Tajemniczy gigant w lesie. Dolmen z Borkowa to najstarsza budowla w Polsce
Uznaje się, że dolmen z Borkowa to najstarsza budowla w Polsce. Ten megalityczny grobowiec komorowy to ważny zabytek i odkrycie archeologiczne. Tajemniczy gigant w lesie, którego wiek oszacowano na pięć tys. lat, do dzisiaj wzbudza ogromne zainteresowanie. Oto co wiadomo o borkowskim dolmenie.
Czym jest dolmen?
Dolmen to inaczej prehistoryczna budowla megalityczna. Pełniła funkcję grobowca, a jego konstrukcja składała się z wkopanych pionowo w ziemię głazów, na których umieszczano płaski blok skalny.
W ten sposób powstawał prostokątny grobowiec. Starano się, by długość boku nie przekraczała trzech metrów, jednak tworzono również monumentalne grobowce. Pierwotnie przysypywano je ziemią.
Dolmen znajdujący się w Borkowie jest najprawdopodobniej jedyną taką budowlą w Polsce. Szacuje się, że ma pięć tys. lat i pochodzi z okresu neolitu. Te budowle są szczególnie charakterystyczne dla północnozachodniej Europy, ale dolmeny udało się odnaleźć również na terenie Afryki oraz Azji.
Dolmen z Borkowa
Polskie lasy skrywają wiele tajemnic i miejsc, których historia sięga setek, a nawet tysięcy lat wstecz. Dość często krążą wokół nich legendy, które jeżą włos na głowie. Mówią o mrocznych rzeczach, jakie miały przytrafić się osobom, które nie potraktowały z szacunkiem tajemniczego miejsca w lesie.
Emocje wzbudzają przede wszystkim różnego rodzaju grobowce i krypty. Jednym z takich miejsc jest m.in. piramida w Rapie, w której złożono ciała siedmiu członków rodu von Fahrenheid. Na tym jednak nie koniec, bo sporym zainteresowaniem cieszy się również dolmen z Borkowa.
Wieś, w której znajduje się zachowany megalityczny grobowiec komorowy, leży w powiecie sławieńskim, w województwie zachodniopomorskim. Uznaje się, że do 1896 roku stał tam również jeszcze jeden grobowiec. Miał on paść jednak celem poszukiwaczy skarbów i zostać rozebrany.
Dolmen z Borkowa pochodzi z III tysiąclecia przed naszą erą. Składa się z 12 bloków kamiennych, które przykryto czterema głazami. Możliwe, że powstał on, by pochować w nim kogoś, kto odgrywał istotną rolę w społeczeństwie, czyli np. kapłana.
Warto jednak podkreślić, że w grobowcu nie chowano tylko jednej osoby. Wielokrotnie dokonywano pochówku zmarłych po wcześniejszym przeniesieniu złożonych tam szczątków bliżej ściany dolmenu. W Borkowie znajdują się także grobowce bezkomorowe. Te megalityczne budowle tworzono jednak, by chować w nich wiele osób.
Zachowane grobowce, które znajdują się w polskiej wsi to unikatowe budowle. Uznaje się, że są zabytkiem na skalę europejską. Pierwsze badania archeologiczne w Borkowie przeprowadzono w latach 30. ubiegłego wielu. Jak podają internetowe źródła, analiza grobowców została najpierw przeprowadzona przez Ernsta Sprockhoffa, a następnie przez Wernera Boege.
Megalityczne budowle
O tym, jak konstruowano megalityczne budowle i w jaki sposób przenoszono z miejsca na miejsce potrzebne materiały, wiadomo nie wiele. Megality pełniły nie tylko funkcję grobowców. Często miały przeznaczenie kultowe oraz wiązały się z astronomicznymi obserwacjami.
Według internetowych źródeł budowle megalityczne, które powstały na terenie Polski odnoszą się do występowania kultury pucharów lejkowatych oraz kultury amfor kulistych. Oprócz dolmenów wyróżnia się również menhiry i kromlechy, a także grobowce korytarzowe, galeriowe, skrzynkowe i kamienno-ziemne.
***