Zakazane pokarmy w Wielki Piątek. Nie jedz, by uniknąć grzechu

W 2023 roku Wielki Piątek wypada 7 kwietnia. To przedostatni dzień wielkiego postu, po którym nastąpi radosne świętowanie Zmartwychwstania Pańskiego, czyli Wielkanocy. Warto pamiętać o zasadach panujących tego dnia, głównie dotyczących spożywanych pokarmów. Ile posiłków możemy zjeść? Czego unikać, a co jest dozwolone? Sprawdź już teraz.

W Wielki Piątek obowiązuje zakaz jedzenia mięsa
W Wielki Piątek obowiązuje zakaz jedzenia mięsa123RF/PICSEL

  • Utrzymanie postu wielkopiątkowego ma za zadanie pomóc lepiej oraz dokładniej rozważać mękę oraz śmierć Chrystusa.
  • Nakazy, zakazy oraz ogólnie przyjęte zasady, do których katolicy powinni stosować się w ciągu tego dnia, są regulowane przez Kodeks Prawa Kanonicznego.
  • W dawnych czasach, podczas obchodzenia Wielkiego Piątku, jedzono np. ziemniaki z kapustą, polewkę z serwatki oraz żur z grzybami. Chleb pojawiał się wyłącznie na stole bogatych mieszkańców.

Post wielkopiątkowy - na czym polega?

Wierni podążający przez życie zgodnie z naukami głoszonymi przez Kościół katolicki, w Wielki Piątek przystępują do postu jakościowego oraz ilościowego. Co kryje się pod tymi określeniami?

Pierwsze odnosi się do rodzaju spożywanych tego dnia produktów, a drugie ma związek z wielkością przygotowywanych posiłków. Przyjęło się, że dzień ten służy zadumie oraz pokucie. Z tego względu należy zrezygnować z przyjemności - również tych spożywczych. Praktykowanie postu ścisłego w Wielki Piątek dopuszcza zjedzenie jedynie trzech posiłków w ciągu dnia. Co ważne, jedynie jeden z nich powinien nas w pełni nasycić, a dwa należy przygotować w skromnym i pozostawiającym niedosyt wydaniu.

Kogo obowiązuje post i jakie są wyjątki?

Kto może zostać zwolniony z obowiązku poszczenia w Wielki Piątek?
Kto może zostać zwolniony z obowiązku poszczenia w Wielki Piątek?123RF/PICSEL

Zgodnie z ogólnie przyjętymi zasadami, ścisły post obowiązuje wszystkie osoby od 18. roku życia aż do ukończenia 60 lat. Wierzący, którzy znajdują się w tym przedziale, mogą w Wielki Piątek zjeść tylko jeden posiłek do syta. Nieco inaczej sprawa ma się w przypadku wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych. Obowiązuje ona od 14. roku życia i nazywana jest postem zwykłym.

Czy istnieje szansa otrzymania dyspensy w Wielki Piątek? Okazuje się, że z powodu wieku oraz stanu zdrowia można zostać zwolnionym ze ścisłego postu, nie oznacza to jednak możliwości zerwania postu jakościowego. Narzucone ograniczenia nie obowiązują także osób, które z powodu sytuacji życiowej zmuszone są korzystać np. ze specjalnych punktów żywienia zbiorowego.

Jak sprawa postu ma się w przypadku kobiet w ciąży? Zdaniem duchownych, najlepiej skonsultować się z lekarzem. Jeśli ciężarna odczuwa pogorszenie samopoczucia lub inne dolegliwości, może spożywać wszystkie posiłki tak jak zazwyczaj.

Mięso oraz inne produkty zakazane

Obchodzenie Wielkanocy wiąże się także z kultywowaniem tradycji okołoświątecznych. Jedną z nich jest obowiązek poszczenia w Wielki Piątek. W ten dzień obowiązuje nie tylko post ilościowy, ale także jakościowy, nazywany powszechnie ścisłym. Już sama nazwa wskazuje na istnienie pewnych ograniczeń, których należy przestrzegać. W jaki sposób zmienia się przygotowywanie posiłków wielkopiątkowych?

Najważniejsza zasada mówi o tym, by katolicy w Wielki Piątek bezwzględnie zrezygnowali ze spożywania mięsa. Dotyczy to także pokarmów mięsnych oraz dań tradycyjnie je zawierających, w tym m.in. sosów oraz zup gotowanych na licznych gatunkach mięsiwa. Produktami niedozwolonymi w ten dzień stają się także:

  • słodycze,
  • desery,
  • wszelkiego rodzaju alkohol.

