PSZOK - legalny i wygodny sposób na kłopotliwe odpady
Każdy z nas mierzy się z problemem odpadów, których nie wolno wyrzucić do pojemników do segregacji. Według raportu ONZ "Global E-Waste Monitor 2020", tylko w 2019 roku w skali całego świata wyrzuciliśmy 53,6 milionów ton elektrośmieci, które są jedynie szczytem góry produktów, które nie powinny trafić do zwykłego kosza.
Co w takim razie możemy z nimi zrobić? Zużyty sprzęt RTV i AGD, jak i opony, akumulatory, gruz po remoncie, czy też meble - wszystkie te odpady możemy nieodpłatnie oddać w gminnym Punkcie Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK).
PSZOK to specjalnie zorganizowane dla mieszkańców gminy miejsce, w którym mogą oni pozostawić odpady komunalne, w szczególności te, których nie należy wrzucać do przydomowych pojemników/worków lub pergoli. Działają one we wszystkich gminach w wersji stacjonarnej, a dodatkowo niektóre jednostki samorządowe oferują również ich mobilne wersje. Gdzie szukać informacji na ich temat?
Adresy PSZOK-ów oraz godziny ich pracy powinny być ogólnodostępne zarówno na stronie internetowej gminy, jak również bezpośrednio w Urzędzie. Przed wizytą w PSZOK-u warto pamiętać, aby odpady wymagające opakowania, były szczelnie zabezpieczone i posiadały oryginalną informację, np. w postaci etykiety, umożliwiającą identyfikację odpadu w chwili przekazania. Surowce w opakowaniach cieknących lub uszkodzonych w stopniu powodującym wyciek substancji znajdujących się wewnątrz mogą zostać nieprzyjęte przez pracowników. Jest to bardzo ważne, ponieważ jedna rozlana bateria z pilota samochodowego jest w stanie zatruć aż 400 litrów wody - komentuje Michał Kurtyka, minister klimatu i środowiska.
Niedopuszczalną praktyką jest pozostawianie problematycznych odpadów w zwykłych pojemnikach do segregacji lub wręcz porzucanie ich w miejscach do tego nieprzeznaczonych (np. lasach, polach). Powoduje to wielkie straty dla przyrody i państwa, które wydaje na oczyszczanie takich miejsc ogromne środki finansowe, np. na usuwanie odpadów z lasów ponad 16 mln złotych rocznie. Dodatkowo, takie działanie grozi nam mandatem nawet w wysokości kilku tysięcy złotych. Oddanie odpadów do PSZOK-u jest rozwiązaniem w pełni legalnym i bezpłatnym.
Jakie odpady przyjmuje PSZOK?
Każdy Punkt Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych musi zapewniać przyjęcie takich odpadów, jak:
- przeterminowane leki, odpady wielkogabarytowe, odpady zielone, odpady budowlane, poremontowe i rozbiórkowe
- zużyte opony, elektrośmieci, czyli sprzęt elektryczny i elektroniczny, baterie i akumulatory, opakowania z papieru i tektury, odpady opakowaniowe z metali i tworzyw sztucznych
- szkło opakowaniowe, opakowania z tekstyliów, opakowania zawierające pozostałości substancji niebezpiecznych lub nimi zanieczyszczone, pojemniki pod ciśnieniem po aerozolach, zużyte lub przeterminowane gaśnice samochodowe i z gospodarstw domowych
- beton oraz gruz betonowy, gruz ceglany, zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego, ceramiki, glazury, terakoty itp., szkło okienne, drzwiowe, bezbarwne, lustra
- odzież, tekstylia, rozpuszczalniki, kwasy, alkalia (substancje żrące), odczynniki fotograficzne, środki ochrony roślin zawierające substancje niebezpieczne, świetlówki, świetlówki energooszczędne, termometry rtęciowe
- urządzenia chłodnicze i klimatyzacyjne, np.: lodówki, chłodziarki, klimatyzatory domowe, oleje spożywcze (przeterminowane zużyte), przepracowane lub przeterminowane oleje silników samochodowych, farby, farby drukarskie, tusze, tonery do drukarek zawierające substancje niebezpieczne
- kleje, lepiszcze i żywice zawierające substancje niebezpieczne, farby, farby drukarskie, tusze, tonery do drukarek, kleje, lepiszcze i żywice, detergenty zawierające substancje niebezpieczne, detergenty, leki
- akumulatory i baterie, telewizory, monitory małe i duże, urządzenia elektryczne i elektroniczne, drewno zawierające substancje niebezpieczne, drewno, tj. skrzynki drewniane, deski itp.
- odpady tworzyw sztucznych, np. wiadra, miski, zabawki, skrzynki, meble ogrodowe itp., odpady metali, np. ramy rowerowe, koła rowerowe, wieszaki, obudowy urządzeń, klamki, elementy metalowe itp., środki ochrony roślin niezawierające substancji niebezpiecznych
- inne odpady komunalne, odpady wielkogabarytowe - np. meble, materace
PSZOK powinien również przyjąć odpady, które powstają np. w ramach samodzielnie prowadzonego przez mieszkańców remontu, np. gruz, stolarka okienna, czy też resztki styropianu.
Jakich odpadów nie oddamy do PSZOK-u?
PSZOK nie przyjmie zmieszanych odpadów komunalnych. Punkty te nie odbiorą również odpadów, do których stosuje się odrębne przepisy w zakresie gospodarowania opadami i tak na przykład do PSZOK-u nie oddamy odpadów w ilościach wskazujących na to, że pochodzą z działalności gospodarczej albo odpadów zawierających azbest.
Szczegółowe zasady przyjmowania odpadów przez Punkty Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych są publikowane na stronach internetowych gminy lub związku międzygminnego zajmującego się odpadami na terenie danej gminy.
Warto też pamiętać, że przeterminowane leki oddamy za darmo także w aptekach, a gdy kupimy nowy toner czy sprzęt AGD, sprzedawca ma obowiązek nieodpłatnie odebrać od nas zużyty sprzęt tego samego rodzaju.
Jeżeli mamy wątpliwości dotyczące segregacji odpadów, możemy sięgnąć po ogólne wytyczne publikowane na stronie Ministerstwa Klimatu: www.naszesmieci.pl.