Zostań weganinem na miesiąc! To postanowienie bije rekordy popularności wśród celebrytów
Początek nowego roku często wiąże się z chęcią wprowadzenia zmian w swoim życiu. Chcemy rzucić palenie, ograniczyć spożywanie alkoholu, lepiej się odżywiać, czy odkryć nowe hobby. Te najpopularniejsze od kilkunastu lat postanowienia ewoluują wraz ze zmianą naszej świadomości co do aspektów życia wpływających na nasze zdrowie, samopoczucie, ale też ze względu na kwestie etyczne. Dlatego właśnie w ciągu ostatnich kilku lat popularność zyskało nowe noworoczne postanowienie — ograniczenie mięsa i produktów odzwierzęcych. Wyzwanie noszące nazwę "veganuary" służy przejściu na dietę roślinną na cały styczeń — nie tylko w związku ze względami etycznymi, ale również zdrowotnymi.
Veganuary jest organizacją zachęcającą do przejścia na dietę roślinną oraz wspierającą osoby, które chcą ograniczyć spożycie mięsa i jego produktów. W 2014 roku została zapoczątkowana kampania o tej samej nazwie, która ma przekonać do przejścia na dietę roślinną na cały styczeń. Po zapisaniu się do wyzwania uczestnicy codziennie dostają porady, przykładowe jadłospisy i wskazówki związane z wegańskim stylem życia, które mają ułatwić trudne początki — bo nie ma się co oszukiwać, rezygnacja z mięsa, mleka, jaj i serów wcale nie jest łatwa, ale może przynieść wiele korzyści, nawet jeśli zdecydujemy się na nią tylko na miesiąc.
Dlaczego warto spróbować ograniczyć spożycie mięsa?
Nawet jeśli nie jesteście fanami "boomu" na postanowienia noworoczne, trudno nie zauważyć, że początek nowego roku jest dobrym momentem na realizację jakichkolwiek zmian, czy rzeczy, których w życiu chcieliśmy spróbować. Jak pokazują statystyki organizacji, w samym 2021 roku, do podjęcia wyzwania zapisało się prawie 600 tys. osób na całym świecie, czyniąc je jednym z najpopularniejszych postanowień. Dlaczego ludzie decydują się na wypróbowanie diety roślinnej i co z tego mają?
Główny bodziec - zdrowie
Według badania Kalifornijskiego Uniwersytetu w Davis z 2020 roku, głównym motywem przejścia na wegetarianizm są powody zdrowotne. Badanie pokazuje, że 75% osób rozważających rezygnację z mięsa zrobiłoby to ze względu na zdrowie. Badanie przeprowadzone przez IQS ,"Fleksitarianie nadchodzą", wskazuje, że Polaków przed mięsem najbardziej przestrzega obawa o "chemii" w składzie. Co czwarty badany twierdzi, że mięso "nie smakuje tak, jak kiedyś". Oprócz kwestii związanych ze smakiem, czy składem mięsa oferowanego w sklepach, zwiększa się również świadomość samego wpływu spożycia dużej ilości mięsa na nasze zdrowie.
Opublikowany w 2015 r. przez WHO (World Health Organization) raport określa spożycie czerwonego mięsa jako prawdopodobnie rakotwórczego dla ludzi, szczególnie wyraźnie w przypadku raka jelita grubego i prostaty. Spożycie przetworzonego czerwonego mięsa (czyli takiego, które zostało wzbogacone o konserwanty, sól, czy dym wędzarniczy, np. kiełbasa i pasztet) w ilości 50g dziennie zwiększa ryzyko wystąpienia raka jelita grubego o 18% i znalazło się na liście numer 1 rakotwórczych produktów, obok papierosów, alkoholu i azbestu.
Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej zaleca ograniczenie spożycia mięsa, szczególnie czerwonego, na rzecz innych produktów bogatych w białko. Polacy ograniczają również częstotliwość spożywania mięsa. Według badania Mintel z 2018 r., 59% respondentów zgadza się ze stwierdzeniem, że białka roślinne są tak samo pożywne jak te zwierzęce.
Pandemia koronawirusa spowodowała refleksje co do naszego sposobu odżywiania i jego wpływu na zdrowie.
Według badania Inquiry pt. "Zdrowe odżywianie według Polaków" co piąta osoba w Polsce, odpowiadając na pytanie "Czy obecnie stosujesz jakąś dietę?", stwierdziła, że stara się ograniczać mięso, nie rezygnując jednak z niego całkowicie.
Rok 2020 cechował się niezwykle dużym wzrostem co do zmian żywieniowych i stylu życia w społeczeństwie ze względu na zdrowie. Dlatego w porównaniu z 2020 rokiem, w 2021 r. do wyzwania przystąpiło prawie 200 tys. osób więcej.