Co wolno jeść w Wielki Piątek?

Na liście produktów dozwolonych do spożycia w Wielki Piątek znajdziemy m.in. nabiał, warzywa oraz owoce
Na liście produktów dozwolonych do spożycia w Wielki Piątek znajdziemy m.in. nabiał, warzywa oraz owoce123RF/PICSEL

Mimo wielu zakazów spożywczych lista produktów, które można jeść w Wielki Piątek, jest nadal całkiem obszerna. Znajdziemy na niej m.in.:

  • warzywa,
  • owoce,
  • grzyby,
  • zioła,
  • przyprawy,
  • pieczywo,
  • kasze,
  • ryże,
  • pestki,
  • mleko,
  • sery,
  • jogurty,
  • jaja,
  • ryby,
  • owoce morza,
  • tłuszcze - również odzwierzęce, np. masło i smalec.

Przykładowe postne menu

Wielki Piątek, wraz z wymaganiami postu jakościowego oraz ilościowego, stawia nam pewne ograniczenia, jeśli chodzi o wybór spożywanych pokarmów. Nie oznacza to jednak, że tego dnia musimy całkowicie zrezygnować z kreatywnego podejścia do przygotowywanych posiłków. Sprawdź przykładowe menu, obejmujące śniadanie, obiad oraz kolację. Co ważne, wszystkie przepisy składają się wyłącznie z produktów dozwolonych do spożycia w ten dzień.

Tosty ze śledziem i twarożkiem na śniadanie

Składniki:

  • 2 filety śledziowe w oleju lub zalewie korzennej
  • 2 kromki pieczywa
  • 100 g twarożku wiejskiego
  • Pół pęczka szczypiorku
  • 0,5 pomidora
  • Sól i pieprz do smaku

Przygotowanie:

  1. Kromki chleba opiekamy w tosterze lub piekarniku.
  2. Tosty smarujemy twarożkiem. Kładziemy na nich plasterek pomidora, posypujemy szczypiorkiem, a następnie oprószamy solą i pieprzem.
  3. Na wierzchu układamy zwinięte płaty śledziowe. Smacznego!

Obiadowe kotleciki jajeczne ze szczypiorkiem

Składniki:

  • 5 jajek ugotowanych na twardo
  • 1 surowe jajko
  • 2 płaskie łyżki bułki tartej
  • 1 pęczek szczypiorku
  • Przyprawy do smaku: sól, pieprz, słodka papryka, kminek

Przygotowanie:

  1. Ugotowane i ostudzone jajka obieramy ze skorupek, a następnie ścieramy do miski na tarce o drobnych oczkach lub rozdrabniamy widelcem.
  2. Dodajemy do nich jedno surowe jajko, pokrojony szczypiorek, bułkę tartą oraz przyprawy. Całość dokładnie mieszamy.
  3. Z uzyskanej masy formujemy niewielkie kotleciki, które następnie obtaczamy w bułce tartej. Smażymy na rozgrzanym oleju z obu stron do uzyskania złotego koloru. Podajemy z ulubionym sosem lub surówką. Smacznego!

Kolacja - placki z warzywami

Składniki:

  • 0,5 kg ziemniaków
  • 3 marchewki
  • 1 korzeń pietruszki
  • 1 pęczek szczypiorku
  • 1 cebula
  • 3 ząbki czosnku
  • 2 jajka
  • ½ szklanki mąki pszennej
  • 1 łyżka mąki ziemniaczanej

Przygotowanie:

  1. Obrane ziemniaki, marchew, pietruszkę oraz cebulę ścieramy na tarce o grubych oczkach, a szczypiorek drobno kroimy.
  2. Do warzyw dodajemy jajka, mąkę oraz wyciśnięty czosnek i dokładnie mieszamy.
  3. Gotową masę nakładamy partiami na patelnię z rozgrzanym olejem i smażymy przez 4-5 minut z obu stron.
  4. Placki wykładamy do odsączenia na ręcznik papierowy. Podajemy na ciepło. Smacznego!
Wielkanocna sałatka teściowejInteria Kulinaria

Sprawdź również:

INTERIA.PL
Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?
Dołącz do nas