W roli głównej

O jego pochodzenie spierają się Włosi i Chińczycy, bo choć wenecki podróżnik Marco Polo przywiózł przepis na makaron z Chin, to najprawdopodobniej tego rodzaju ciasto znane było nad Morzem Śródziemnym już wcześniej.

Makaron to również najstarsze znalezione przez archeologów jedzenie, odnalezione w Chinach pożywienie miało 4 tys. lat.

Dziś wszelkiego rodzaju makarony, bez względu na jego pochodzenie, są domeną kuchni włoskiej.

"W mojej karierze kucharza przekonałem się, że bogactwo makaronów oraz przepisów na dania z makaronem jest niezmierzone. Im lepiej poznaję Włochy, tym bardziej zdaję sobie sprawę, że jeśli idzie o makarony, istnieją tylko najbardziej ogólne reguły" - pisze w jednej ze swoich książek znany brytyjski kucharz, autor programów i książek kulinarnych Jamie Oliver. I trudno się z nim nie zgodzić.

W polskiej kuchni makaron od pokoleń służył jako dodatek. Najczęściej wykorzystywany jako zagęszczacz do zup - w postaci łazanek czy domowego makaronu do rosołu. Polacy jadali makarony także jako dodatek do drugiego dania, np. w formie domowych klusek lub makaronu z serem (nazywanego złośliwie "spaghetti z PRL-u") głównie jako urozmaicenie kuchni opartej na ziemniakach. Nie pałaliśmy do niego sympatią, bo i serwowany jeszcze dwie dekady temu rozgotowany i nijaki, nie mógł budzić ciepłych uczuć.

Wraz z fascynacją kuchnią włoską na nasze stoły trafiło bogactwo makaronów. Poza rurkami i świderkami, poznaliśmy całe bogactwo form i kolorów - od spaghetti, przez tortellini aż po płaty lasagne.

Makaron z nudnego, najczęściej rozgotowanego i niezbyt atrakcyjnego dania, stał się przebojem kulinarnym. Nauczyliśmy się przyrządzać go al dente z sosami opartymi na oliwie, w połączeniu z warzywami, rybami czy owocami morza, które zastąpiły ciężkie, zawiesiste tradycyjne sosy.

Nasze serca podbiło spaghetti bolognese, carbonara czy lasagne bolognese lub ze szpinakiem. Szybkie, łatwe do przygotowania, a przy tym smaczne i efektowne makarony stały się także jednymi z najpopularniejszych dań, wypierając tradycyjne w polskiej kuchni ziemniaki.

Choć nie każdy jest wielbicielem dań z makaronu na słodko, każdy takie zna. Jeszcze do niedawna dosyć popularne danie - makaron z serem, dziś serwowane jest głównie w przedszkolnych i szkolnych stołówkach. Danie można połączyć również z owocami sezonowymi lub mrożonymi truskawkami, malinami czy jagodami oraz słodką śmietanką.

Makaron to jedno z ulubionych dań sportowców, ponieważ zawiera dużo węglowodanów i mało tłuszczów, jeśli jest podawany z dietetycznymi sosami. Pełnoziarnisty makaron jest źródłem błonnika i witaminy B, jest także bardziej sycący niż zwykły makaron, a przy tym odpowiedni dla dbających o linię.

Pełnoziarniste makarony powinny być podawane z dietetycznymi sosami w połączeniu z warzywami, chudym mięsem, rybami czy owocami morza. Ta bogata w węglowodany potrawa w doskonały sposób pozwala na uzupełnienie energii. Nie trzeba rezygnować nawet z lasagne, wybierając jej dietetyczną wersję.

Dbający o linię powinni spróbować makaronu z pomidorami i oliwkami, penne z tuńczykiem i cukinią czy spaghetti z tuńczykiem i pomidorami.

Makaron, w różnych wersjach jest także bazą wielu sałatek - na ciepło i zimno, np. z łososiem i ziołami.

Chińczycy i Japończycy zajadają się makaronem wytwarzanym z soi, ryżu czy fasoli mung. Makaron sojowy chińczycy traktują jak warzywo włączając do dań warzywnych. Dostępny w Polsce makaron sojowy najczęściej wyprodukowany został z fasoli mung, w postaci cienkich i grubszych przezroczystych nitek, które moczy się w gorącej wodzie. Ma delikatny smak, który idealnie komponuje się z chrupiącymi warzywami w daniach chińskich, wietnamskich czy japońskich. Sam makaron jest praktycznie bez smaku, chłonąc smak i aromat potrawy, z którą jest podawany.

Chiński makaron to idealny dodatek także do zup i sałatek. Podstawową zaletą jest szybkość jego przygotowania bez konieczności gotowania (makaron zalany wrzątkiem, po kilku minutach jest gotowy do spożycia). Podany wraz z potrawą, nie traci jędrności, w przeciwieństwie do tradycyjnego makaronu, a podsmażany staje się chrupki.

Makaron chiński bywa w Polsce błędnie nazywany sojowym, chociaż w swoim składzie nie zawiera soi.

Makaron jest jednym z najczęściej kupowanych artykułów spożywczych. Nauczyliśmy się go przyrządzać i odpowiednio podawać, warto jednak przypomnieć kilka zasad dotyczących przygotowywania. Makaron gotujemy w dużej ilości osolonej wody. Zdaniem kucharza Jamie Olivera, nie potrzeba dodawać do gotowania oliwy, wystarczy należyta uwaga, by się nie skleił. Oczywiście gotujemy go al dente, czyli na półtwardo (al dente znaczy "na ząb" - dosłownie: tak, by stawiał opór przy gryzieniu, nie był ugotowany do końca).