Bo chcemy być bardziej ekologiczni
Według badania z 2018 r. przeprowadzonego przez naukowców z Uniwersytetu Oksfordzkiego i Szwajcarskiego Rolniczego Instytutu Badawczego Agroscop, dieta wegańska jest w stanie zmniejszyć ślad węglowy żywności nawet o 73%. Badanie pokazuje, że ‘’diety wykluczające produkty pochodzenia zwierzęcego mogą przynieść większe korzyści dla środowiska niż zmiana praktyk produkcyjnych zarówno obecnie, jak i w przyszłości". Rezygnujemy z jazdy samochodem na rzecz środowiska, ograniczamy ilość produkowania śmieci w swoim domu, dlaczego więc nie wykorzystać diety roślinnej dla zmniejszenia naszego negatywnego wpływu na planetę?
Warto zaznaczyć, że wielu uczestników veganuary twierdzi, że podjęło się wyzwania ze względu na zwiększoną świadomość co do etyczności spożywania produktów odzwierzęcych.
Gwiazdy, które podjęły się wyzwania
Roślinny styl życia propagują celebryci, a my, nawet jeśli nie chcemy całkowicie zmieniać diety, często decydujemy się na przetestowanie wegańskich alternatyw nie tylko ze względu na ciekawość, ale ich popularność. Trudno ukryć, że wegańskie produkty są modne. Stevie Wonder, Billie Eilish, czy Arnold Schwarzenegger - to tylko przykłady osób na diecie wegańskiej w pop kulturze - lista jest długa.
Jedną z najbardziej znanych postaci, które zdecydowały się na przejście na dietę roślinną, jest aktor znany z ról w filmach "Joker", czy "Ona" - Jacquin Phoenix. Dołączył on również do wyzwania jako ambasador. Jak sam twierdzi:
Jeśli przyglądasz się kryzysowi klimatycznemu lub brutalności naszego systemu żywnościowego i czujesz się bezradny, myślisz: 'Chciałbym, żeby było coś, co mógłbym zrobić' - możesz. Właśnie teraz. Zapisz się, aby spróbować weganizmu w tym styczniu
Muzyk Paul MacCartney, mimo, że stosuje dietę bezmięsną od przeszło 40 lat, zachęca do wypróbowania roślinnych alternatyw w styczniu. Przekonuje:
Wszyscy staramy się uczynić świat trochę lepszym, więc dlaczego nie zgłosić się, wziąć udział, spróbować i zobaczyć, jak się wtedy poczujesz? To może być najlepsza rzecz, jaką kiedykolwiek zrobiłeś
Również Polacy wykazują chęć wypróbowania roślinnej diety. Pośród 20 krajów, które najchętniej angażowały się w veganuary, znalazła się Polska, która w 2019 roku zajęła 18. miejsce. W 2021 roku do akcji dołączył Robert Makłowicz, jeden z najpopularniejszych polskich kucharzy i podróżników. Mimo tego, że na co dzień je mięso i w najbliższym czasie nie zamierza zrezygnować z niego całkowicie, stara się je ograniczać, dlatego zdecydował się do przystąpienie do wyzwania. Swój udział komentuje:
Każdy moment - więc i ta styczniowa akcja - jest dobry, by ograniczyć jedzenie mięsa i zastanowić się nad zmianą naszych w tej materii przyzwyczajeń. Kuchnia roślinna nie tylko bywa bardzo smaczna, jest też zbawienna dla planety, na której żyjemy.
Efekty miesiąca bez produktów odzwierzęcych. Co możesz zyskać?
Pomimo tego, że nasza świadomość właściwości zdrowotnych diety roślinnej rośnie, nadal można spotkać się z opiniami, że weganizm może wpłynąć negatywnie na samopoczucie. Jak pokazują badania, dobrze urozmaicona dieta wegańska jest korzystna dla naszego organizmu. Jeżeli nie mamy ochoty zmieniać sposobu odżywiania na stałe, wyzwanie można potraktować jako miesięczną dietę oczyszczająca dla organizmu. Dobrze obrazują to badania przeprowadzone wśród osób, które zdecydowały się podjąć wyzwanie.
Około dwie trzecie respondentów biorących udział w veganuary stwierdziło, że ogólnie rzecz biorąc ich stan zdrowia się poprawił, podczas gdy tylko 2% doświadczyło pogorszenia stanu zdrowia. Większość respondentów (56%) stwierdziła, że miała więcej energii, podczas gdy 7% miało mniej energii. Wreszcie, prawie połowa (49%) stwierdziła, że straciła na wadze, podczas gdy 8% stwierdziło, że przytyło podczas wyzwania. Imponująca liczba 99% respondentów twierdzi, że poleciłoby veganuary innym. Czy zdecydujecie się na podjęcie takiego wyzwania?
