Seniorze, ten napój pomoże ci przetrwać upały. Jest pyszny i doskonale nawadnia
Wysokie temperatury mogą być poważnym zagrożeniem dla zdrowia, szczególnie u osób starszych. Organizm seniora reaguje na upał inaczej niż ciało młodszej osoby - wolniej oddaje ciepło, szybciej się odwadnia i często nie sygnalizuje pragnienia wystarczająco wyraźnie. Dlatego odpowiednie nawodnienie i lekka dieta to warunek bezpiecznego funkcjonowania w gorące dni. W tym sezonie koniecznie włącz do niej maślankę.
Spis treści:
Jak upały wpływają na organizm seniora?
Z wiekiem organizm coraz gorzej radzi sobie z regulacją temperatury. Spada zdolność do pocenia się, a jednocześnie zwiększa się wrażliwość na zmiany temperatury otoczenia. Dodatkowo uczucie pragnienia u osób starszych pojawia się często za późno, czyli wtedy, gdy odwodnienie już występuje. To niebezpieczne, bo może prowadzić do problemów z krążeniem, pogorszenia funkcji nerek, a nawet omdleń i w efekcie konieczności hospitalizacji.
Wysoka temperatura wymusza na organizmie większą utratę wody i elektrolitów: sodu, potasu i magnezu. Ich niedobór wpływa na samopoczucie, ale też na pracę mięśni, serca i układu nerwowego. U seniorów, którzy często przyjmują leki moczopędne lub mają przewlekłe choroby, bilans wodno-elektrolitowy jest szczególnie wrażliwy.
Dlaczego nawadnianie samą wodą to za mało?
Woda jest niezbędna, ale nie rozwiązuje wszystkich problemów. Sama nie zawiera elektrolitów ani wartości odżywczych, które organizm traci w czasie upału. Właśnie dlatego w dietetyce coraz częściej mówi się o "napojach funkcjonalnych" - czyli takich, które nie tylko gaszą pragnienie, ale też odżywiają. I tutaj pojawia się maślanka.
Maślanka - naturalny sprzymierzeniec seniora w upał
Maślanka to fermentowany napój mleczny, który powstaje podczas produkcji masła. Mimo prostego pochodzenia ma bardzo wartościowy skład:
- elektrolity (sód, potas, wapń, magnez) - uzupełniają to, co organizm traci z potem,
- białko serwatkowe - lekkostrawne, dobrze przyswajalne nawet przy osłabionym trawieniu,
- bakterie kwasu mlekowego - wspierają florę jelitową, wzmacniają odporność i poprawiają wchłanianie składników odżywczych,
- niski indeks glikemiczny - nie powoduje gwałtownych skoków cukru we krwi, co ma znaczenie u osób z cukrzycą.
Dzięki temu maślanka działa nie tylko jako napój orzeźwiający, ale też jako lekki posiłek lub dodatek do posiłku idealny na lato.
Czy maślanka faktycznie nawadnia organizm?
Tak, i to bardzo skutecznie. W porównaniach różnych napojów pod względem nawodnienia (tzw. "hydration index") maślanka wypada podobnie do napojów izotonicznych, a często nawet lepiej niż czysta woda. Dzieje się tak, ponieważ zawarte w niej białka i elektrolity zatrzymują wodę w organizmie na dłużej, zmniejszając ryzyko szybkiego odwodnienia.
Dodatkowo jej lekko kwaśny smak stymuluje ślinianki, co zwiększa komfort spożycia (szczególnie u osób, które mają suchość w jamie ustnej, typową dla wieku podeszłego).
Jak pić maślankę latem, żeby naprawdę pomogła?
Najlepiej wprowadzić ją systematycznie, ale umiarkowanie. Zalecana ilość to 1-2 szklanki dziennie - najlepiej między posiłkami, niekoniecznie na pusty żołądek.
Można ją pić solo lub z dodatkami, które wzmacniają jej działanie i poprawiają smak, np. z koperkiem miętą, ogórkiem (świetna baza dla chłodników) oraz owocami (jagody, truskawki, banan). Koneserzy dodają przypraw, wśród których jest szczypta soli, kmin rzymski, imbir wspierające gospodarkę mineralną.
Dla kogo maślanka nie będzie odpowiednia?
Choć maślanka jest uznawana za produkt lekki i bezpieczny, są sytuacje, kiedy należy zachować ostrożność. To przede wszystkim nietolerancja laktozy, zaawansowana niewydolność nerek, czy ostre zapalenie żołądka lub refluks (kwaśny odczyn może podrażniać błony śluzowe).
W przypadku jakichkolwiek wątpliwości - warto skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem, szczególnie jeśli senior przyjmuje wiele leków lub ma choroby przewlekłe.
