017 r. są na liście UNESCO. Wchodziły w skład ogromnego kompleksu, w którym wydobywano srebro, ołów i cynk. Wykute w skale przodki, chodniki i potężne komory zobaczymy na liczącej 1740 m trasie po kopalni. By do nich dotrzeć, zjeżdża się szybem Anioł 40,5 m pod ziemię. Szlak w Sztolni Czarnego Pstrąga zaczyna się w parku Repeckiego i choć jest krótszy (600 m), to również atrakcyjny - całą trasę pokonuje się łodziami (w rzece pływają ryby!).

Widok połyskujących w ścianach żył rud jest magiczny. A na powierzchni wzrok przykuwają podcieniowe kamienice na tutejszym rynku.

Kopalnia Srebra, ul. Szczęść Boże 81,  www.kopalniasrebra.pl, bilety 40-42 zł.; Sztolnia Czarnego Pstrąga ul. Repecka,  www.sztolniapstraga.pl, bilety 30-32 zł.

Bochnia, kopalnia soli

W Bochni sól kamienną wydobywano od 1248 r. Przez 742 lata w jej poszukiwaniu wydrążono 60 km chodników i komór (najniższe są prawie 300 m pod ziemią). Ale nie tylko to zaskakuje podczas trasy przez najstarszą część kopalni. Oprócz poznania realiów górniczej pracy zobaczymy tu absolutnie wyjątkowe (bo wykute w solnych ścianach) sale, m.in. kaplicę św. Kingi, stajnię, boisko (tak, zdarzają się tu mecze) i restaurację (czynną!). Zalany korytarz pokonuje się łódką, a pochylnia okazuje się... zjeżdżalnią.

A tutejsze słone powietrze polecane jest na wiele dolegliwości dróg oddechowych.  Kopalnia Soli Bochnia, ul. Campi 15, www.kopalnia-bochnia.pl,  bilety 43-49 zł.

Chełm, kopalnia kredy piszącej 

Chełm leży na pokładach kredy. Mieszkańcy samodzielnie wydobywali ten minerał - i sporo zarabiali. Nie dziwi więc, że skała pod miastem przypomina ser szwajcarski. Zobaczymy to, przemierzając korytarze (2 km) Chełmskich Podziemi Kredowych. W trakcie wycieczki poznamy tajniki pozyskiwania kredy i spotkamy Bielucha - ducha niedźwiedzia, który widnieje w herbie Chełma. Trasa prowadzi do Góry Chełmskiej, na której szczycie warto zwiedzić bazylikę Narodzenia NMP, dawną katedrę unicką.

Chełmskie Podziemia Kredowe, ul. Lubelska 55A, www.podziemiakredowe.pl, bilet 12 zł. 

Kłodzko, podziemia miejskie

Podziemia miejskie Kłodzko już od średniowiecza było ważnym punktem na szlaku handlowym z Wrocławia do Pragi. Pod ulicami i domami przez setki lat rozbudowywano piwnice, w których magazynowano towary, a także... warzono piwo. Turyści mogą zwiedzać 600-metrową trasę wiodącą przez fragment podziemnej starówki. Wędrując labiryntem przejść i komnat, podglądamy życie dawnych kłodzczan, słysząc dźwięki miasta (np. gwar jarmarku). Mamy też okazję zajrzeć do pokoju... kata.

Trasa zaczyna się przy Twierdzy Kłodzkiej, która także ma podziemia do zwiedzania, ale najciekawsza jest jednak część "naziemna".   Podziemna Trasa Turystyczna, ul. Czeska, www.podziemia.klodzko.pl,  bilety 14 zł.